EL-MUVAFAKAT *ŞATİBİ*
İCTİHAD / İCTİHAD /
YEDİNCİ MESELE:
Şeriatta vuku bulan ictihad iki kısımdır:
1) Şer'an
muteber olan ictih:1d. Bu, gerekli olan ilimleri
kendilerinde bulunduran ve böylece ictihada ehil bulunan
kimselerden sadır olan kısımdır. Şimdiye kadar sözü edilen kısım bu olmaktadır.
2) Şer'an
muteber olmayan ictihad. Bu, ictihad
için gerekli olan vasıfları kendisinde bulundurmayan, dolayasıyla
bu işe ehil olmayan kimselerden sadır olan kısım olmaktadır. Çünkü böyle bir
kimsenin ictihad diye ileri sürdüğü şeyaslında, şehvet ve garazının eseri olarak ortaya atılan
indi bir görüştür, körükörüne atılan bir adımdır, heva ve heveslere uymadır. Bu tarzda ortaya çıkan herhangi
bir görüşün, muteber olmayacağı konusunda en ufak bir kuşku yoktur. Çünkü bu
tür keyfi görüşler, Allah Teala'nın indirdiği hakkın
zıddı olmaktadır. Bu konuda Yüce Allah şöyle buyurmuştur: "Allah'ın
indirdiği Kitap ile aralarında hükmet, Allah'ın sana indirdiği Kur'an'ın bir kısmından seni vazgeçirmeye çalışanlardan
sakın, he va ve heveslerine uyma"[Maide 49]; "Ey Davud! Seni
şüphesiz yeryüzünde hükümran kıldık, o halde insanlar arasında adaletle hükmet,
heva ve hevese uyma, yoksa seni Allah'ın yolundan
saptırır. ''[Sad 26] Bu konu üzerinde genel anlamda
bir problem bulunmamaktadır. Ancak her bir kısımdan bir başka kısım daha
doğabilir. Şimdi bunlar üzerinde duralım.
Önce birinci kısmı ele
alalım:
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’e tıkla: