|
Kur’an-ı Kerim’e Saygı Göstermek |
Ebu Abdillah el-Halimi
der ki: "Kur'an'a saygı değişik bölümlerden oluşur. Biri onu öğrenmektir.
Diğeri onu öğrendikten sonra sık sık okumaktır. Diğeri Kur'an'ı kalpten,
düşünerek okumak, gerekli yerlerde ayetlerini tekrarlamak, ayetlerde Allah'ın
öğütleri ve tehditleri karşısında ağlamaklı olmaktır. Diğeri okumaya istiaze
ile başlamaktır. Diğeri okumayı yerinde hamd ederek,
"Sadakallahul-Azım" diyerek, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) salavat getirip vahyi hakkıyla tebliğ ettiğine dair şahadet ederek
bitirmektir.
Kişinin Kur'an'ı
hatmetmesinin de bir adabı vardır. Bunlardan biri sonuna kadar okuduktan sonra
baş kısmından biraz okuyup sonra okumayı bitirmektir. Bir diğeri kişinin hatmin
bitiminde ailesi ve çocuklarını hazır bulundurmasıdır. Bir diğeri hatmi
gündüzün veya akşamın ilk saatlerinde yapmasıdır. Bir diğeri hatim duasından
önce tekbir getirmesidir. Diğeri duada din ve dünya konularında kişinin
istediğini ifade etmesidir.
Kur'an'a saygının
gereklerinden biri de okurken cennet ve cehennem zikredildiği zaman durup
Allah'tan cenneti isteyip cehennemden O'na sığınmaktır. Diğeri Yüce Allah'ın Kur'an
ayetlerinde kullarından ikrar etmesini istediği şeyleri ikrar etmektir. Diğeri
secde ayetlerinde secde etmektir. Diğeri cünüp veya hayızken Kur'an'ı
okumamaktır.
Bir diğeri abdestsiz
iken Kur'an'ı taşımamak veya ona dokunmamaktır.
Diğeri okumaya başlamadan
önce hazırlık olarak ağzı misvaklayıp yıkamaktır. Diğeri temiz giysilerle ve
koku sürünerek okumaktır. Kokunun okuma bitene kadar kalmasının sağlanması daha
güzel ve efdaldir. Diğeri okumanın gece açıktan, gündüz ise sessiz bir şekilde
yapılmasıdır. Ancak gündüz vakti konuşma ve gürültü yapılmayan yerde açıktan
okunabilir.
Diğeri kişinin
birileriyle konuşmak için okumasını kesmemesi ve okumasını bitirene kadar devam
etmesidir. Diğeri okurken elinden geldiği kadarıyla sesini güzelleştirmesidir.
Diğeri ayetleri hızlıca değil de anlaşılacak şekilde tane tane okumasıdır.
Diğeri Kur'an'ı baştan sona üç günden daha az bir süre içinde okumamasıdır.
Diğeri isteyenlere Kur'an'ı öğretmesi, bundan dolayı kibre kapılmak yerine
mükafatını Allah'tan beklemesi ve bunu sevaba bir fırsat olarak görmesidir.
Diğer Kur'an'ı şaz ve garib kalan kıraatlerden değil de herkesin kullandığı
kıraat üzerinden yapmasıdır.
Diğeri Kur'an'ı,
öğrendiği şekliyle başkalarına aktaran adil alimlerden öğrenmesidir. Diğeri
kişinin yanında bulunan mushafı bir gün dahi olsa ara vermeden açıp okumasıdır.
Kişi hafız olsa dahi bazen ezberinden bazen de elindeki mushaftan okumayı ihmal
etmemelidir. Diğeri ayetleri birbirine bağlamadan aralarını ayırarak ayet ayet
okumasıdır. Diğeri kişinin elinden geldiği kadarıyla okumayı ve hatmi namaza
denk getirmesidir. Yine kişi her yıl bir defa Kur'an'ı baştan sona kendisinden
daha iyi ve daha güzel okuyan birinin önünde okumalıdır. Bunun için de en uygun
vakit Ramazan ayıdır.
Diğeri diğer aylara
nazaran Ramazan ayında daha fazla okuma yapılmasıdır. Diğeri okumada
başkalarıyla boy ölçüşmeye girilmemesidir. Diğeri Kur'an ayetlerinin elde bir
delil yoksa zanna göre tefsir edilmemesi ve "Bu ayetin anlamı budur!"
denilmemesidir. Diğeri Kur'an'ın düşman topraklarına götürülmemesidir. Diğeri
Kur'an'ın gramerini bilmesi, kıraatte harfleri kalın (tefhım ile) okuması,
ancak bunda aşırıya kaçmamasıdır.
Diğeri başlanan bir
süreyi bitirmeden diğer bir süreye geçilmemesidir.
Diğeri hatmi bitireceği
zaman okunuşu konusunda kıraat alimleri arasında ihtilaf bulunan kelimelerin de
okunmasıdır. Bu şekilde her bir kelimeyi okumuş olur. Diğeri Tevbe Süresi
dışında her bir süreye Besmele ile başlamasıdır. Diğer sürelere nazaran
özellikle Fatiha Süresi'nde buna dikkat etmelidir ki bu süreyi besmelesiz
okuduğu zaman ilk ayetini okumamış sayılır.
Diğeri her bir sürenin
fazileti konusunda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelen bir
hadisi öğrenmesi, bu hadis zikredildiği zaman da faziletinden dolayı söz konusu
süreyi okumasıdır. Diğeri kişinin elinden geliyorsa ayetleri kendine veya bir
başkasına şayet hasta, üzüntülü, korku içinde, mukım veya yolcu ise şifa
niyetine rukye olarak okuması, ardından o yönde dua etmesidir. Diğeri Yüce
Allah'ın Kur'an'da belirttiği ve kendisine vereceği şeylere zenginin
zenginliğine, sultanın sultanlığına sevinmesi gibi sevinmesi, bu nimetleri
değerli görüp bundan dolayı Allah'a hamd etmesidir.
Diğeri kıraatiyle diğer
okuyanlara karşı övünmemesidir. Diğeri kendisine bir şeyler verilir niyetiyle
Kur'an'ı çarşı ve meclislerde okumamasıdır. Diğeri hamamda, pis olan yerlerde
veya def-i hacet yaparken okunmamasıdır. Diğeri kıraatte uzatmaları, hemzeleri
atlamama adına çok zorlamamalı, harflerin tam mahrecinden çıkması için fazla
çaba göstermemelidir ki bu durumda yemeği ağzında çiğnemesi gibi kıraati de
ağzında kalacaktır.
Diğeri de bir topluluk
Kur'an okumak için mescit ve benzeri bir yerde toplandığı zaman karıştırmamaları
ve kıraatin birbirine girmemesi için okumanın diğerinin duyacağı şekilde
açıktan yapılmamasıdır. Bu da namaz ve hutbe dışında yapılan kıraatler içindir.
Ancak bir imam okuyorsa açıktan okur ve diğerleri sesini çıkarmadan onu dinler.
Namazda imam açıktan okurken kendileri de okuyacaklarsa sadece kendileri
duyacakları şekilde içlerinden okurlar. Kişi hutbeyi dinlerken de kıraat
yapmamalıdır. Kişi namaz dışında bir cemaate Kur'an okuduğu zaman diğerleri
susup onu dinler. Ancak içlerinden namaza duran biri varsa bu kişi kıraatini
açıktan yapabilir.
Diğeri mushafın üzerine
başka bir kitap veya giysi veya başka bir şeyin konulmamasıdır. Ancak iki
mushaf ise biri diğerinin üzerine konulabilir. Diğeri mushafın yazılırken elden
geldiği kadarıyla en güzel hat ile yazılmasıdır. Yazılacak mushafın ebadı küçük
tutulmamalı ve harfleri kötü bir hat ile yazılmamalıdır. Diğeri Kur'an
yazılırken içine secde, aşir, vakf işaretleri, ayet sayısı veya farklı
kıraatler, ayetlerin anlamı gibi Kur'an'dan olmayan şeylerin yazılmamasıdır.
Diğeri içinde Kur'an
okunacak evin kandil veya mumlarla aydınlatılmasıdır.
Ramazan aylarında da
mescitlerin aydınlatması da süslemesi de daha fazla yapılır. Bir diğeri de
fıkıh alimlerine gösterilen saygının hatta daha fazlasının Kur'an alimleri için
gösterilmesidir. Muvaffakiyet Allah'tandır. Benim aklıma gelen ve belli başlı
olanları bu şekilde elli bölümdür. Bunlardan başka bölümler de olabilir."
Beyhaki der ki:
"Ben de inşaallah bu bölümlerden her biri için bana ulaşan haber ve rivayetlerden
bazılarını zikredeceğim."
Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e
tıklayın: