BEYHAKİ KÜLLİYATI

ALLAH’IN İSİM VE SIFATLARI

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Baldırla ilgili Rivayetler

Yüce Allah şöyle buyurur: "O gün; baldır açılır ve secdeye çağrılırlar. Ama buna güç yetiremezler. Gözleri dönmüş olarak, yüzlerini zillet bürür. Halbuki kendileri sapa sağlam oldukları vakit secdeye çağırılmışlardı."[Kalem 42, 43]

745- Ebu Said el-Hudri der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Rabbimizi görecek miyiz?" diye sorduk. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Güneş'in önünde hiçbir bulut yokken görmek için itişip kakışmaya ihtiyaç duyar mısınız?" buyurdu. Biz: "Hayır" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Peki Ay'ın ondördüncü gecesi Ay'ı görmek için itişip kakışmaya ihtiyaç duyar mısınız?" diye sordu. Yine: "Hayır!" karşılığını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Nasıl ki bunları görmenize bir engel yoksa işte bu şekilde O'nu görmenize hiçbir engel olmayacaktır. Bir münadi: "Kim (dünyadayken) neye ibadet etmişse ona tabi olsun!" diye seslenir."

Ravi hadisi zikrederken şu ibareyi de zikretti: "Rabbinizi tanıyabilmek için aranızda bir alamet var mıdır?" diye sorunca Müslümanlar: "Baldırı vardır" derler. Yüce Allah'ın baldırı açılınca her mümin Ona secdeye kapanır. Allah'a riya ve şöhret için secde eden kimseler kalır. Onlar da secde etmeye davranırlar. Fakat onun sırtı tek bir tahta gibi kaskatı bir tabakaya döner." Ravi bundan sonra hadisin devammı zikretti.

[-] Sahih, ravileri güvenilir. Buhari, tevhid (13/420-422); Müslim (183).

Buhari Sahih'inde İbn Bukeyr'den rivayet etti. Ayrıca Adem b. Ebi İyas, Leys'ten kısa metinle "Rabbimiz baldırmı açıp gösterdi" ibaresi ile aktarmıştır. Müslim ise İsa b. Hammad kanalıyla Leys'ten İbn Bukeyr'in rivayetine dönük olarak rivayet etti.

Aynı şekilde bu hadis Abdullah b. Mes'ud tarafından Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakledilmiştir.

Ebu Süleyman der ki: Hocalarımız bu hadise, ilimlerinin yetmediği her şeyde yaptıkları gibi zahirine göre mana vermişler ve tevil yoluna gitmemişlerdir. Bazıları ise: "O gün; baldırlar açılır ve secdeye çağrılırlar"[Kalem 42] ayetinde olduğu gibi İbn Abbas'ın: "O günün dehşetinin üzerinin açılması ve gösterilmesidir" şeklinde tevil etmişlerdir.

Ebu Süleyman der ki: "Rabbimiz baldırını açıp gösterdi" sözünden kasıt, zorluk ve sıkıntıyı ortadan kaldıran kudret olabilir.

746- Bu konuda Hattabi, şu rivayeti zikretti: İbn Abbas'a, ..... ayetindeki "sak" ifadesinin anlamı sorulunca şöyle dedi: "Kur'an'da anlamını bilmediğiniz bir ifade ile karşılaştığınız zaman anlamını şiirde arayın. Zira şiirler Arapların divanıdır. Bu ifade hakkında şairin:

"Sabret bu musibete. bu kötülük hep olacaktır

Senin kabilendir yol veren boyun vurmalara

Aramızdaki savaş da bu sıkıntılardan doğdu" dediğini işitmezdiniz mi?

"Sak" ağır sıkıntıların olduğu bir gündür. [-] Zayıf, Hakim, Müstedrek (2/499, 500)

Ebu Kureyb, İbnu'l-Mübarek'ten rivayetle mutabaat etmiştir.

Ebu Süleyman der ki: Tefsir ve tevil ehlinden olan başkaları: "O gün; baldır açılır ve secdeye çağrılırlar"[Kalem 42] ayetini: "O günün dehşetinin üzerinin açılması, gösterilmesidir" manasını vermişler ve şu beyti örnek göstermişlerdir: işte (savaş) bacağının üstünü açtı. siz de metanetle yürüyün Ve savaş üzerinize sıkı geliyor. siz de sıkı durun

Bazı bedeviler, kuraklığın olduğu bir yılda kuşları ekinlerden uzaklaştırırken şöyle derdi:

Kendime ve korkmama hayret ettim.

Bir de kuşların rızıkları peşinden koşmalarına. Baldırını açmış (kurak) bir yılda

Beyhaki der ki: Bu ve İbn Abbas'tan nakledilen hadis, mana olarak birbirine yakındır. Bu, İbn Abbas'tan hem bu lafızla, hem mana olarak nakledilmiştir.

747- İbn Abbas: "O gün baldır açılır"[Kalem 42] ayetini açıklarken şöyle demiştir: "Baldırın açılmasından kasıt, kıyamet gününün o korkunç ve dehşetli hallerinin ortaya çıkarılmasıdır." [-] Zayıf

748- Amr b. Dinar'ın bildirdiğine göre İbn Abbas: "O gün; baldır açılır ve secdeye çağrılırlar"[Kalem 42] ayetini: "Ayette kastedilen Kıyamet saati ve şiddetidir" demiştir.

Ferra der ki: Araplardan bir kişi bana şu şiiri okudu:

Onlara baldırının üstünü açtı

Ve o apaçık kötülüğün bir kısmı göründü onlara. [-] İsnadı sahihtir

749- İbn Abbas: "O gün baldır açılır; gözleri dönmüş olarak yüzlerini zillet bürür; secdeye çağırılırlar ama buna güçleri yetmez''[Kalem, 42] ayetini şöyle açıklamıştır: "Bu bir işin üzerinin açılmasıdır. Baldırın açılması kıyametin gelmesi ve bütün işlerin ortaya çıkmasıdır." [-] Zayıf

750- İbn Mes'üd: "Yüce Allah baldırının üzerini açınca tüm müminler secdeye gider. Kafirin sırtı ise sertleşip tek bir kemik parçası haline gelir, secde edemez" dedi.

İbrahim'in bildirdiğine göre İbn Abbas: "Ayetten kasıt büyük bir işin üzerinin açılmasıdır. Tıpkı; savaş ayağa kalktı denilmesi gibi" demiştir.

751- İkrime'ye: "O gün baldır açılır"[Kalem, 42] ayeti sorulunca şöyle dedi: Araplar savaş kızıştığı ve sıkıntılar arttığı zaman durumun vahametini açıklamak için: "Savaş baldırını açtı" derlerdi. Yüce Allah o günün dehşetini Arapların da bildiği bir deyimle dile getirmiştir. [-] İsnadı hasendir.

Ebu Süleyman der ki: Ayette geçen baldırı açmak, şiddet ve sıkıntı manasındadır. Allah en doğrusunu bilir, ancak hadis şu manaya gelebilir:

Kıyamet saatinin şiddeti ortaya çıkıp hesaba çekilme başlar. İşte o zaman yakin ve ihlas ehli ortaya çıkar. Bunların secde etmesine izin verilir. Münafıkların üzerindeki örtü kalkınca sırtları tek bir tahta gibi kaskatı bir tabakaya döner ve secde edemezler. Bazıları bunu şu şekilde tevil etmişlerdir: Yüce Allah meleklerden veya başka mahlukatın baldırlarım açabilir ve bunu iman ve nifak ehlinin hükümlerinden bazılarını beyan etmek için sebep kılmış olabilir.

Ebu Süleyman der ki: Baldırdan kasıt, kudret değil de başka şey olabilir. Ebu Ömer'in bildirdiğine göre Ebu'l-Abbas Ahmed b. Yahya en-Nahvi, "Sak" kelimesinin değişik manalarını söyledikten sonra "Sak, nefis manasına da gelir" demiştir. Ali b. Ebi Talib de, ashabı Haricileri öldürmemesi konusunda onunla konuşunca: Vallahi; Sakım (nefsim) helak olsa da onlarla savaşacağım" demiştir.

Ebu Süleyman der ki: Yine Sak, perdeyi kaldırıp onlara tecelli etmesi manasında da olabilir. Bu durumda Onu görünce müminler secdeye kapanır. Ancak bu kelimeyle ilgili kesin bir görüş belirterek: "Şu manaya gelir" diyemem. Allah bizi bilmediğimiz şeyleri söylemekten korusun.

752- Ebu Musa'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O gün baldır açılır"[Kalem, 42] ayetini açıklarken: "Yüce Allah o gün büyük bir nurun üzerini açar ve tüm insanlar ona secdeye kapanır" buyurmuştur.

Bunu rivayette münker hadisleri olan ve kendisine mutabaat edilmeyen Şamlı Revh b. Cunah tek kalmıştır. Allah doğrusunu bilir. Ravilerden sözü edilen Ömer b. Abdilaziz'in azatlıları pek çoktur. Burada isim verilmemiştir.

[-] Hadis münkerdir. İbn Cerir (29/42)

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

(Ayak Anlamına Gelen) Kadem ve Ricl Hakkındaki Rivayetler