iNSANLARIN YANINDA
DOĞAN, KÖY VE KASABALARDA EVCİLLEŞTİRİLEN AV HAYVANLARI
[1295] Bize Said, İbn Cüreyc'den
haber verdiğine göre Ataya: Köy ve kasabalarda evcilleştirilen ve oralarda
doğan kuş ve onun dışındaki her türlü av hayvanı, sana göre av gibi midir?
demiş o: Evet, onu sen ihramlı iken sakın kesme. Şehir ve kasabada doğanları da
aynı şekilde böyledir. Onların yavruları tıpkı anneleri konumundadır /
hükmündedir.
[1296] Bize Said b.
Salim, İbn Cüreyc'den haber verdi o, Atadan o; İbn Ömer'den -ama bu hadisi
ondan dinlemem iştir- rivayet ettiğine göre o, evcilleşen kuş ve ceylanları av
hayvanı gibi görürdü.
Şafii dedi ki: Biz bütün
bunları böylece kabul ediyoruz. Bu hususta bundan başkası da caiz değildir.
Eğer av hayvanının yabanilikten evcilliğe dönüşmesi dolayısıyla hükmünün de
evcilin hükmü gibi olması mümkün olsaydı, o zaman, ihramlının da onu kesmesi,
onu kurban etmesi ve öldürmüş olduğu av hayvanına karşılık fidye olarak
verebilmesi caiz olurdu. Aynı şekilde deve, inek ve koyun türünden evcil
olanların, yabanileşmesi ve av hayvanı haline gelmesi mümkün olsaydı, o
takdirde ihramlı bir kimsenin bunu kesmesi yahut öldürmesi halinde (fidye
yerine) geçerli olması gerekirdi. Onu kurban olarak kesememesi ve bundan
başkasının onun cezası olarak fidye verilmemesi gerekirdi. Fakat bütün bu
söyledikleri onun aslına uygundur.
Şafii dedi ki: Evcil
olmayan av hayvanı, yavrunun dünya gelişine ortak olsa, ihramlının onu
öldürmesi caiz olmaz. Onu öldürürse, tam olarak hepsinin fidyesini öder.
Yavrunun ebeveyninden hangisi anne ya da baba olursa olsun, fark etmez. Bu da
mesela yabani bir eşeğin evcil bir dişi bir eşek ile yahut da evcil bir eşeğin
yabani dişi bir eşek ile çiftleşip yavrulaması yahut da dişi ya da erkek bir
keklik dolayısıyla yumurtlasa yahut yavrusu çıksa, bütün bunları, ihramlı kişi
öldürecek olursa, fidyelerini öder. Bu da bunların ihramlıya haram olanlarını
onun için helal olanı ile karışması ve ondan ayırt edilememesi itibariyledir.
Helale karışan ve ondan ayırt edilemeyen her bir haram, haramdır. İçkinin
yemeğe karışması ve buna benzer şeyler gibi.
Eğer bu kabilden ihramlı
bir kimse, yabani bir hayvan ona karışmış olsun yahut olmasın ya da bu kabilden
bunun yabani olanını ya da evcil olanını öldürürse, ihtiyaten fidyesini verir.
Bununla birlikte onun yabani bir hayvanı yahut da yabani hayvanın karıştığı bir
hayvanı öldürdüğünü ya da yabani kuşun yumurtasını ya da yabaninin karıştığı
kuşun yumurtasını kırdığını bilmedikçe fidyesi kap etmez.
Sonraki için tıkla: