BEYHAKİ KÜLLİYATI

İMAM ŞAFİİ’NİN MENKIBELERİ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Şafii'nin Ailesi ve Çocukları

Şafii'nin kızının oğlu, babasının şöyle dediğini naklediyor: Mekke'de kıtlık olmuştu. İnsanlar kırsal kesime, yakın yerleşim merkezlerine ve şehirlere dağıldılar. Döndüklerinde gittikleri yerlerde evlenenler olmuştu. Şafii geri geldiğinde San'a'da Osman soyundan biri ile evlenmişti. İnsanlar şöyle demeye başladılar: "İnsanlar eli boş döndüler, Şafii ise bir inciyle döndü."

Daha önce Şafii'nin torunu Ahmed b. Muhammed'in şöyle dediğini nakletmiştik: Şafii'nin hanımı ümmü veled idi. Nafi b. Anbese b. Amr b. Osman'ın kızı Hamde.

Bu kadından olan çocukları:

Bunu Ebu'l-Hasan el-Asımi'nin bir rivayetinde de görüyoruz. Onun naklettiğine göre Şafii'nin oğlu Ebu Osman şöyle diyor: Ahmed b. Hanbel bana dedi ki: "Namazda veya seher vaktinde dostlarım için Allah'a dua ediyorum. Baban da bunların beşincisidir."

Sülemi'nin isnadıyla bildirdiğine göre Muhammed b. İdris eş-Şafii'nin oğlu Muhammed şöyle diyor: Ahmed b. Hanbel bana dedi ki: "Baban her seher vaktinde dua ettiğim altı kişiden biridir."

Bu iki hikaye ve diğer haberler Ebu Osman'ın, Muhammed b. İdris'in oğlu Muhammed olduğunu göstermektedir.

Bazı hocalarımız onları üç kişi kabul eder: Ebu Osman, Muhammed ve Osman. Bazı rivayetlerde "Ebu" kelimesi düşmüş de Osman kalmış da olabilir.

ŞafiI vasiyetini yazdığı metinde şöyle diyor: "Muhammed b. İdris Mekke'de bulundukları yerde; Ebu Osman'ı ve iki kızı Fatıma ve Zeyneb'i evlatlarının velileri olarak belirlemiştir.

Ebu'l-Abbas el-Asamm'ın kitabında "Ebi" yerine "Eba" yazıldığı olmuştur. Buradan Osman'la ilgili hata olabileceği sonucuna varılabilir.

Muhammed'le ilgili neden hata yaptığını bilemiyoruz. Belki bazı hikayelerde künyesiyle, bazılarında adıyla zikredildiği için, iki ayrı kişi olarak algılamıştır. Bazı yerlerde "ikisinden razı olsun" şeklindeki ifade buna yönlendirmiş olabilir.

Ebu'l-Hasan el-Asımi'nin kitabında okuduğuma göre Muhammed b. İdris eş-Şafii'nin oğlu Muhammed, Kadı Ebu Osman şöyle dedi: Ahmed b. Hanbel bana dedi ki: "Baban, seherde dua ettiğim kişilerin beşincisidir. "

Bu rivayette isim ve künyeyi bir arada zikretmiştir. Böylece bu müşkül durum ortadan kalkmış oldu. Allah fazlu keremiyle bizi yanlıştan ve hatadan muhafaza etsin.

2. İkinci bir oğlu vardır, Ebu'l-Hasan b. Muhammed b. İdris. Kendisi çocukken Şafii vefat etti. Bu oğlu, Vasiyet ve Sadaka Kitabında zikredilen Denanir isimli cariyesindendir.

Muhammed b. Abdillah b. Abdilhakem'in bildirdiğine göre Şafii şöyle diyor: İnsanlar; "Irak'ın suyu" derler. Oysa dünyada erkekler için Mısır'ın suyu gibisi yoktur. Ben Mısır'a geldiğimde hadım edilmiş gibiydim. Mısır'a gelir gelmez cariyem Denanir'den, Ebu'l-Hasan dünyaya geldi.

Sülemi'nin rivayetende de Muhammed b. Abdillah bu olayı zikreder; ancak şöyle devam eder: "Hiç kıpırdamıyordum" dedi ve Mısır'agelir gelmez cariyesi Denanir' den, Ebu'l- Hasan'ın dünyaya geldiğini söyledi.

Şafii'nin Osman soyundan olan eşinden iki kızı vardır: 3. Fatıma binti Muhammed b. İdris.

4. Zeyneb binti Muhammed b. İdris. İkisi de Vasiyet'i içinde zikredilmiştir.

Zeyneb ayrıca Ebu Abdillah el-Hafız'ın şu rivayetinde zikredilmiştir: Şafii'nin torunu Ahmed diyor ki: Annem; Muhammed b. İdris'in kızı Zeyneb diyor ki: Annemin yanına bir sütannesi girdi. Babam da uyuyordu. Kadının oğlu yanındaydı. Birden çocuk ağlamaya başladı, babamdan herkes çok çekinirdi. Kadın, çocuk babamı uyandırmasın diye, eliyle ağzını kapattı ve koşarak kapıdan çıktı, çocuk neredeyse ölecekti.

Babam uyandığında şaka yollu ona: "Ey İdris'in Oğlu! Bugün bir canı öldürecektin" dedi. Babam: "Neden?" deyince, ona olayı anlattı. Bunun üzerine bir daha, başucunda değirmen dönmedikçe hayatında gündüz uyumayacağına dair yemin etti veya söz verdi. Ondan sonra uyumak istediği zaman bana söylerdi ve başucunda değirmenle un öğütürdüm.

Abdurrahman b. Ebi Hatim de bu manada aynı kişilerden nakletmiştirı. Farklı olarak: "Kadın oturup Osman soyundan olan annemle konuşmaya başladı" der, sonra da: "kapı uzaktı" diye ilave eder. "Şafii uyandığında Osmani annem ona dedi ki" diye devam eder ve hikayeyi şöyle bitirir: Şafii kızardı, oflayıp pufladı ve "Nasıl böyle bir şey olabilir?" demeye başladı.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Şafii'nin Hicaz, Yemen, Mısır, Irak ve Horasan Alimlerinden Hadis Aldığı Kişiler