Zilhicce Ayının On Gününün (Eyyamu'l-Aşr) Çokça Amel
İşlemeye Tahsis Edilmesi |
Yüce Allah: ''Andolsun fecr'e!
Andolsun on geceye''[Fecr 1,2] buyurmuştur.
3468- Cabir der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Fecre, on geceye, çifte ve teke
andolsun!"[Fecr 1-3] ayetleri hakkında: "On gece'den kasıt Kurban
bayramının on gecesidir. Tek'ten kasıt Arefe günü, çift'ten kasıt ise Kurban
günüdür" buyurdu.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Ahmed (3/327), Hakim, Müstedrek (4/220) ve İbn Cerir, Tefsir
(30/169).
Buhari, bunu Tarih'te
Ebu Nuaym kanalıyla Ebu Said b. Avz elBerrad'dan, o da Muhammed b. el-Murtefi'den,
o da Abdullah b. Zübeyr'den zikretmiş ve: "On gecenin sekiz günü Zilhicce
ayının ilk sekiz günüdür. Biri Arefe günüdür, biri de Kurban Bayramı günüdür.
Çift'ten kasıt ise Kurban Bayramının birinci ve ikinci (recmetme) günüdür. Kim
iki gün içinde acele edip (Mina'dan) dönmek isterse, ona günah yoktur. Kim geri
(üçüncü güne) kalırsa ona da günah yoktur. Bu da (üçüncü güne kalma)
tektir" demiştir.
3469- Ebu Nasr
bildiriyor: İbn Abbas: "Andolsun fecre!''[Fecr 1] ayetini açıklarken:
"Fecr'den kasıt gündüz vaktidir" demiştir. "Andolsun on
geceye!''[Fecr 2] ayeti hakkında ise: "Bunlar, kurban bayramının on
gecesidir" demiştir. ''Bunların her biri akıl sahibi için birer yemine
değmez mi''[Fecr 5] ayeti hakkında ise: "Burada akıl sahibi kişi
kastedilmektedir" demiştir.
Tahric: İsnadı salihtir.
Hakim, Müstedrek (2/522), Taberi, Tefsir (30/168, 174) ve İbn Ebi Şeybe,
Musannef (8/489).
3470- İbn Abbas der ki:
"Yüce Allah'ın üzerine yemin ettiği günler, Zilhicce ayının ilk on
günüdür. "Şef' ifadesinden kasıt Kurban Bayramı günüdür. "Vetr"
ifadesinden kasıt ise Arefe günüdür."
Ravileri güvenilirdir.
3471- İbn Abbas der ki:
"Yüce Allah'ın üzerine yemin ettiği günler Zilhicce ayının (ilk) on
günüdür. "Şef' ifadesinden kasıt Kurban Bayramı günüdür. "Vetr"
ifadesinden kasıt ise Arefe günüdür."
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. İbn Cerir, Tefsir (30 i 168•170).
3472- Ebu İshak
bildiriyor: Mesruk: "Andalsun an geceye!''[Fecr 2] ayetini açıklarken
şöyle demiştir: "Bu geceler Yüce Allah'ın, Hz. Musa'ya otuz gece vade
verip sonra: ''Buna on gece daha kattık"[A'raf 142] ayetinde bahsettiği on
gecedir."
Tahric: İsnadı zayıftır.
İbn Cerir, Tefsir (30/169).
3473- İbn Abbas
bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah katında
en sevimli ve en üstün ameller diğer günlere nazaran Eyyamu'l-Aşr (on gece)
denilen günlerde yapılan amellerdir" buyurdu. Ashab: "Ey Allah'ın
Resulü! Allah yolunda yapılan cihad da mı (böylesi günlerde yapılan amellerden)
üstün değildir?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem):
"Evet! Allah
yolunda canı ve malıyla cihada çıkıp da hem malını, hem de canını feda eden
kişinin cihadı hariç Allah yolunda cihaddan da üstündür" karşılığını
verdi.
Beyhaki der ki: Şu'be
bunu A'meş kanalıyla bu şekilde rivayet etti. Aynı yolla Buhari bunu Sahih'te
zikretmiştir.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Tirmizi 3/130 (757) ve İbn Mace 1/550 (1727). - Buhari (2/7).
Bize bildirilene göre Mücahid
bunu İbn Abbas kanalıyla muhtasar olarak rivayet etti. Ancak rivayetinde:
"Bu günlerde çokça tehlil, tahmid, tekbir ve tesbilite bulunun"
ziyadesinde bulunmuştur. Ayrıca Da'vat kitabında da zikredilmiştir.
3474- İbn Ömer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Yüce Allah katında
en sevimli ve en üstün ameller, diğer günlere nazaran Eyyamu'l-Aşr (on gece)
denilen günlerde yapılan amellerdir. Onun için böylesi günlerde tehlil ve
tekbırlerinizi çok tutun. Allah'a çokça hamd edin. ''
Tahric: İçinde Yezid'in
bulunmasından dolayı isnadı zayıftır. Ahmed, Müsned (2/75, 132) ve Taberani,M.
el-Kebir 11/83 (11116).
el-Harbi der ki: Ebu
Abdillah Ahmed b. Hanbel bu hadisi zikrettiğinde: Hadisin sonundaki: "Onun
için böylesi günlerde tehlil ve tekbırlerinizi çok tutun. Allah'a çokça hamd
edin" sözlerini Ebu Avane'den başka kimse zikretmedi" dedi. Muhammed
b. Fudayl bunu Yezid b. Ebi Ziyad kanalıyla rivayet etti. Ayrıca Da'vat
kitabında da zikredilmiştir.
Mes'üd b. Sa'd bunu Yezid
kanalıyla zikretmiş ve rivayetinde: "Tahmid (Allah'a çokça hamd
edin)" ifadesi yerine: "Temeid (Allah'ı çokça övün)" ifadesini
kullanmıştır.
3475- İbn Ömer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Yüce Allah katında
en sevimli ve en üstün ameller diğer günlere nazaran Eyyamu'l-Aşr (on gece)
denilen günlerde yapılan amellerdir. Onun için böylesi günlerde Allah'a çokça
hamd edin. Tekbır ve tehlillerinizi çok tutun. "
Tahric: İsnadı zayıftır.
Tahavi, Şerh Müşkili'l-asar (4/114).
3476- İbn Abbas
bildiriyor: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah
katında sevap olarak Kurban Bayramının (yani Zilhicce ayının ilk) on gününde
yapılan hayırdan daha iyi ve daha üstün bir hayır yoktur" buyurdu. Ashab: "Ey
Allah'ın Resulü! Allah yolunda yapılan cihad da mı (böylesi günlerde yapılan
amellerden) üstün değildir?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Evet! Allah yolunda canı ve malıyla cihada çıkıp da
hem malını, hem de canını feda eden kişi'nin cihadı hariç. Allah yolunda
cihaddan da üstündür" karşılığını verdi.
Kasım b. Ebi Eyyub der
ki: "Eyyamu'l-Aşr (on gece) denilen günler girdiği zaman Said b. Cübeyr
(ibadet ve diğer salih ameller yapmaya) o kadar fazla çalışırdı ki, neredeyse
buna (bu çalışmaya) gücü yetmezdi."
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Darimi (421, 422), Tahavi, Şerh Müşkili'l-asar (4/113, 114) ve
Taberani, M. es-Sağir (2/135).
3477- Evzai der ki:
"Bana bildirilene göre Eyyamu'l-Aşr (on gece) denilen günlerde yapılan amelin
değeri, şehit olması hariç kişinin gündüzlerini oruçla gecelerini de nöbetle
geçirdiği bir gazvenin değeri kadardır."
Evzai'ye kadar olan
isnadı sahihtir.
Bunu bana Resulullah'tan
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) naklen Kureyş'ten Mahzum oğullarından bir adam
aktardı.
3478- Huneyde b.
Halid'in karısından, onun da Hz. Peygamber'din (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
eşlerinden birinden naklen bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Zilhicce ayının ilk dokuz günü ile Aşure gününü oruçlu geçirirdi. Yine
birinci haftanın ilk pazartesi günü ile diğer haftalardan iki perşembe olmak
üzere her aydan üç gün oruç tutardı.
Tahric: İsnadında meçhul
bir ravi vardır. Ebu Davud 2/815 (2437) ve Nesai (4/205).
3479- Ebu Said el-Hudri
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ayların efendisi
Ramazan ayıdır. Haramlığı en büyük olan ise Zilhicce ayıdır" buyurdu.
İsnadı zayıftır.
3480- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Dünya günlerinden Allah
katında Eyyamu'l-Aşr (on gece) denilen günlerde yapılan ibadetlerden daha
sevimli gün yoktur. Böylesi günlerde tutulan bir günlük oruç bir yıllık oruca,
böyleSi günlerin gecesinde yapılan ibadet de, Kadir gecesinde yapılan ibadete
denklir. ''
Tahric: İsnadı zayıftır.
Tirmizi 3/131 (758) ve İbn Mace 1/551 (1728).
3481- İbn Abbas der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Yüce Allah
katında en sevimli ve faziletli ameller, diğer günlere nazaran daha üstün
tuttuğu Eyyomu'I-Aşr (on gece) denilen günlerde yapılan amellerdir. Böylesi
günler Allah'ı birleme (tehlil), ululama (tekbir) ve zikretme günleridir.
Böylesi günlerde tutulan bir günlük oruç bir yıllık oruca denktir. Böylesi
günlerde yapılan bir am el yedi yüz katıyla karşılık bulur. "
İsnadı zayıftır.
Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e
tıklayın:
Arefe Gününün
Zikre Tahsis Edilmesi