BİR BAB
Bize er- Rebi' b.
Süleyman haber verip dedi ki: Bize Muhammed b. İdris eş-Şafii haber verip dedi ki:
Avın üzerine salındığı vakit, giden avı yakaladığında ondan yemeyen, eğitilmiş
bir köpek bunu ardı arkasına defalarca tekrarlarsa, eğitilmiş bir köpek sayılır
ve o köpeğin sahibi, yakalayıp dokunmadığı avını yiyebilir. İsterse avı
öldürmüş olsun; elverir ki avdan bir şey yemesin. Eğer avdan bir şey yerse, bu
halinin onu eğitilmiş bir köpek vasfından çıkaracağını ve sahibinin köpeğin
yediği avdan yemeyeceği de söylenmiştir. Çünkü bu durumda köpek kendi adına
tutmuş olur. Köpeğin sahibi eğer ondan yerse, eğitilmemiş bir hayvanın avından
yemiş olur.
Kıyasa göre köpek ondan
yemiş olsa dahi yenilebilme ihtimali vardır. Şöyle ki: Eğer köpek eğitilmiş bir
hale gelmişse, onun öldürmesi de bir tezkiye (şeriata uygun bir kesim şekli)
olur. O da bu şekilde temiz olan bir şeyolup yenilmesi haram olmayanı yemiş
olur. Tıpkı Şer'an kesilmiş olup köpeğin ondan yemesi halinde haram olmayışı
gibi. Köpeğin yediği yerin etrafını atar.
Bu ise İbn Ömer'in Sa'd
b. Ebu Vakkas'ın ve bizim bazı arkadaşlarımızın görüşüdür. Bizim bu görüşü
almayışımızın sebebi ise Şa'bi'nin zikrettiği şu rivayettir:
[1375] Adiy b. Hatimden
rivayete göre o, Rasulullah (s.a.v.)'ın: "Eğer (avdan) yerse, sen
yeme" buyurduğunu dinlemiştir.
Şafii dedi ki: Nebi (s.a.v.)'tan
haber sabit oldu mu herhangi bir sebepten ötürü onu terk etmek caiz değildir.
Biz bunu eğitilmiş köpekler hakkında söylediğimize göre, bu eğitilmiş köpek
yakaladığını ondan yemeksizin alıkoyarsa bu hel al olur. Onu öldürmüş ise, bu
da tezkiye (kesim) yerini tutar. Hem tutup hem yemiş ise, bu da işte bu köpeğin
eğitilmiş olmayı terk etmiş olduğu bir yerdir. Bu sebeple o işin başında imiş
gibi olur ve onun tuttuğunu yemek helal olmaz. Baştan itibaren helal olmadığı
gibi. Bu kıyasa göre, ihtimal dahilinde olan bir açıklamadır ve bu hususta
kıyas sahih olur. Bununla birlikte bu hususta, bir kimse şöyle diyerek bir
yorum yapabilir: Köpek necis olduğuna göre, nemli bir şeyden yerse, onun bir
kısmının diğer kısmının içine geçmiş olması ve onu necis yapmış olması
mümkündür. Fakat bunu diyebilmek için köpeğin o av hayvanından canlı iken ve
canlı olduğu için de kan onun vücudunda dolaşıyor iken yemiş olması gerekir.
Fakat ölümden sonra onda kan dolaşmaz. O vakit de ancak ondan yediği ve yediği
yerin yakınında ki kısımlar necis olabilir.
Er-Rebi' dedi ki: Bu
hususta bir başka görüş daha vardır. Bundan dolayı tamamı necis olmuşsa onu
yıkayıp sıkabilir. Tıpkı bir elbiseyi yıkayıp sıkması sonucunda temiz olması
gibi. Deriyi de yıkar, temiz olur, necaseti gider. İşte aynı şekilde etin
necaseti de gider ve buna bağlı olarak onu yer.
Sonraki için tıkla:
KENDİSİ İLE
AVLANILAN HER TÜRLÜ YABANİ HAYVAN'IN YAHUT KUŞ'UN AV'I