BİR ADAMIN BİR KADINA
MEHİR VERMESİ
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Bir adam, bir kadına, mehir olarak kırk koyunu bizzat belirlemeden
verse veya "şu sürümdeki kırk koyunu veriyorum" dese ve bu kırk
koyunu belirlemese ve koyunları kadına elden teslim etmese, bu durumda onların
zekatını kendisi vermekle yükümlüdür. İki açıdan kadının sürüden bir hakkı
olmaz.
Birincisi: Adamın kadına
aynı vasfa sahip kırk koyun vermesi gerekir.
İkincisi: Adamın kadına
mehr-i misil vermesi gerekir. Eğer adam kadına bu koyunları mehir olarak
ayniyle verse ve bunları elden teslim etse veya etmese, her durumda zekatı
vermek adama düşer.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Bu koyunları kadın elden teslim alsa da, almasa da
mülkiyetindeyken üzerinden bir sene geçse ve kadın onların zekatını verse,
sonra adam kadını boşasa, koyunların yarısım kadına bırakır ve zekat olarak
alınan bir koyunun değerinin yarısım da kadına döndürür.
Eğer (birleşmeden önce)
kadına koyunları teslim etmemişken ve kadımn mülkiyetinde olmak üzere
üzerlerinden bir sene geçse, kadından farz zekat olarak bir koyun alınır. Sonra
kadına mehir olarak belirlenen koyunların yarısı verilir ve zekat olarak
verdiği koyunun değerinin yarısı iade edilir. Şayet kadına başka koyunlardan
verilmişse, yine de bu durumda yarısı iade edilir. Çünkü kadının elindeyken
ondan bir şeyalınmamıştır. Koyunların da kadına teslim edildikleri gün aynı hal
üzere olması gerekir, ya da mehir olarak verdiği gibi ne artmış ne de eksilmiş
olması gerekir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Eğer kadına mehir olarak verilen koyunların zekatının
verilmesi gerekirse ve adam kadını boşadığında yarısını kadına verdiği esnada
henüz zekatı ayrılmamışsa, kadının mülkiyetinde olan yarısından bir koyun zekat
olarak alınır. Eğer kadının mülkiyetinde olan koyunlar telef olmuşlarsa, bu
takdirde zekat, kocasının mülkiyetinde olan diğer yarısından alinır ve kadına
zekat olarak verilen bir koyunun değerinin yarısı iade edilir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Aynı şekilde eğer adamın ayniyle belirlenmiş bu koyunlar
karşılığında evlendiği kadın cariye veya müdebbere (özgürlüğü efendisinin
ölmesi şartına bağlanmış cariye) ise efendisi onun sahip olduğu her şeye sahip
olduğu için ve eğer mükatebe (ücret karşılığı özgürlüğünü kazanan) ise
bunların, aldıkları mehirden zekat vermeleri gerekmez.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöyle dedi: Aynı durum zekatı kendi cinsinden olması gereken sığır ve
deve için de geçerlidir. Ama zekatı koyun olarak verilmesi gereken deve ise bu
takdirde söylediğimden farklı bir durum söz konusu olur. Mesela adam, kadına,
mehir olarak beş deve verse ve kadının da mülkiyetinde bir koyun yoksa ve bir
koyun satın alacak parası da yoksa, bu takdirde kadından bir deve satın alınır
ve onun parasından bir koyun alınır ve adam kadınla birleşmeden önce onu
boşarsa da kadına iki deve ve bir devenin değerinin yarısı iade edilir.
İmam Şafii (Allah rahmet
etsin) şöylededi: Aynı durum, dinar ve dirhem karşılığında aldığı dinarlar için
de geçerlidir ve bunlar arasında herhangi 'bir fark yoktur. Mülkiyetine
geçmesinin üzerinden bir sene geçmeden bu iki alış-verişe zekat düşmez.
Sonraki için tıkla: