ŞUABU’L-İMAN

54. ŞU’BE: HAYA

 

Hamam

 

7374- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) önce hamamlara girmeyi yasakladı, daha sonra erkeklerin peştamallarıyla girmesine izin verdi.

 

Tahric: Ebu Uzra'nın bilinmemesi sebebiyle isnadı zayıftır. Ebu Davud 4/300 (400) ve Tirmizi 5/113 (2802).

 

 

 

7375- İbn Abbas der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adına hamam denilen mekandan uzak durun" buyurunca sahabe: "Ey Allah'ın Resulü! Hamam kiri gideriyor ve hastaya faydalıdır" karşılığını verdiler. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O zaman oraya giren gereği gibi örtünsün" buyurdu.

Müsa b. A'yan bu hadisi İbn İshak'tan, İbn Tavus'tan mevsul olarak bu şekilde rivayet etti.

 

Tahric: Hakim'in hocasını tanımıyorum. Hadis sahihtir. Taberanİ, M. el-Kebir 11/27 (10932), Hakim, Müstedrek (4/288) ve Bezzar, Müsned (1/162)

 

 

 

7376- Abdullah b. Tavus, babasından: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adına hamam denilen mekana girmenizi yasakilYorum" buyurduğunu söyleyip aynı manada bir rivayette bulundu. Mahfüz olan da budur (üstteki İbn Abbas hadisi değil). 

 

Ravileri güvenilirdir ve hadis mürseldir.

 

 

 

7377- Abdullah b. Tavus, babasından bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adına hamam denilen mekandan uzak durun" buyurunca sahabe: "Ey Allah'ın Resulü! Hamam kiri temizliyor, hastalığı gideriyor ve şu şu faydaları da vardır" karşılığını verdiler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O zaman oraya giren gereği gibi örtünsün" buyurdu. 

 

Tahric: Müellifin hocasını tanımıyorum. Diğer ravileri güvenilirdir. Abdürrezzak, Musannef 1/290 (1116).

 

Ravh b. el-Kasım bu hadisi İbn Tavus kanalıyla bir topluluktan nakletti.

 

Yine Süfyan es-Sevri kanalıyla İbn Tavus'tan mürsel olarak nakletti. Bu hadis Sevri'den mevstil olarak ta nakledilmiştir. - Abdürrezzak, Musannef 1/290 (1117) ve İbnEbi Şeybe, Musannef(1/110).

 

 

 

7378- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

"Adına hamam denilen yer ne kötüdür" buyuronca bir sahabi veya birçok sahabi: "Ey Allah'ın Resulü! Orada hasta tedavi ediliyor ve kirler gideriliyor" karşılığını verdiler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O zaman oraya gireceğiniz zaman gereği gibi örtünün" buyurdu.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Adiy, el-Kamil (7/2679) Bak: Heysemi, Mecma (1/278).

 

 

 

7379- Ebu Eyyüb el-Ensari'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah'a ve ahiret gününe iman eden komşusuna ikramda bulunsun. Yine Allah'a ve ahiret gününe iman eden misafirine ikramda bulunsun. Yine Allah'a ve ahiret gününe iman eden ya hayır konuşsun ya da sussun. Yine Allah'a ve ahiret gününe iman eden hamama peştamalsız girmesin. Yine Allah'a ve ahiret gününe iman eden kadınların ız hamama girmesinler."

 

(Rabi b. Tarık) der ki: Hilafeti döneminde bunu Ömer b. Abdilaziz'e anlattığımda, Ebu Bekr b. Amr b. Hazm'a mektup yazıp: "Muhammed b. Sabit'e bunu SOL çünkü O, hadiste dürüst biridir" dedi. Ebu Bekr, Muhammed b. Sabit'e sorduktan sonra Ömer'e mektup yazınca, Ömer kadınların hamama gitmesini yasakladı.

 

Tahric: İsnadında beis yoktur. Münziri, et-Terğib (1/143).

 

Yakub bu hadisi rivayet ederken, Yahya b. Huneyn'i zikretmemiştir. Yine misafire ikramda bulunmayı da zikretmemiştir. İsnadında geçen Abdullah, el-Hatmi ise, babasının adı Yezid'dir.

 

Hocamız Ebu Abdillah el-Hafız bunu Amr b. Yahya kanalıyla Ebu Yusuf Yakub b. İbrahim'den rivayet etti. Ayrıca "Abdullah b. Salih -Leys- Yakub -Abdurrahman b. Himyer -Muhammed b. Sabit b. Şurahbil Abdullah b. Yezid el-Hatmi" isnadıyla da rivayet etti. 

 

Tahric: Taberani, M. el-Kebir4/147 (3873) ve Hakim, Müstedrek (4/289).

 

 

 

7380- Kasım b. Ebi'l-Kasım'ın bildirdiğine göre Kostantiniyye'de askerlerin kıssacısı, Hz. Ömer'in şöyle dediğini anlattı: "Ey insanlar! Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Allah'a ve ahiret gününe iman eden, içki içilen sofraya oturmasın. Allah'a ve ahiret gününe iman eden, peştamalsız olarak hamama girmesin. Allah'a ve ahiret gününe iman eden kadın, hamama girmesin. ''

 

Tahric: Askerlerin kıssacısının bilinmemesi sebebiyle isnadı zayıftır. Ahmed, Müsned (1/20) Bak: Münziri, et-Terğib (1/144) ve Heysemi, Mecma (1/277).

 

 

 

7381- Ebu'l-Melih'in, Hz. Aişe'den bildirdiğine göre Hz. Aişe'ye Şam halkından kadınlar gelince, onlara: "Sanırım sizler kadınları hamama giren bölgedensiniz" dedi. Kadınlar: "Evet" karşılığını verince, Hz. Aişe dedi ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Giysisini evinden başka yerde çıkaran kadın, Allah ile arasındaki perdeyi yırtmış olur ... 

 

Tahric: İsnadında tanımadığım vardır, ama hadis sahilıtir. Ebu Davud 4/301 (4010) ve İbn Mace 2/1234 (3750).

 

 

Şu'be bu hadisi Mansur'dan bu şekilde rivayet etti. - Ebu Davud 4/301 (4010) ve Tirmizi 5/114 (2803).

 

 

 

7382- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Avreti örtmeyen ev ve temizlemeyen su olarak hamam ne kötü evdir." Hz. Aişe, hamama girmesi karşılığı Uhud dağı kadar altınının olmasını istemezdi. Hz. Aişe: "Eğer kadın Rabbine itaat ederse ve namusunu korursa, sonra sözüyle kocasına eziyet ederse, melekler kendisini lanetleyerek geceler" dedi.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Zehebi, Mizan (2/287) ve İbnu'l-Cevzi, el- İlelu'l-Mütenahiye (1/340).

 

 

 

7383- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Vah kişiyi gözlerden gizlemeyen, suyu kişiyi temizlemeyen hamamlara. Orası müşriklerin binası ve kafirlerin ve şeytanların otlağıdır. Erkeğin böylesi hamamlara avret yerini örtmeden girmesi helal değildir. Erkeklere söyleyin, kadınların ahlakını bozmasınlar. Erkekler kadınlarına hakimdirler. Kadınları eğitin ve çokça tesbih etmelerini söyleyin. ''

 

Tahric: İsnadında kopukluk vardır. Suyuti, Dürrü'l-Mensur (2/519).

 

 

 

7384- Silib'in bildirdiğine göre Humus halkından bazı kadınlar Ümmü Seleme'nin yanına girince: "Siz hamamların olduğu yerden misiniz?" diye sordu. Kadınlar: "Bunda bir sakınca var mı?" karşılığını verince Ümmü Seleme: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Giysilerini evinden başka yerde çıkaran kadın Allah ile arasında olan perdeyi atmış olur" dedi. 

 

Beyhaki der ki: Bu rivayetlerle kadınların hamama girmeleri kesinlikle yasaklanmıştır. Bu da tesettürlerinin şiddetle emredilmesi sebebiyledir.

 

Tahric: İsnadı zayıf, hadis sahihtir. Taberanl, M. el-Kebir 23/314 (710) ve Ahmed, Müsned (6/301) Bak: Münziri, et-Terğib (1/145).

 

 

 

7385- Abdullah b. Amr'ın bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Acemlerin yurdunu fethedeceksiniz ve orada hamam denilen evler göreceksiniz. Oraya erkekler peştamalsız girmesin. Kadınların da hasta ve loğusa olmayanlarının oraya girmesine engel olun ... 

 

İsnadı zayıftır.

 

Abdurrahman b. Ziyad el-Afriki bu hadisi rivayette tek kalmıştır.

 

Alimlerin çoğu da onun hadisini huccet kabul etmezler. Ebu Davud bu hadisi Sünen'de Ahmed b. Yunus kanalıyla Züheyr'den, o da Abdurrahman b. Ziyad'dan rivayet etti ve bu rivayet, hamama girmeyi yasaklayan diğer hadislerden daha zayıf değildir.

Yine bu hadis başka bir yolla merfu olarak zayıf bir isnadla nakledilmiştir. Nafı' ile Bukeyr b. Abdillah b. el-Eşac'dan bize nakledildiğine göre bu yasaklama, tenzihen mekruh olan yasaklamadır. - Ebu Davud 4/301 (4011) ve İbn Mace 2/1232 (3748).

 

 

 

7386- Ömer b. el-Hattab der ki: "Müminin hamama peştamalsız girmesi, kadının da hasta değilse girmesi helal değildir. Hz. Aişe'nin şöyle dediğini işittim: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle derdi: "Örtüsünü evinin dışında çıkaran kadın, Rabbiyle arasındaki perdeyi yırtmış olur. ''

 

Hz. Ömer'den nakledilen bu hadis, el-Afriki'nin rivayetını desteklemektedir. Ancak senedi munkatıdır. Bu hadis daha kuvvetli olan başka bir yolla Hz. Ömer'den nakledilmiştir.

 

İsnadında kopukluk vardır.

 

 

 

7387- Ömer b. el-Hattab der ki: "Müminin hamama peştamalsız girmesi helal değildir. Kadının da hamama girmesi helal değildir." Bir adam kalkıp:

"Sen bunu yasakladığın andan itibaren hanımıma hamama girmesini yasakladım. Ancak o hastadır" deyince Hz. Ömer: "Hasta olan hariç" dedi.

 

Tahric: İsnadı hasendir. İbnu'l-Ca'd, Müsned 2/878 (2465) ve İbn Ebi Şeybe, Musannef (1/110).

 

 

 

7388- Ebu Musa'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Hamama ilk giren ve hamam otunu ilk kullanan Hz. Süleyman b. Davud'dur. Girip oranın sıcak ve boğuk olduğunu görünce: ''Allah'ın azabından dolayı vay halimize! Eyvah demenin fayda etmeyeceği günden önce eyvah ki eyvah'' demeye başladı."

İsmail el-Ezdi bu hadisi rivayette tek kalmıştır.

 

Tahric: İsnadı çok zayıftır. Buhari, Tarih 1/1 (323-324), İbn Ebi Şeybe, Musannef (14/140), İbn Adiy, el-Kamil (1/83), İbn Ebi Asım, el-Evail (135) ve Taberani, M. el-Evsat 1/285 (464) Bak: Heysemi, Mecma (8/207).

 

 

 

7389- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Hamam, kişinin girdiği ne güzel yerdir. Çünkü oraya girince Allah'tan cenneti ister, Cehennem'den de Allah'a sığınır. Erkeğin girdiği gelin evi ne kötü bir evdir. Çünkü oraya girmek dünyaya rağbet ettirip ve ahireti unutturur.''

Senedinde zayıflık vardır.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. DeyIemi, Müsnedu'l-Firdevs 4/260 (6768).

 

 

 

7390- Ebu Hureyre der ki: "Hamam, ne güzel yerdir. Kiri götürür ve cehennemi hatırlatır."

Hadis mevkUf, senedi ise sahihtir.

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. İbn Ebi Şeybe, Musannef (1/109) Bak: İbn Hacer, Metalibu'l-Aliye 1/50 (184).

 

 

 

7391- İbn Ömer: "Hamam, ne güzel evdir. Kiri götürür ve cehennemi hatırlatır" dedi.

 

İsnadı hasendir.

 

 

 

7392- Mücahid der ki: İnsanlar Mina'da başlarını tıraş etmeye başlayınca İbn Ömer hamam yapılmasını söyledi ve göğsünün kıllarından almaya başladı. İnsanlar etrafında toplanıp bakmaya başlayınca da: "Bunu sünnet olduğu için değil -yani hamamdan hoşlanmıyorum- rahatlamak için yapı yorum" dedi. 

 

Tahric: İsnadı hasendir. İbn Sa'd, Tabakat (4/155).

 

 

 

7393- Safvan b. Ya'la b. Umeyye'nin babasından bildirdiğine göre Hz.

Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Muhakkak ki Allah utangaçtır. (ayıplara) kapalıdır. Sizden biri yıkanacağı zaman örtünsün ... 

 

Tahric: İsnadı hasendir. Ebu Davud 4/302-303 (4013) ve Nesai, Sünen (1/200).

 

 

 

Züheyr b. Muaviye bu hadisi Abdulmelik'ten rivayet etmiş ve: "Haya ve örtünmeyi sever" ibaresini eklemiştir. Ancak hadisi mürsel olarak nakletmiş ve Safvan b. Umeyye'yi zikretmemiştir. İbn Cüreyc de bu hadisi Ata'dan rivayet etti.

 

 

 

7394- Ata b. Ebi Rebah der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebva'da iken bir havuzun başında çıplak ve orta yerde yıkanan bir adamla karşılaştı. Onu görünce geri dönüp bir yerde bekledi. Müslümanlar Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu şekilde durup beklediğini görünce çadırlarından çıktılar. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah haya sahibidir ve haya sahibi olanları sever. Yine örtü sahibidir ve örtünenleri sever. Bundan dolayı biriniz yikanacağı zaman örtünüp gizlensin" buyurdu. Ata böyle deyince, Abdullah b. Atik ve Yusuf b. el-Hakem dediler ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunun yanında: "Allah'tan korkun" buyurdu. Aynı şekilde devamen: "Kişi yıkanacaksa işçisi veya kölesi ona su döksün. Hiç kimse yoksa devesinin arkasında gizlensin" buyurdu.

 

Tahric: İsnadı mu' daldır. Abdürrezzak, Musannef 1/288• 289 (1111).

 

 

 

7395- İbn Şihab'ın bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Eğer örtünüp gizlenecek bir yer bulamazsanız sahrada yıkanmayın. Eğer gizlenecek bir şey bulamazsanız, daire şeklinde bir çizgi çizin. Sonra Besmele çekip bu dairenin içinde yıkanm."

Senedi mürseldir.

 

İsnadı mürseldir.

 

 

 

7396- Haccac der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Bekr ve Ömer'i sordu; ancak. orada değillerdi. Daha sonra geldiklerinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: "Neredeydiniz?" diye sordu. Onlar: "Yıkanıyorduk" cevabını verince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Nasıl yaptınız?" diye sordu. Biri: "Arkadaşım suya girdi ve yıkandı. Bu sırada ben sırtımı ona döndüm ve aramıza bir örtü koydum. Yıkanıp çıkınca, ben yıkanmak. için suya girdim. O da benim yaptığım gibi yaptı" cevabını verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "iyi yapmışsınız" buyurdu.

İsnadı mürseldir.

 

Tahric: Abdürrezzak, Musannef (1/285).

 

 

 

7397- Nafi'nin bildirdiğine göre Abdullah b. Ömer üzerinde peştamal

olmadan suya girmezdi.

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. İbn Sa'd, Tabakat (4/153).

 

 

 

7398- Cabir b. Abdillah der ki: "Allah'tan sakının ve utanın ve örtünün. Sizden kimse, üzerinde örtü olmadan yıkanmasın. Kardeşi onu giysisiyle de olsa örtsün."

 

İsnadı hasendir.

 

 

 

7399- Hasan( -ı Basri)'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah bakana da, kendisine bakılana da lanet etsin" buyurdu.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Hatib et- Tebrizi, Mişkatu'l-Masabih 2/936 (3125).

 

 

 

7400- Ömer b. Abdilaziz: "Küçüğün aYret yerine bakmak, büyüğün aYret yerine bakmak gibidir" demiştir.

 

Tahric: İsnadı hasendir. Suyuti, Dürrü'l-Mensur (5/526-527).

 

 

 

7401- Abdullah b. Amir b. Rabia der ki: Ben ve bir kişi yıkanırken birimiz diğerine bakıyordu. Bu sırada Ömer b. el-Hattab bizi gördü ve şöyle dedi: "Bunların Allah'ın buyurduğu şu nesilden olmasından korkarım. "Nihayet onların peşinden öyle bir nesil geldi ki, bunlar namazı bıraktılar; nefislerinin arzularına uydular. Bu yüzden ileride sapıklıklarının cezasını çekecekler. ''[Meryem 59]

 

 

 

7402- Ebu't-Tayyib Muhammed b. Ahmed ez-Züheli der ki: Ebu'lAbbas Muhammed b. Abdinahman el-Fakih hamama gırınce kardeşlerinden birinin çıplak olduğunu görüp gözlerini kapattı. Çıplak olan kardeşi: "Ne zamandan beri körsün?" diye sorunca: "Allah örtünü yırttıktan sonra" cevabını verdi. 

 

İsnadı ceyyiddir.

 

 

 

7403- Muhammed b. Abdillah el-Mervezi der ki: "İbnu'l-Mübarek hamama girip çıktıktan sonra iki rekat namaz kılıp, görünen avretinden ve gördüğü avretten dolayı istiğfar ederdi.''

 

 

 

7404- Abdullah (b. Mes'ud)'un bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Sizden biri ailesiyle beraber olurken örtünsün ve eşekler gibi çiplak olmasın. ''

Mindel b. Ali bunu rivayette tek kalmıştır.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Mace 1/618-619 (1921).

 

 

 

7405- Hasan Ebu'l-Kasım der ki: Şerik'e Mindel'in, Ebu Vail kanalıyla Abdullah'tan naklettiği: "Sizden biri ailesiyle beraber olurken eşekler gibi çıplak olmasın" hadisini zikrettiğimizde: "Yanlış söylemiş. Ben, A'meş kanalıyla Asım'dan, o da Ebu Kılabe'den (mürsel olarak) naklettim" dedi.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Ebi Şeybe, Musannef( 4/402).

 

Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e tıklayın:

 

Kadınların Başlarını Örtmesi ve İyice Örtünmeleri