Adil İmam ve Zalim Valiler (Yöneticiler) |
es-Sünenü•I-Kübra'da bu
konu hakkında yeterince rivayet zikretmiştik ki burada onları tekrar etme
gereği duymuyoruz. Burada onlardan birazını zikredeceğim.
6972- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Gölgesinden başka hiçbir gölgenin bulunmadığı bir günde (kıyamet gününde)
yedi kişi Yüce Allah'ın gölgesinde olacaktır. Biri. adil yöneticidir. Diğeri.
Yüce Allah'a ibadet ederek yetişen gençtir. Diğeri. kalbi mescitlere bağlı olan
kişidir. Diğeri. Yüce Allah için birbirlerini seven ve O'nun için bir araya
gelip ayrılan iki kişidir. Diğeri, yalnızken Yüce Allah'ı hatırlayıp gözleri
yaşaran kişidir. Diğeri. asil ve güzel bir kadın tarafından ilişki için davet
edilen, ancak: ''Ben dlemlerin Rabbinden korkarım!'' karşılığını veren kişidir.
Diğeri. sağ elinin verdiğini sol eli bilemeyecek şekilde sadakasını gizlice
veren kişidir."
Buhari ile Müslim,
Sahih'de UbeyduHalı b. Ömer'den rivayet ettiler. - Buhari, ezan (1/160), zekat
(2/116) ile rikak (7/185) ve Müslim, zekat (91).
6973- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Yüce Allah üç kişinin duasını geri çevirmez. Biri. Allah'ı çokça zikreden
kişinin duasıdır. Diğeri, mazlumun duasıdır. Bir diğeri de, adil yöneticinin duasıdır.
''
İsnadı hasendir.
6974- İyad b. Himar
el-Mucaşii bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
hutbesinde şöyle buyurdu ... " Ravi söz konusu hadisi zikredip şöyle devam
eder: " ... Cennetlik olanlar üç zümreden oluşur. Bunlardan biri, dinin
buyruklarını doğrulayıp onlara iman eden adil yöneticidir. Diğeri, akraba olsun
olmasın herkese karşı merhametli olan kişidir. Bir diğeri de, iftetli ve dürüst
olan kişidir. Cehennemlik olanlar da aklı zayıf, aile ve mal hedefi gütmeden
içinizden birilerine tabi olarak yaşayan zayıf kişiler, hırsı aşikar olan ve en
basit şeylerde bile ihanet eden hainler ve sabah akşam seni, ailen ve malın
konusunda aldatan kişilerdir."
İyad der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayrıca bu hutbesinde
cimrilikten, yalancılıktan, çirkince sözler söyleyen ve kaba olan kişilerden de
bahsetti."
Müslim, Sahih'de
Muhammed b. Beşşar, Ebu Gassan ve İbnu'l-Müsenna'dan rivayet etti.
Kitabu'l-Kader eserinin sonlarında
ali bir isnadla tam metniyle bunu zikrettik. "La zebere lehu"
ifadesinden kasıt kişinin aklının zayıf olmasıdır. - Müslim, cennet (63).
Aklı zayıf olduğu için
de mal ve aile konusunda herhangi bir gayret içinde olmaz ve birlikte olmak
için kabilenin cariyesinin peşinde dolaşır.
6975- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Hepiniz idarecisiniz ve idare ettiklerinizden sorumlusunuz. Halife,
insanların idarecisidir ve onlardan sorumludur. Erkek, ailesinin idarecisidir
ve onlardan sorumludur. kadın, kocasının evinin idarecisidir ve bundan
sorumludur. Köle, efendisinin malının idarecisidir ve ondan sorumludur. Bilin
ki. hepiniz idarecisiniz ve hepiniz idare ettiklerinizden sorumlusunuz ...
Tahric: Beyhaki'nin
hocasını tanımıyorum. Sahih bir hadistir. Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (7/291).
6976- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı bildirilmiştir.
Müslim, Sahih'de
Ebu'r-Rabi'den ve Buhari, Arim'den rivayet etti. - Müslim, imaret (20). - Buhari,
nikah (6/146) .
6977- Hasan der ki:
Ubeydullah b. Ziyad, ölümüne sebep olan hastalığı sırasında Ma'kil b. Yesar'ı
ziyaret edince Ma'kil ona şöyle dedi: "Sana Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) işittiğim bir hadisi aktaracağım. Şayet hayatta kalacağımı
bilsem sana aktarmazdım. Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim: "Yüce Allah bir kulu insanlardan bir kısmına idareci
yapar da bu idareci onları aldatmış bir şekilde ölürse Allah ona cenneti haram eder.
"
İsnadı sahihtir.
Buhari, Sahih'de Ebu
Nuaym kanalıyla Ebu'l-Eşheb'den ve Müslim, Şeyban'dan rivayet etti. - Buhari,
ahkam (8/107). - Müslimı ıman (227) ile imaret (21).
6978- Ebu'l-Melih
bildiriyor: Ubeydullah b. Ziyad, hasta olan Ma'kil b.
Yesar'ı ziyaret edince
Ma'kil ona şöyle dedi: "Sana bir hadis aktaracağım ki şayet ölmek üzere
olduğumu bilmesem, sana aktarmazdım. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Müslümanlara idareci olup da onlar
için çalışmayan ve nasihatte bulunmayan kişi. onlarla birlikte cennete giremez.
"
Müslim, Sahih'de İshak
ile İbnu'l-Müsenna'dan rivayet etti.
Tahric: İsnadı hasendir.
- Müslim, iman (229) ile imaret (22).
6979- Hasane -ı Basri)
bildiriyor: Ashabdan Abdurrahman b. Semure elKureşi'den işittiğime göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah bir kulu insanlardan
bir kısmına idareci yapar da bu idareci onlara nasihatçi olmazsa (iyilik ve
ıslahını murad etmezse) Allah ona cenneti haram eder" buyurmuştur.
Abdussamed'in babası
Abdulvaris de bu hadisi Muhammed b. Zekvan'dan bu şekilde rivayet etmiştir.
İsnadı zayıftır.
6980- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Yüce Allah dört kişiye öfke duyar. Bunlar da malını yeminle satan satıcı,
kibirli fakir, ihtiyar olan zani ve zalim olan yöneticidir. ''
Ravileri güvenilirdir.
4S12. hadiste geçti.
6981- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Kıyamet günü Yüce Allah'ın en çok sevdiği ve bana en yakın
duracak olan kişi, adil olan yöneticidir. Yüce Allah'ın kıyamet gününde
insanlar içinde en nefret ettiği ve en ağır cezaya maruz bırakacağı kişi de,
zalim olan yöneticidir. ..
Tahric: İsnadı kavi
değildir. Tirmizi 3/617 (1329).
6982- Ubey b. Ka'b
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç defa:
"Kabe'nin Rabbine
andolsun Ehlul-Akd helak olmuştur!" buyurdu ve şöyle devam etti: "Ben
onlara değil, helakine sebep olacak müslümanlara üzülüyorumf"
Şu'be der ki: Ebu
Hamza'ya: "Ehlul-Akd denilen kimlerdir?" diye sorduğumda:
"Yöneticilerdir" dedi.
Aynı mecliste
Ebu't-Teyyah da Hasan'dan naklen Ehlul-Akd denilen kişilerin yöneticiler olduğunu
söyledi.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Nesai, imamet (2/88).
6983- Abdullah b.
Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Benden sonra başınıza öyle yöneticiler gelecek ki, bunlar
bozgunculuk yapacak, ancak Allah'ın onlarla islah ettiği bozduklarından daha
fazla olacaktır. Onlardan Allah'a itaat edenlere bunun sevabı size de buna
şükür düşer. içlerinden Allah'a isyan edenlere de bunun vebali ve size de sabır
düşer. ''
Başka bir kanalla daha
uzun bir metinle bu eserde rivayet edilmiştir.
Tahric: İsnadı zayıftır.
İbn Adiy, el•Kamil (2/638) .
6984- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Halife, Yüce Allah'ın yeryüzündeki gölgesidir ve kullarından her bir
kişinin sığınacağı makamdır. Bu halifelerden adaletle yöneteniere bunun sevabi,
yönetileniere de buna şükür düşer. Halifelerden zulümle yönetene bunun vebali,
yönetileniere de sabır düşer. Yöneticiler zulmettiği zaman kuraklık olur. Zekat
verilmediği zaman hayvan sürüleri helak olur. Zina yayıldığı zaman fakirlik ve
yoksulluk da yayılır. (Ehl-i kitaptan olanlara verilen) zimmet bozulduğu zaman
yönetim kafirlere geçer. ''
Başka bir kanalla aynısı
bildirilmiştir. Hadis alimlerine göre ravi Said b. Sinan zayıf biridir.
Tahric: İsnadı çok
zayıftır. İbn Adiy, el-Kamil (3/1198), Bezzar, Müsned 2/233 (1590) ve DeyIemi,
Müsnedü'l-Firdevs (3/343) Bak: Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (5/196).
6985- Ebu Zer' in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Benden sonra müslümanların başına geçecek kişi için Allah'ı da şahit
tutarak müslümanlara yumuşak davranmasını, küçüklerine merhamet edip büyüklere
saygı göstermesini. onlara valiler göndermesini, onları dövüp aşağılamamasını,
savaşlara gönderip nesilleri kesmemesini. kapliarını insanlara karşı kapatıp
güçlülerin zayıflan ezmesine sebep olmamasını ve devlet malını zenginlerin
elinde dolaşan bir mala dönüştürmemesini öğütlüyorum. Tebliği mi yaptım mı?
Allahım! Şahit ol!"
İsnadında tanımadığım
ravi vardır.
6986- Ömer b.
el-Hattab'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Kıyamet gününde Allah katında en iyi konuma sahip olanlar,
adil ve merhametli olan yöneticilerdir. Kıyamet gününde en kötü konuma sahip
olanlar ise, zalim ve bozguncu olan yöneticilerdir. ''
Tahric: İsnadı zayıftır.
Taberani, M. el-Evsat 1/230 (350) Bak: Hatib et-Tebrizi, el-Mişkat (2/1097),
Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (5/197) ve Münziri, et-Terğib (3/168).
6987- Zeyd b. Eslem,
babasından bildiriyor: Ömer b. el-Hattab ile birlikte çıkıp Babu'l-Cabiye'de
bulunan Ebu Ubeyde b. el-Cerrah'ın yanına gittik. Ebu Ubeyde bana: "Ey
Eslem! Ömer, azatlıları ve akrabaları içinden sana bir görev verdi mi?"
diye sorunca: "Hayır!" karşılığını verdim. Bunun üzerine: "Şahit
ol ki Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Halifeye sövmeyin! Zira
halifeler Allah'ın yeryüzündeki gölgesidir'' buyurduğunu işittim."
Tahric: İsnadı
çokzayıftır. Ukayli, Duafa (3/59-60) .
6988- Ziyad b. Kuseyb
bildiriyor: Mescid inşa edilmeden önce bir Cuma günü Ebu Bekre'yi gördüm. O
zamanlar mescid henüz kamıştandı ve insanların başında Abdullah b. Amir vardı.
Abdullah mescide üzerinde ince bir gömlek, iki hırka ve taranmış saçıyla
çıkınca Ebu Bekre şöyle dedi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Halife, Yüce Allah'ınyeryüzündeki halifesidir. Ona değer verene
Allah da değer verir, onu küçük düşüreni Allah da küçük düşürür'' buyurduğunu
işittim."
Tahric: İsnadında
tanımadığım ravi vardır. Zayıf bir hadistir. Tirmizi 4/502 (2224).
6989- Ebu Zer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizlere bir hutbe verdi ve:
"Benden sonra sizin başınıza yöneticiler geçecektir. Sakın başınıza geçen
kişinin değerini düşürmeyin. lira onun değerini düşürmek isteyen kişi, islam
boyunduruğunu boynundan çıkarmış olur. Yönetici de açtığı bu yarayı tekrar
kapatana ve ona gerekli değeri verene kadar da tövbesi kabul görmez"
buyurdu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç şeyden hiçbir zaman geri
durmamamızı emretti. Bunlardan biri, iyiliği emretmektir. Diğeri, kötülükten
alıkoymaktır. Bir diğeri de, insanlara sünnetleri öğretmektir.
Tahric: İsnadında ismi
verilmeyen bir ravi vardır. Ahmed, Müsned (5/ ı 65).
6990- Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Resetlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Yöneticisi olmayan bir beldeye rastladığın zaman oraya girme. Zira
yönetici, Allah'ın yeryüzündeki gölgesi ve rahmetidir."
Tahric: İsnadı zayıftır.
Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (8/162).
6991- Enes b. Malik der
ki: "Halife, Allah'ın yeryüzündeki gölgesidir.
Onu aldatan sapar, ona
karşı dürüst olan da doğru yolu bulur.''
Bu şekilde Enes'ten
mevkUf olarak gelmiştir. Katade'den olduğunu söyleyenler de vardır.
Tahric: İsnadı çok
zayıftır. Ebu Nuaym, Fadilatu'l-Adilin 226 (60) ve Abdurrahman b. Hamdan, Emali
(151/2).
6992- Ebu Şeyh el-Hunaı
bildiriyor: Ka'bu'l-Hibr'e, Hacer-i Esved sorulunca: "Cennet taşlarından
biridir" dedi. Halife konusu sorulunca da:
"Allah'ın
yeryüzündeki gölgesidir. Ona karşı dürüst olan doğru yolu bulur, onu aldatan da
sapar" dedi.
İsnadı zayıftır.
6993- Ahnef b. Kays der
ki: "Akıllı olan kişinin beş şeyi içinde barındırmayan bir beldede
konaklamaması gerekir. Bu beş şey de güçlü bir yönetici, adil bir kadı, işlek
bir çarşı, akan bir nehir ve bilgili bir tabiptir."
Tahric: İsnadında
tanımadığım ravi vardır. İbnAsakir, Tehzib Tarih Dimaşk (7/24).
6994- Evzai der ki:
"Bana bildirildiğine göre adil olan imamın bir günü, başkasının
gündüzlerini oruçla gecelerini de ibadetle geçirdiği altmış yıla değerdir.''
Tahric: İsnadında bir
sakınca yoktur. İbn Ebi Şeybe, Musannef (12/221).
6995- İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Adil olan imamm (liderin) bir günü, altmış yıllık ibadetten daha
üstündür. Bir bölgede uygulanan bir had (şeri ceza), o bölge için kırk günlük
yağmurdan daha iyi ve faydalıdır."
Tahric: İsnadı zayıftır.
Beyhaki, es-Sünenü'l- Kübra (8/162).
Aynısı
es-Sünenü'I-Kübra'da "Ahmed b. Yunus - Said b. Gaylan Affan b. Cübeyr -
Ebu Cerir veya Cerir el-Ezdi - İbn Abbas" kanalıyla Hz. Peygamber' den
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet edilmiştir. - Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübrd
(8/162).
6996- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir bölgede
uygulanan bir had. o bölge için kırk günlük yağmurdan daha hayırlıdır"
buyurmuştur.
Tahric: İsnadı zayıftır.
Nesai (8/76) ve İbn Mace 2/848 (2538).
6997- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kişi on kişiye dahi olsa idarecilik yapmışsa. kıyamet gününde elleri
bağlı bir şekilde huzura çıkar. Artık ya adaleti onu çözer. ya da zulmü helak
eder. ''
Tahric: İsnadı zayıf,
şahidleriyle birlikte sahih bir hadistir. Ahmed, Müsned (2/431), Bezzar, Müsned
(2/253-254), Ebu Ya'la, Müsned 11/492 (6614), Darİlni, Siyer (s. 636) ve İbn
Ebi Şeybe,Musannef(12/219,220)
6998- Bişr b. Asım,
babasından bildiriyor: Ömer b. el-Hattab zekat toplama işinde beni
görevlendirmek için yanına çağırdı, ancak böylesi bir görevi kabul etmedim ve:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kıyamet gününde yönetici
getirilip cehennem üzerindeki köprüde durdurulur. Sonra Allah'ın emriyle köprü
öyle bir sarsılır ki yerinden çıkmayan tek bir kemiği bile kalmaz. Sonra yine
Allah'ın emriyle bu kemikleri geri yerine döner. Ardından onu hesaba çeker.
Şayet Allah'a itaat eden biriyse elinden tutar ve rahmetini iki katıyla verir.
Ancak Allah'a karşı gelmiş biriyse üzerinde bulunduğu köprüyü yıkar ve yetmiş
yıl boyunca da cehenneme düşüp durur'' buyurduğunu işittim" dedim.
Ömer: "Sen bizim,
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) işitmediğimiz bir şeyi mi
işittin?" diye sorunca: "Evet!" dedim. Selman el-Farisı ile Ebu
Zer elGifari de yanındaydı. Selman: "Evet ey Ömer b. el-Hattab! Hatta
yetmiş yılın yanında bir yetmiş yıl daha ateşle dolu olan bir vadiye doğru
düşüp durur" dedi. Ömer bunu duyunca eliyle alına vurup: "İnna
lillahi ve inna ileyhi raciun! O zaman sonuçlarıyla birlikte böylesi bir görevi
(hilafeti) kim kabul eder?" deyince, Selman: "Yüce Allah'ın burnunu
kesip yüzünü yere sürttüğü kişi" karşılığını verdi.
Tahric: İsnadında tanımadığım
ravi vardır. Taberani, M. el-Kebir 17/175 (464), İbn Ebi Şeybe,
Musannef(12/217) ve Ebu Nuaym, Hilye (6/138).
6999- Ebu'ş-Şemmah
el-Ezdi bildiriyor: Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından
biri olan amcam oğlu, Muaviye'nin yanına girdi ve dedi ki: "Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Bir konuda
insanların idarecisi yapılan kişi; yoksullara, mazlumlara ve ihtiyaç
sahiplerine kapısını kapatırsa merhamete en çok ihtiyacı olduğu bir zamanda
Yüce Allah ona karşı rahmet kapılarını kapatır. ''
Tahric: İsnadı zayıf
olan hasen bir hadistir. Ahmed, Müsned (3/441, 480) Bak: Münzirl, et-Terğib
(3/178) ve Hatib et-Tebrizi, el-Mişkat (2/1100-1101) .
7000- Kasım b. Muhaymire
bildiriyor: Filistin ahalisinden Ebu Meryem b. el-Esed adında bir adam
Muaviye'nin yanına geldi. Muaviye: "Neden geldin?" diye sorunca, Ebu
Meryem şöyle dedi: "İdareci olduğunu görünce Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) işittiğim bir hadisi sana aktarmak için geldim. Hz.
Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: "Bir
konuda insanların idarecisi yapılan kişi; onların ihtiyaçlarına, fakirliklerine
ve düşkünlüklerine sırt çevirdiği zaman Yüce Allah da kıyamet gününde onun
ihtiyaçlarına, fakirliğine ve düşkünlüğüne sırt çevirir ...
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Ebu Davud 3/356-357 (2948) ve Tirmizi 3/620 (1333).
7001- Ebu'l-Hasan
bildiriyor: Amr b. Murre, Muaviye'ye şöyle dedi: "Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Vali kapısını muhtaç, yoksul ve düşkünlere
karşı kapattığı zaman Yüce Allah da semanın kapılarını onun muhtaç, yoksul ve
düşkünlüğüne karşı kapatır'' buyurduğunu işittim."
Tahric: İsnadı zayıf
olan hasen bir hadistir. Tirmizi 3/6 ı 9 (1332).
7002- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı bildirilmiştir.
İsnadı zayıf olan hasen
bir hadistir.
7003- Hasan der ki:
İsrail oğulları, Hz. Davud'a: "Rabbine bir sor, bize karşı olan rızası
veya öfkesini nasıl anlayabiliriz?" dediklerinde, Hz. Davud sordu. Yüce
Allah ona şu cevabı verdi: "Onlara söyle, şayet onlardan razı isem
başlarına en hayırlılarından birini getiririm. Onlara öfkeli isem de başlarına
en kötülerinden birini getiririm."
Tahric: İsnadı çok
zayıftır. Bak: Suyuti, Dürrü'l-Mensur (3/359),
7004- Ka'bu'l-Ahbar der
ki: "Yüce Allah her dönemde insanların kalbindekine göre bir yönetici
gönderir. Şayet onların ıslah olmasını dilerse başlarına salih birini getirir.
Onları helak olmasını dilerse de başlarına zorba birini getirir.''
Tahric: İsnadı hasendir.
Ebu Nuaym, Hilye (6/30) Bak: Suyuti, Dürrü'l-Mensur (3/359),
7005- Ebu Abdillah
Muhammed b. İbrahim b. Hamş der ki: Babamın: "Allahım! İşlediğimiz
günahlardan dolayı haklarımızı tanımayan ve merhamet etmeyen birini bize musallat
ettin" dediğini işittim.
7006- Yunus b. Ebi
İshak'ın, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Nasılsanız yöneticiniz de öyle olur" buyurmuştur.
Senedinde kopukluk
vardır. Bunu rivayet eden Yahya b. Haşim de zayıf biridir.
Tahric: İsnadı zayıf
olan mürsel bir hadistir. Deylemi, Müsnedü;l-Firdevs (3/835) Bak: Suyuti,
Dürrü'l-Mensur (3/359)
7007- Ömer b. el-Hattab
der ki: Bana bildirildiğine göre Hz. Musa veya Hz. İsa: "Ey Rabbim!
Kullarından razı olduğunun göstergesi nedir?" diye sorunca, Allah:
"Onlara yağmuru ekinlerin ekildiği zaman yağdırıp hasat zamanı tutarım.
İdarecilerini hilim sahibi olanlardan yaparım. GanimetIerini cömert olanların
elinde bulundururum" buyurdu. "Ey Rabbim! Onlara öfkelendiğinin
göstergesi nedir?" diye sorunca ise, Allah: "Onlara yağmuru ekinlerin
hasat zamanında yağdırır, ekin zamanında tutarım. İdarecilerini sefih
olanlardan yaparım. GanimetIerini de cimrilerinin elinde bulundururum"
buyurdu.
Tahric. İsnadı zayıftır.
Suyuti, Dürrü'l-Mensur (3/359).
7008- Malik bildiriyor:
"Ka'bu'l-Ahbar, Ömer b. el-Hattab ile konuşup: "(Tevrat'ta şöyle bir
ayet yazılıdır:) Yerdeki sultanın, semadaki sultandan yana vay haline!"
deyince, Ömer: "Kendi kendini hesaba çekenler hariç!" diyerek araya
girdi. Bunun üzerine Ka'b: "Allah'ın indirdiği kitaptaki (Tevrat'taki)
ayet de böyledir" dedi.
Tahric: İsnadı sahihtir.
Ebu Nuaym, Hilye (5/389).
7009- Asım b.
Ebi'n-Necüd bildiriyor: Ömer b. el-Hattab valilerini gönderirken onlara:
"Değeri yüksek at ve katıdara binmeyin. Yemeğin iyisini yemeyin. İnce
giysiler giymeyin ve ihtiyaç sahiplerine kapılarınızı kapatmayın. Eğer
bunlardan birini yaparsanız cezaya müstahak olursunuz" gibi şartlar koşup
onları yolcu ederdi. Geri döneceği zaman şöyle derdi: "Sizi Müslümanların
kanlarına, bedenlerine, namuslarına ve mallarına musallat etmedim. Sizi onlara
namaz kıldırmanız, ganimetleri aralarında taksim etmeniz ve aralarında adaletle
hükmetmeniz için gönderiyorum. çözemeyeceğiniz bir sorun olursa onu bana havale
edin. Bedevileri dövüp onların küçük düşmesine sebep olmayın. Onları hep
düşmanla savaşta tutup ailelerine dönmelerine engel olmayın, sonra fıtneye
düşürürsünüz. Kur'an'ı başka şeylerden (metinlerden) arındırın.''
Tahric: Hakim'in
hocasını tanımıyorum, diğer ravileri ise güvenilirdir. Abdurrezzak, Musannef
11/324-325 (20662), Ahmed, Müsned (1/41), Ebu Ya'la, Müsned 1/174-175 (196) ve
Hakim, Müstedrek (4/439) .
7010- İbn Tavus,
babasından bildiriyor: Ömer b. el-Hattab: "Size bildiğim en hayırlı kişiyi
idareci tayin etsem ve adaletli davranmasını emretsem üzerime düşeni yapmış
olur muyum?" diye sorunca: "Evet" cevabını verdiler. Ömer:
"Hayır! Benim emrettiğim şekilde davranıp davranmadığını kontrol etmedikçe
üzerime düşeni yapmış olmam!" dedi.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Abdurrezzak, Musannef 11/326 (20665) ve Beyhaki, es-Sünenü'lKübra
(8/163).
7011- Humeyd b. Hilal
der ki: Hz. Ömer, Hz. Ebu Bekr'i defnedince minbere çıktı ve şöyle dedi:
"Ey insanlar! Allah sizi bana, beni de size musallat etti ve arkadaşımdan
sonra hilafete getirildim. Vallahi, sizin işlerinizden bildiğim ve bilmediğim
konular bana geldiği zaman bunları emin ve ehil olan kişilerden başkasına
havale edecek değilim." Hz. Ömer vefat edene kadar da buna bağlı kaldı.
Tahric: İsnadı
ceyyiddir. Abdurrezzak, Musannef 11/326 (20666) ve İbn Sa'd, Tabakat (3/275).
7012- Zühri bildiriyor:
Yahudinin biri Abdulmelik b. Mervan'a geldi ve: "İbn Hürmüz bana
zulmetti" dedi, ama Abdulmelik onunla ilgilenmedi. Adam aynı şeyi ikinci ve
üçüncü defa söylemesine rağmen Abdulmelik yine ilgilenmedi. Adam:
"Allah'ın Kitabı Tevrat'ta: ''İdareci, dava kendisine iletilmedikçe
yapılan zulüm ve haksızlığa ortak sayılmaz. Dava kendisine iletildikten sonra
ise bu zulüm ve haksızlığı değiştirmezse onlara ortak olur'' yazılı olduğunu
görüyoruz" deyince, Abdulmelik korkuya kapıldı ve İbn Hürmüz'ü çağırıp onu
görevinden azletti.
Tahric: Abdurrezzak,
Musannef 11/326•327 (20669), Fesevi, Ma'rife (1/359) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-Kübra (8/163).
7013- Ebu Müslim
el-Havlani der ki: "İdareci, duru ve tatlı olan büyük bir pınar gibidir.
Bunun suyu büyük bir nehre akar ve insanlar bu nehre girip bulandırırlar, ama
pınardan akan su bu nehri tekrar durultur. Eğer bulanıklık pınardan geliyorsa
nehir de bulanır. İdareci ve halk da çadır gibidir. Çadır direksiz durmaz.
Direk de ancak kazıklarla sağlam durur. Her kazığın sökülüşünde direk biraz
daha gevşer. Bundan dolayı imam (lider) olmadan ahalinin, ahali olmadan da
imamın ıslah olması mümkün değildir."
Tahric: Abdurrezzak,
Musannef 11/327 (20670) .
Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e
tıklayın: