|
BEYHAKİ KÜLLİYATI |
İMAM’IN ARKASINDA KIRAAT |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İmamın
Arkasında Okumanın Yasaklanması Hakkında Huccet Sayılan Haber
ve Bu
Haberin Zayıf Olduğunun Beyanı
360- İmran b. Husayn der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate namaz kıldırırken
cemaatten bir adam da arkada kendi kıraatini yapıyordu. Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirince: "Okuduğum sureyi
karıştırmama sebep olan kimdi?" diye sordu ve imamın arkasında namazı
kılarken kıraat yapmayı yasakladı.
361- İbn Said der ki:
"İmamın arkasında namazı kılarken kıraat yapmayı yasakladı" lafzını
Haccac rivayette tek kalmıştır. Şu'be, İbn Ebi Anıbe, Ma'mer, İsmail b. Müslim,
Haccac b. Haccac, Eyyüb b. Ebi Miskin, Hemmam, Eban ve Said b. Bişr bunu
Katade'den rivayet etmiş ve hiç biri Haccac'ın rivayette tek kaldığı kısmı
zikretmemiştir. Ancak Şu'be şöyle demiştir: "Katade'ye: ''(Hz. Peygamber)
bunu kerih gördü mü?'' diye sorduğumda: ''Eğer kerih görseydi yasaklardı''
karşılığını verdi."
362- Bu hadis başka bir
kanalla da rivayet olunmuştur. Darekutni der ki: "Onları imamın arkasında
kıraat yapmaktan alıkoydu" ibaresi, Haccac'a ait bir yanılgıdır. Doğru
rivayet ise, Şu'be, Said b. Ebi Arlibe ve başkasının Katade kanalıyla
aktardığıdır.
İmran b. Husayn der ki:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazını kıldırırken A'la
Süresini okudu. Namazı bitirdikten sonra: "İçinizden kim kıraat
yapıyordu?" diye sordu. Adamın biri: "Ben" deyince, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Karıştırmama sebep olanın içinizden biri
olduğunu tahmin etmiştim" buyurdu.
Şu'be der ki: Katade'ye:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu kerih gördü mü?" diye
sorduğumda: "Kerih görseydi yasaklardı" dedi.
363- İmran b. Husayn
bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazını
kıldırırken bir adam gelip arkasında A'la Süresini okudu. Namazı bitirdikten
sonra: "İçinizden kim kıraat yapıyordu?" diye sordu. "Bir
adam" dediklerinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Karıştırmama sebep olanın içinizden biri olduğunu anlamıştım"
buyurdu.
Ebu'l-Velid rivayetinde
Şu'be der ki: Katade'ye: Said'in "Kur'an okuma (kıraat yapma)!" sözü
(fetvası) ne olacak o zaman?" diye sorduğumda "O dediğin açıktan
okuduğu durum içindir" karşılığını verdi.
İbn Kesir rivayetinde
Şu'be der ki: Katade'ye: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu
kerih gördü mü?" diye sorduğumda: "Kerih görseydi yasaklardı"
dedi.
Beyhaki der ki: "O
dediğin açıktan okuduğu durum içindir" lafzı ile muhtemelen imamın açıktan
okuması veya imama uyan kişinin açıktan okuması kastedilmektedir. Çünkü imama
uyan kişinin Kur'an'ı açıktan okuması caiz değildir. Ancak içinden okuması
süküt etme durumuna muhalif değildir. Sonra bu Haccac'ın, Said'den naklettiği
huccet sayılmayacak bir görüştür. Huccet sayılacak rivayet Katade'nin,
(kendisine Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu kerih görüp
görmediği sorulması halinde) Haccac b. Ertat'ın naklettiğine muhalif olarak: "Kerih
görseydi yasaklardı" demesidir.
364- İmran b. Husayn
bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabına öğle namazını
kıldırırken (namazı bitirdikten sonra):
"İçinizden kim A'la
Süresini okudu?" diye sordu. Bir adam: "Ben, ey Allah'ın Resulü"
deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Karıştırmama sebep olan
biri olduğunu anlamıştım" buyurdu.
Şu'be der ki: Katade'ye:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu kerih gördü mü?" diye
sorduğumda: "Kerih görseydi yasaklardı" dedi.
Bu da: "İmamın
arkasında namazı kılarken kıraat yapmayı yasakladı" lafzının Haccac b.
Ertat'ın yanılgısından ibaret olduğuna delalet etmektedir. Çünkü kendisi bunu
Katade'den işitmiştir. Haccac'ın burada zikredilmesi mümkün olmayan buna benzer
birçok rivayeti vardır. Bu sebeple hadiste ilim ehli olan kişilerin yanında
huccet sayılmamaktadır.
Yahya b. Main:
"Haccac b. Ertat'ın hadisi huccet kabul edilmez" demiştir. Yahya b.
Said el-Kattan da ondan rivayette bulunmazdı. Seleme b. el-Fadl b. el-Ebreş bunu
kendisinden rivayette tek kalmıştır. Seleme b. el-Fadl hakkında da eleştiriler
vardır. Eğer Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adamın okumasını kerih
görmüş ise onun imamın arkasında açıktan okumasını kerih görmüştür. Zira:
"Hanginiz A'la Süresini okudu" buyurduğunu görmez misin? Eğer adam
açıktan okumamış olsaydı Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun okumuş
olduğu sürenin adını da söylemezdi. Biz de imama uyan kişinin imamın arkasında
"sesli" bir şekilde okumasını kerih görmekteyiz. Ancak burada mutlak
olarak okumayı terk etmesini söylememekteyiz. Bu kitapta imamın arkasında okuma
hakkında İmran b. Husayn'dan rivayette bulunmuştuk. Bu da bizim dediğimizi
kuvvetlendirmektedir.
365- Bu hadise benzer
şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Abdullah b. Mes'üd der ki: Cemaat (namazda)
Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında sesli olarak okurdu.
Bu sebeple Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "(Öyle yapmanızla)
okumamı karıştırdınız" buyurmuştur.
Burada Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında açıktan okumaları kastedilmektedir. Biz
de imama uyan kişinin imamın arkasında sesli bir şekilde okumasını kerih
görmekteyiz. Ancak burada mutlak olarak okumayı terk etmesini söylememekteyiz.
366- Ebü Hureyre
bildiriyor: Abdullah b. Huzafe (Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
arkasında) namaz kılarken kıraatini açıktan yapınca: "Ey İbn Huzafe!
Kıraatini bana değil, Allah'a" veya: "Rabbine duyur!" buyurdu.
Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) açıktan okurken arkasında da cemaatin açıktan okuması
konusunda Ubade b. es-Samit ve başkasının hadisinde Allah Resulü'nün
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Fatiha Süresi dışında bir şey okumayın!
Zira Fatiha Süresini okumayanın namazı da yoktur" buyurduğunu rivayet
etmiştik.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
İmamın Arkasında
Okumayı Kerih Gören Kimsenin Hucceti...