BEYHAKİ KÜLLİYATI |
İMAM’IN ARKASINDA KIRAAT |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük
Biyografi
Fatihasız Namaz’ın
Eksik Olacağı
Kendisinde Fatiha
Suresi Okunmayan Her Namazın Eksik Olduğunun Delili ve Yüce Allah'ın Namazı
Kulu ile Kendi Arasında iki Kısma Ayırdığının Beyanı
Allah'ın namazdan kuluna
ayırdığı kısım, kulun Fatiha Süresini okumasıdır. Bu da Fatiha Süresinin
namazın bir rüknü olduğuna delalet etmektedir. Yüce Allah bu süreyi imam
olarak, imamın arkasında cemaat olarak ve tek başına olarak namaz kılan kişiyi
ayırt etmeksizin bu şekilde adlandırmıştır. Hadisi yorumlayan kimse (ki
naklettiği hadisi bizden daha iyi bilir) Fatiha Süresini namazda herkesin
okuması yönünde yorumlamıştır. Namazı imama uyarak kılan kişinin de içinden
okumasını emretmiştir.
49-52- Hişam b.
Zühre'nin azatlısı Ebu's-Saib anlatıyor: Ebu Hureyre'nin: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Fatiha Suresini okumadan namaz kılan kişinin
namazı eksiktir, eksiktir, eksiktir! Tam değildir'' buyurdu" dediğini
işittim. Ona: "Ey Ebu Hureyre! Bazen imamın arkasında kılıyorum. O zaman
ne yapayım?" diye sorduğumda koluma dokunup: "Ey Farisi! O zaman
içinden oku" dedi ve şöyle devam etti:
Zira Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Yüce Allah şöyle
buyurur: Namazı (Fatiha Süresini) kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım.
Yarısı benim yarısı da kulum içindir. Kuluma da (namazda) istediği
verilecektir." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) devamında şöyle
buyurdu: "Fatiha Süresini okuyunuz. Zira kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi
Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] dediği zaman Yüce Allah: ''Kulum bana hamd etti''
buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahım'dir''[Fatiha 3] dediği zaman Yüce Allah:
''Kulum beni övdü'' buyurur. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] dediği
zaman Yüce Allah: ''Kulum beni yüceltti'' buyurur. Kul: ''Ancak Sana kulluk
eder ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5] dediği zaman Yüce Allah: ''Bu,
benimle kulum arasındaki müşterek ayettir. Kuluma istediği verilecektir''
buyurur. Kul: ''Bizi doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna;
gazaba uğrayanlarm, ya da sapıtanların yoluna değil''[Fatiha 7] dediği zaman
Yüce Allah: ''Bu istekler kulumundur ve kuluma istediği verilecektir''
buyurur." [-] Müslim, saliH (38,
41).
Darimi'nin, İbn Bukeyr
ve Ka'nebi kanalıyla olan rivayeti ile İbn Vehb'in rivayeti muhtasardır. Malik
b. Enes, Muvatta'da el-Kıraatu halfe'l-imam bölümünde buna yer vermiştir.
Müslim b. el-Haccac, Sahih' de Kuteybe kanalıyla Malik'ten rivayet etmiştir.
Abdulmelik b. Abdilaziz b. Cüreye, Velid b. Kesir, Muhammed b. Adan, Muhammed
b. İshak b. Yesar ve Verka b. Amr bunu, "Ala b. Abdinahman -
Ebu'sSaib" kanalıyla Ebü Hureyre'den rivayet etmişlerdir. Ebü Hureyre'nin:
"O zaman içinden
oku" demesine gelince; burada süreyi sadece kalbinden geçirmesini değil
de, içinden telaffuz etmesini kastetmiştir. Dil bilginleri süreyi sadece
kalbinden geçirmesini okumak saymamaktadır. İlim ehli ise sadece kalbinden
geçirmesinin yeterli olacağı, telaffuz etmenin şart veya sünnet olmadığı
görüşündedir. Kimsenin rivayet etmediği ve Arap dilinin desteklemediği bir
kişinin naklettiği bir haber de caiz değildir. Doğruya ulaşmak Allah
sayesindedir.
53- Bu hadis İbn Cüreye
kanalıyla da rivayet olunmuştur. Müslim Sahih'inde Muhammed b. Rafi kanalıyla Abdurrezzak'tan
rivayet etti.
54- Velid b. Kesir'in
rivayeti ise şöyledir: Huraka'nın azatlısı Ala b. Abdirrahman, Ebu' s-Saib'den
bildiriyor: Ebü Hureyre: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Fatiha Süresini okumadan namaz kılan kişinin namazı eksiktir! Tam değildir''
buyurdu" deyince, ona: "Ey Ebü Hureyre! İmamın arkasında olduğum
zaman ne yapayım?" dedim. Bunun üzerine bana:
"Vay haline ey
Farisi! O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu işittim" dedi ve Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) naklen şöyle devam etti: "Yüce Allah: ''Namazı (Fatiha Süresini)
kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım. Yarısı benim, yarısı da kulum içindir.
Kuluma da (namazda) istediği verilecektir'' buyurdu. Kul: ''Hamd, Alemlerin
Rabbi Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] dediği zaman Yüce Allah: ''Kulum bana hamd
etti'' buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] dediği zaman Yüce
Allah: ''Kulum beni övdü'' buyurur. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4]
dediği zaman Yüce Allah: ''Kulum beni yüceltti'' buyurur. Yüce Allah: ''Buraya
kadar olanı benimdir. Kalan kısmı da kulumundur'' buyurmaktadır. Kul: ''Ancak
Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5] dediği zaman ....
" Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) süreyi sonuna kadar
okudu.
55- Hişam'ın azatlısı
Ebu's-Saib bildiriyor: Ebu Hureyre: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''(Fatiha Suresini) okumadan namaz kılan adamın namazı eksiktir,
eksiktir, eksiktir, tamam değildir'' buyurdu" dedi. Ona: "İmamla
birlikte okuyamıyorum (ne yapayım?)" diye sorduğumda şı: karşılığı verdi:
"O zaman içinden oku. Zira Yüce Allah: ''Namazı kulumla kendi aramda
ayırdım, ilk kısmı Benim, ortası ikimiz ve sonu kulum içindir. Kuluma istediği
verilecektir'' buyurmaktadır. Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a
mahsustur"[Fatiha 2] dediği zaman, Yüce Allah: ''Kulum bana hamd etti''
buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] dediği zaman Yüce Allah:
''Kulum beni övdü'' buyurur. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] dediği
zaman Yüce Allah: ''Kulum beni yüceltti buyurur. Yüce Allah: ''İşte bu, Benim
içindir'' buyurmaktadır. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım
dileriz''[Fatiha 5] dediği zaman Yüce Allah: ''Kulum ibadeti Bana has kıldı ve
bu konuda benden yardım diledi. Bu, benimle kulum arasındaki müşterek ayettir.
Kuluma istediği verilecektir'' buyurur. Kul: ''Bizi doğru yola eriştir. Nimete
erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna
değil''[Fatiha 7] dediği zaman Yüce Allah: ''Bu istekler kulumundur ve kuluma
istediği verilecektir'' buyurur."
Kuteybe bunda
yanılmıştır. Zira bu hadis "Leys - İbn Aclan Huraka'nın azatlısı Ala b.
Abdirrahman b. Yaküb" kanalıyla Ebu'sSaib'den rivayet edilmiştir.
56- Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "(Fatiha
Süresini) okumadan namaz kılan adamın namazı eksiktir, tamam değildir"
buyurmuştur. (Ebu'l-Hasan Ali b. Muhammed) el-Mısri der ki: "Sonrasında
ravi söz konusu hadisi zikretti."
57-58- Muhammed b. İshak
b. Yesar'ın rivayeti şöyledir: Zühre oğullarının azatlısı Ebu's-Saib
bildiriyor: Ebu Hureyre: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Fatiha Suresini okumadan namaz kılan adamın namazı eksiktir, eksiktir, tamam
değildir'' buyurdu" dedi. Ona: "Ey Ebu Hureyre! İmam sesli bir
şekilde okuduğu zaman ne yapmalıyım?" dediğimde: "O zaman içinden
oku" karşılığını verdi. Sonrasında ravi söz konusu hadisi uzunluğuyla
zikretti.
Lafız imam Ebu Osman'ın
lafzıdır.
59- Verka b. Ömer
el-Yeşkuri'nin rivayeti şöyledir: Ebu Bekr b. Muhammed b. el-Hasan b. Furek'in,
"Abdullah b. Cafer el-Isbehani Yunus b. Habib - Ebu Davud - Verka - Ala b.
Abdirrahman - Ebu'sSaib" kanalıyla bildirdiğine göre Ebu Hureyre:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kendisinde Fatiha Suresi
okunmayan her namaz eksiktir, eksiktir'' buyurduğunu işittim" demiştir.
Bu hadisi Şu'be b.
el-Haccac, Süfyan b. Uyeyne, İbrahim b. Tahman, Ravh b. el-Kasım, İsmail b.
Cafer, Ebu Gassan Muhammed b. Mutarrif, Abdulaziz b. Muhammed ed-Deraverdi,
Cehdam b. Abdillah, Muhammed b. Yezid el-Basri, Züheyr b. Muhammed el-Anberi ve
başkası, "Ala b. Abdirrahman - Abdurrahman" kanalıyla Ebu Hureyre'den
rivayet etmişlerdir.
60- Şu'be'nin rivayeti
şöyledir: Ala b. Abdirrahman'dan bildirdiğine göre babası Abdurrahman şöyle
demiştir: "Ebu Hureyre, Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
naklederek: "''Kendisinde Fatiha Suresi okunmayan her namaz eksiktir,
eksiktir, eksiktir, tamam değildir'' dedi. Kendisine: ''Ey Ebu Hureyre! İmamın
arkasında olduğum zaman ne yapayım?'' dediğimde: ''Ey Farisi! O zaman içinden
oku'' karşılığını verdi."
61- Başka bir kanalla
Şu'be'den aynı isnad ve aynı mana ile rivayet edilmiştir.
62- Ala'nın bildirdiğine
göre babası (Abdurrahman) şöyle demiştir:
Ebü Hureyre:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İçinden Fatiha Süresi
okunmayan namaz geçerli değildir'' buyurdu" dedi. Kendisine: "İmamın
arkasında olduğum zaman ne yapayım?'' dediğimde: ''Ey Farisi! O zaman içinden
oku'' karşılığını verdi."
İbn Huzeyme bunu
Muhammed b. Yahya kanalıyla rivayet etmiş ve bunu diğer rivayetlerinde:
"Eksik, tamamlanmamış bir namazdır" demesine huccet saymıştır.
63- Ala b. Abdirrahman,
babasından bildiriyor: Ebü Hureyre: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Kişinin Fatiha Süresini okumadan kıldığı namaz eksik bir namazdır''
buyurdu" dedi. Ona: "Ey Ebü Hureyre! Ama imamın kıraatini
duyuyorum" dediğimde: "Ey Farisı (veya: Ey Farisinin oğlu)! Sen yine
de içinden onu oku" karşılığını verdi.
64- Ebü Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yüce Allah
buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim,
yarısı da kdum içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kul: ''Hamd, Alemlerin
Rabbi Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti''
buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum
beni övdü'' der. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum
ahiret işini bana bıraktı (tevekkül etti)'' der. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder
ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5] deyince, Yüce Allah: ''Bu, benimle
kulum arasındaki müşterek ayettir. Kulum istediğine erişecektir''
buyurur." -bir rivayetinde de: "Benden istediğine erişecektir"
ibaresi geçmiştir- "Kul: ''Bizi doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin
kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna
değil''[Fatiha 6,7] deyince, Allah: ''Bu, kulumundur ve kuluma istediği
verilecektir'' buyurur."
65- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim:
"Fatiha Suresini okumadan namaz kılanın namazı eksiktir, sonra (yine)
eksiktir" buyurduğunu söyledi. Kendisine: "Ey Ebu Hureyre! Bazen
imamın arkasında kılıyorum (o zaman ne yapayım?)" deyince şu karşılığı
verdi: "Ey Farisi! O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki:
''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum
içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a
mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul:
''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü''
der. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni
yüceltti'' -veya "Kulum ahiret işini bana bıraktı (tevekkül etti)'' der.
Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5]
deyince, Yüce Allah: ''Bu, benimle kulum arasındaki müşterek ayettir. Kulum
istediğine erişecektir'' buyurur." -bir rivayetinde de: "Benden
istediğine erişecektir" ibaresi geçmiştir- "Kul: ''Bizi doğru yola
eriştir. Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapıtanların
yoluna deği!''[Fatiha 6,7] deyince, Allah: ''Bu, kulumundur ve kuluma istediği
verilecektir'' buyurur.
Müslim bu hadisi
Sahih'te İshak b. İbrahim'den rivayet etti.
[-] Müslim (395/38).
66-67- İbrahim b. Tahman
rivayetine gelince: Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Suresini okumadan namaz kılanın namazı
eksiktir, tamam değildir." Kendisine: "Ey Ebu Hureyre! Bazen imamın
arkasında kılıyorum ve onun kıraatini işitiyorum (o zaman ne yapayım?)" deyince
şu karşılığı verdi: "Ey Farisi'nin oğlu! O zaman içinden oku. Zira
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim:
"Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım,
yarısı benim, yarısı da kulum içindir..." -Hadis devam ediyor-
68- Revh b. el-Kasım
rivayeti: Ebü Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: "Fatiha Süresini okumadan namaz kılanın namazı eksiktir,
eksiktir, eksiktir, tamam değildir." Kendisine: "Ey Ebü Hureyre!
Bazen imamın arkasında kılıyorum (o zaman ne yapayım?)" deyince Ebü
Hureyre elimi avucuna alıp şu karşılığı verdi: "Ey Farisi'nin oğlu! O
zaman içinden okuo Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi
aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma
istediği verilecektir.'' KuL: ''Hamd, Alemledn Rabbi Allah'a mahsustur''[Fatiha
2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul: ''O, Rahman ve
Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü'' der. Kul: ''Din
Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni yüceltti'' der.
Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5]
deyince, Yüce Allah: ''Bu, benimle kulum arasındaki müşterek ayettir'' buyurur.
Sürenin son kısmı için Allah: ''Bu, kulumundur ve kuluma istediği
verilecektir'' buyurur."
Lafız, Muhammed b. Ebi
Bekr'e aittir.
69- İsmail b. Cafer
rivayeti: Ebü Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Süresini okumadan namaz kılanın namazı
eksiktir, eksiktir, eksiktir, tamam değildir."
70- Ebü Gassan ve
Abdülaziz b. Muhammed ed-Deraverdı rivayeti: Ebü Hureyre'nin bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Süresini
okumadan namaz kılanın namazı eksiktir, eksiktir, tamam değildir."
Kendisine: "Ey Ebü Hureyre! Bazen imamın arkasında kılıyorum (o zaman ne
yapayım?)" deyince Ebü Hureyre elimi avucuna alıp şu karşılığı verdi:
"O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla
kendi aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma
istediği verilecektir.'' Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a
mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul:
''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü''
der. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni
yüceltti'' der. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım
dileriz''[Fatiha 5] deyince, Yüce Allah: ''Bu, benimle kulum arasındaki
müşterek ayettir'' buyurur. Sürenin son kısmı için Allah: ''Bu, kulumundur ve
kuluma istediği verilecektir'' buyurur." Kul: ''Bizi doğru yola eriştir.
Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapltanların
yoluna değil''[Fatiha 6,7] der."
71- Bu hadis başka bir
kanalla da rivayet olunmuştur. Ancak şu ibare geçmektedir: "Kulum ayağa
kalkıp der ki" ve her ayette "kulum" ibaresi geçmez. Ancak
sonunda "Kul: ''Bizi doğru yola ilet''[Fatiha 6] der" ifadesi yer
almaktadır.
72- Cehdam b. Abdillah
rivayeti: Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım,
yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kulum
kalkıp: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah
ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3]
deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü'' der. Kul: ''Din Gününün
sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni böyle yüceltti. Bu ayet
benimle kulum arasındadır'' der. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden
yardım dileriz''[Fatiha 5] deyince, Yüce Allah: ''Bu, benimle kulum arasındaki
müşterek ayettir'' der. Sılrenin son kısmı için Allah: ''Bu, kulumundur ve
kuluma istediği verilecektir'' buyurur. Kul: ''Bizi doğru yola eriştir. Nimete
erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapltanların yoluna
değil''[Fatiha 6,7] der."
73- Muhammed b. Yezid
en-Nasrl rivayeti: Ebü Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Süresini okumadan namaz kılanın
namazı eksiktir, eksiktir, eksiktir, tamam değildir." Abdurrahman der ki:
Kendisine: "Ey Ebü Hureyre! Bazen imamın arkasında oluyorum (o zaman ne
yapayım?)" deyince Ebü Hureyre şu karşılığı verdi: "Ey İbnü'l-Farisi!
O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi
aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma
istediği verilecektir.'' Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a
mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul:
''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü''
der. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni
böyle yüceltti. Bu ayet benimle kulum arasındadır'' der. Kul: ''Ancak Sana
kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz''[Fatiha 5] deyince, Yüce Allah:
''Sürenin son kısmı kulumundur ve (bu ayette geçenler) kuluma istediği
verilecektir'' buyurur. Kul: ''Bizi doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin
kimselerm yoluna; gazaba uğrayanların, ya da sapltanların yoluna değil''[Fatiha
6,7] der,"
74- Züheyr b. Muhammed
el-Anberi rivayeti: Ebu Hureyre der ki; Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Fatiha Suresin: okumadan namaz kılanın
namazı eksiktir, sonra eksiktir, tamalE değildir." -Hadisin devamını bütün
uzunluğu ile aktardı-
Bu konuda Sa'd b. Said,
Sukkere'nin azatlısı Yusuf b. Abdirrahman.
Abdurrahman b. İshak,
Hasan b. Umare'nin de Ala b. Abdirrahman kanalıyla babasından, onun da Ebu
Hureyre'den rivayetleri de mevcuttur. Ancak uzatmak endişesiyle onları buraya
almadım.
75- Abdullah b. Ziyad b.
Sem'an'ın, Ala (b. Abdinahman) kanalıyla babasından, onun da Ebü Hureyre'den
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Fatiha Süresini okumadan namaz kılanın namazı eksiktir, tamam
değildir." Bir adam Ebü Hureyre'ye: "Ey Ebü Hureyre! Bazen imamın
arkasında oluyorum (o zaman ne yapayım?)" deyince Ebü Hureyre şu karşılığı
verdi: "Ey Farisi! O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki:
''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum
içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kul: ''O, Rahman ve Rahım'dir''[Fatiha
1] deyince, Allah ta: ''Kulum beni andı'' der. Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi
Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti''
buyurur ... " -Hadis devam ediyor-
Bu ziyade, rivayette tek
kalmış ve zayıf bir ravi olan İbn Sem'an'dan kaynaklanmaktadır. Allah doğrusunu
bilir. Bu hadis, bu ekleme olmadan sahih olarak "Ali b. Abdinahman -babası
- Ebu's-Saib -Ebü Hureyre" kanalıyla mahfüz bulunmaktadır. Ancak Ala, bu
hadisi bazen sadece babasının ismini, bazen de her ikisinin ismini vererek
rivayet etmiştir.
Bunun delili ise
güvenilir ravilerden bir grubun bunu her ikisi kanalıyla rivayet etmesidir.
76-77- Ala (b.
Abdinahman) babasından ve Ebu Hureyre'nin meclislerine katılan Ebu's-Saib'den
birlikte işitmiştir: Ebu Hureyre der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Suresini okumadan namaz kılanın namazı
eksiktir, eksiktir, tamam değildir." Kendisine: "Ey Ebu Hureyre!
Bazen imamın arkasında oluyorum (o zaman ne yapayım?)" deyince Ebu Hureyre
koluma dürtüp şu karşılığı verdi: "Ey Farisi! O zaman içinden oku. Zira
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim:
"Yüce Allah buyuruyor ki: ''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım,
yarısı benim, yarısı da kulum içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kul:
''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta:
''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul: ''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3]
deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü'' der. Kul: ''Din Gününün
sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni böyle yüceltti. Bu ayet,
benimle kulum arasındadır'' der. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden
yardım dileriz''[Fatiha 5] deyince, Yüce Allah: ''Sürenin son kısmı kulumundur
ve (bu ayette geçenler) kuluma istediği verilecektir'' buyurur. Kul: ''Bizi
doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba uğrayanların,
ya da sapıtanların yoluna değil''[Fatiha 6,7] der."
Bunu Müslim b.
el-Haccac, Sahih'inde Ahmed b. Cafer kanalıyla Nadr b. Muhammed' den, o da Ebü
Uveys'ten rivayet etti.
78- Bu hadis başka bir
kanalla da rivayet olunmuştur. Bunu İbn Ebi Uveys el-Medeni de Ala kanalıyla
babasından ve Ebu's-Saib'den aktarmıştır.
79- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kim bir namaz kılar da o namazda Kur'an'dan bir şey okumazsa o namaz
noksandır. Tamam değildir."
Bu hadis, "Muhammed
b. Müslim b. Şihab ez-Zühri -Hişam b. Zühre'nin azatlısı Ebu's-Saib"
kanalıyla da rivayet olunmuştur.
80- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Fatiha Suresini
okumadan namaz kılanın namazı eksiktir, tamam değildir." Kendisine:
"Ey Ebu Hureyre! Bazen imamın arkasında oluyorum (o zaman ne
yapayım?)" deyince Ebu Hureyre koluma dürtüp şu karşılığı verdi:
"Yazık sana ey Farisı! O zaman içinden oku. Zira Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Yüce Allah buyuruyor ki:
''Namazı kulumla kendi aramda iki kısma ayırdım, yarısı benim, yarısı da kulum
içindir. Kuluma istediği verilecektir.'' Kul: ''Hamd, Alemlerin Rabbi Allah'a
mahsustur''[Fatiha 2] deyince, Allah ta: ''Kulum bana hamd etti'' buyurur. Kul:
''O, Rahman ve Rahim'dir''[Fatiha 3] deyince, Allah ta: ''Kulum beni övdü''
der. Kul: ''Din Gününün sahibidir''[Fatiha 4] deyince, Allah ta: ''Kulum beni
böyle yüceltti. Geriye kalan ne varsa (sürenin devamında geçen istekleri)
onundur'' der. Kul: ''Ancak Sana kulluk eder ve yalnız Senden yardım dileriz.
Bizi doğru yola eriştir. Nimete erdirdiğin kimselerin yoluna; gazaba
uğrayanların, ya da sapıtanların yoluna değil''[Fatiha 5-7] deyince, Yüce
Allah: ''Bu (istedikleri) kulumundur ve kuluma istediği verilecektir''
buyurur."
Bu, Safvan b. Süleym
kanalıyla Ebu's-Saib'den rivayet olunmuştur.
81- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kim bir namaz kılar da o namazda Fatiha Suresini okumazsa o namaz
noksandır."
82- Ebü Hureyre'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim bir
namaz kılar da o namazda Fatiha Süresini okumazsa o namaz noksandır. Tamam
değildir." Başka iki kişi kanalıyla Ebu Hureyre'den daha kısa metinle
rivayet olunmuştur.
83- Ebü Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kim bir namaz
kılar da o namazda Fatiha Süresini okumazsa o namaz noksandır. Tamam
değildir."
84- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kendisinde Fatiha Suresi
okunmayan her namaz eksiktir, eksiktir, eksiktir" buyurdu. Ebu Ali der ki:
"Sahih olan, Muhammed b. Amr kanalıyla sahabinin sözü olmasıdır."
85- Bu hadis başka bir
kanalla Ebu Hureyre'den onun sözü olarak ta rivayet olunmuştur.
86- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Fatiha
Suresini okumadan namaz kılanın namazı eksiktir, eksiktir" buyurmuştur.
Mu'temir b. Süleyman bunu Muhammed b. Abdilmelik b. el-Muğire kanalıyla Ebu
Hureyre'den mevkuf olarak şu ziyade ile rivayet etmiştir. "Oradakilerden
bir kişi: ''İmam okuyorsa ne yapmalıyız?'' deyince, Ebu Seleme: ''Namazda imam
iki yerde susar. Siz sustuğu zamanları (kıraatle) değerlendirin'' dedi. Başka
bir kanalla da Ebu Hureyre'den merfu olarak rivayet edilmiştir.
Bu konuda Abdurrahman b.
Yakub el-Huraki ve Ebu's-Saib kanalıyla Ebu Hureyre'den nakledilen rivayet
yeterlidir. Abdurrahman bilinen güvenilir kişilerdendir. Ebu's-Saib ise
Medinelidir ve kendisi Hişam b. Zühre'nin azatlısı olup Ebu Hureyre'nin sohbetlerinde
bulunan biridir. Kendisi Ebu Hureyre'den, Ebu Said el-Hudri'den ve Muğire b.
Şu'be'den rivayetlerde bulunmuştur. Ala b. Abdirrahman b. Yaküb bu hadisi Ebu'
Saib'den rivayet etmiştir ve daha önce zikrettiğimiz gibi kendisinde!:
nakledilen sahih bir hadistir. Yine daha önce aktardığımız gibi Ala b.
Abdirrahman, Zühri ile Safvan b. Süleym'den rivayette bulunmuştur. Şerik b.
Abdillah b. Ebi Nemir, Bukeyr b. Abdillah b. el-Eşecc, Eflah'ın azatlısı Safiy,
Muhammed b. Amr b. Ata ve Ubeydullah b. Ömer kendisinden rivayette bulunmuştur.
Her birinin de rivayeti diğerinin rivayetinden farklıdır. Rivayeti bu güvenilir
kişilerin rivayet ettiği yönde olan kimse bu konuda cahil olmayan kimse
demektir. Bu hadisin Ebu Hureyre'den nakledilmesi ve Abdurrahman b. Yakub'un
kendisine mutabaat etmesini zikrettiğimiz gibi. Bu konuda Cabir b. Abdillah ve
başkası kanalıyla bize Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rivayetler nakledilmiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Fatihasız Namaz’ın
Eksik Olacağı 2