BEYHAKİ KÜLLİYATI

İ’TİKAD

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Hz. Ebu Bekr'in, Hz. Ömer'i Halife Tayın Etmesi

Ebu Hafs Ömer b. el-Hattab b. Nufeyl b. Abdiluzza b. Riyah b. Abdillah b. Kurt b. Rezah b. Adiy b. Ka'b el-Kureşi el-Adevi.

Abdullah b. Mes'ud der ki: İnsanların en ferasetlileri üçtür: Hz. Yusuf insanların dikkatini çekmezken, hakkında ileri görüşlü olup hanımına:

"Ona güzel bak" diyen Mısır azizi. Hz. Musa için babasına: "Babacığım, onu ücretle tut. Çünkü ücretle tuttuklarının en iyisi bu güçlü ve emin kişidir" diyen Hz. Şuayb'ın kızı ve kendisinden sonra Hz. Ömer'i halife bırakan Hz. Ebu Bekr.

[T] Taberi Tefsir (12/104-105), İbn Ebi Şeybe (8/575) ve Hakim (2/345-346).

Said b. el-Müseyyeb anlatıyor: Hz. Ömer, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minberinde hutbe verdiği zaman Allah'a hamd ve sena ettikten sonra şöyle dedi: "Ey insanlar! Sizleri benim katı olduğumu düşündüğünüzü biliyorum. Ben Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikteyken onun kölesi ve hizmetçisiydim. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Yüce Allah'ın buyurduğu gibi, "Müminlere şefkatli ve merhametlidir."[Tevbe 128] Ben onun elinde kınından çıkarılmış bir kılıç olup o beni ya kınına koyar veya bırakırdı. Onunla bu şekilde kaldım. Ta ki benden razı olarak vefat etti. Bu sebeple Allahla şükürler olsun ve ben daha da mutluyum. Daha sonra Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) halifesi Ebu Bekrlin döneminde de aynı şeyi yaptım. O, öyle bir kimseydi ki, inceliğini, mertliğini ve yumuşaklığını inkar edemezsiniz. Ben onun hizmetçisi ve yardımcısıydım. Benim şiddetim onun yumuşaklığına karıştı. Elinde kınından çıkarılmış bir kılıç olup ya kınına koyar veya bırakırdı. Onunla bu şekilde devam ettim. Ta ki benden razı olarak vefat etti. Bu sebeple Allahla şükürler olsun ve ben daha da mutluyum. Ondan sonra sorumluluğunuzu ben yüklendim. Biliyorum ki bazılarınız, emirlik başkasındayken bu kadar şiddetli olan, idareyi kendisi alınca daha sert olur, diyecek. Biliniz ki, beni tanıyorsunuz ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetini ne kadar bildiğimi ve Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sorulmasını istediğim her şeyi sorduğumu biliyorsunuz. Şunu biliniz ki, şiddetim bir kat daha arttı. Yalnız bu şiddet, Müslümanlara saldıranlar ve zulmedenler içindir. Barışçı, iyi niyetli ve dindar olan halk için onların birbirlerine karşı olan yumuşaklığından daha yumuşağım. Başkasına zulmedenin veya hakkını çiğneyenin yüzünü yere sürünceye kadar bırakmam. Hakkla itaat edene kadar ayağımı yanağına koyarım. Bu şiddetimden sonra faziletli ve dürüst halk için ben yanağımı yere koyarım. Benimle sizden birinin arasında olan bir problemi çözme si için istediğiniz kişiye gitmekte bir sakınca görmem. Ey Allah'ın kulları! Allah'tan korkun ve suç işlemekten kaçınmak suretiyle kendinizi benden koruyarak bana yardım ediniz. Bana da, iyiliği emredip kötülükten sakındırarak ve Allah'ın beni görevlendirdiği idare konusunda nasihat ederek yardımcı olunuz." Sonra Hz. Ömer minberden indi.

İbnu'l-Müseyyeb: "Vallahi, Hz. Ömer söylediğini yerine getirdi" deyip, bir yerde de: "Yalancılar ve zalimlere karşı şiddetli, kim olursa olsun haklı olanlara karşı ise yumuşağım" demiştir.

[T] Hakim (1/126).

Kays el-Harifi der ki: Hz. Ali'nin şu minberde şöyle dediğini duydum: "Allah'ın Resulü, Ebü Bekr ve üçüncü olarak ta Ömer geçip gittiler (vefat ettiler). Sonra bize bir fitne (siyasi kargaşa) isabet etti."

Abduhayr bunu aynı şekilde rivayet etmiş ve sonunda Hz. Ali'nin: "Allah dilediğini affeder" dediğini söylemiştir.

[T] Sahih hadistir. Ahmed (1/124-125,132,147) ve Hakim (3/67-68).

İbrahim(-i Nehai) der ki: Alkame şu minbere vurdu ve şöyle dedi: "Hz.

Ali minberde bize hutbe verip Allah'a hamdü sena ettikten sonra bir şeyler söyledi ve şöyle devam etti: "Öğrendiğime göre bazıları beni Ebu Bekr ve Ömer'den üstün tutuyormuş. Eğer onlardan üstün tutulursam böyle yapanı cezalandırmm. Kim benim onlardan üstün olduğumu söylerse iftira etmiş olur ve ona müfteriye verilen ceza verilir. Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra insanların en hayırlısı, Ebu Bekr ve Ömer' dir. Onlardan sonra öyle şeyler yaptık ki, yüce Allah onlara karşılık dilediğini yapar. [T] Hasen

Bu hadisin, Fadail adlı kitabımızda zikrettiğimiz şahitleri vardır.

İbn Abbas şöyle dedi: Hz. Ömer (hançerlendiği zaman) teneşire konduğunda, halk etrafını sarıp dua ederek namazını kıldılar. Bu sırada birinin omzumu tutması üzerine irkildim ve dönüp baktığımda Ali b. Ebi Talib olduğunu gördüm. Hz. Ali şöyle dedi: "Allah'a yemin ederim ki, geriye, onun am eli gibi amel yapacağımız, senin gibi amel eden birini bırakmadın. Ben, Allah'ın seni iki dostunla birlikte koyacağım umuyordum. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben, Ebu Bekr ve Ömer gittik. Ben, Ebu Bekr ve Ömer çıktık. Ben, Ebu Bekr ve Ömer girdik'' dediğini duyardım. Ben, Allah'ın seni onlarla beraber etmesini umuyordum."

Cabir de bu hadisi Hz. Ali'den muhtasar olarak nakletmiştir.

[T] Sahih hadistir. Buhari (3677, 3685) ve Müslim (2389).

Abdulaziz b. Ebi Hazım'ın bildirdiğine göre babası şöyle demiştir: Haşimiler arasında Ali b. Hüseyin gibi fakihini görmedim. Ona: "Hz. Ebu Bekr ile Ömer'in Allah'ın Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanındaki konumları nasıldı?" diye sorulunca, eliyle Kabr-i şerifi işaret edip: "Şimdiki konumları gibiydi" cevabını verdi.

Başka bir kanalla rivayet edilen aynı hadiste ise Ali b. Hüseyin: "Şimdiki konumları gibidir. İkisi de yanında yatmışlardır" demiştir.

İbn Abbas der ki: Hz. Ömer hançerlendiği zaman yanına girdim ve şöyle dedim: "Cennet sana kutlu olsun, ey müminlerin emiri! İnsanlar inkar ederken sen Müslüman oldun. İnsanlar onu terk ederken sen Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber savaştın. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de senden razı bir şekilde vefat etti. İki kişi bile senin hilafetin konusunda ihtilaf etmedi. Şehid olarak öldürüldün." Hz. Ömer:

"Söylediklerini tekrar et" deyince aynı sözleri tekrar ettim. Bunun üzerine Hz. Ömer: "Kendisinden başka ilah olmayana yemin ederim ki; yeryüzündeki bütün altın ve gümüşler benim olsa, kıyamet günü karşılaşılacak zorluklardan kurtulmak için hepsini verirdim" dedi.

Başka bir rivayette ise İbn Abbas: "İdareyi ele aldığında adaletle hükmettin" sözünü de söylemiştir.

Simak el-Hanefi'nin rivayetinde ise İbn Abbas şöyle demiştir: "Cennet sana kutlu olsun, ey müminlerin emiri! Allah senin elinle birçok şehir kurulmasını, nifakın defedilmesini ve rızkın çoğalmasını nasib etti."

İbn Abbas, Hz. Ömer'e şu sözleri de söylemiştir: "Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber oldun ve onunla dostluğun çok güzeldi. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) senden razı bir şekilde vefat etti. Müslümanlarla da güzel bir dostluk kurdun. Eğer onlardan ayrılacak olursan, onlar senden razı olmuş bir şekilde ayrılacaksın."

[T] Sahih hadistir. Buhari (3692).

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Hz. Osman b. Affan'ın Halifeliğe Getirilmesi