İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
es-SIKLEBİ'NİN
ENDÜLÜS'E GEÇMESİ ve ORADA ÖLDÜRÜLMESİ
Bu
yıl, yani 161 (777), bir rivayete göre 160 (776) yılında ''es-Sıklebi'' adıyla bilinen
Abdurrahman b. Habib el-Pihri Endülüs halkım, Abbasi Devleti'nin itaatine
sokmak için onlarla savaşmak üzere İfrikıye'den Endülüs'e geçti. Tudmir
sahillerinden Endülüs'e giren es-Sıklebi, Süleyman b. Yakazan'a bir mektup
yazarak emir ve kumandasına girmesini ve Emevilerden Endülüs Emiri Abdurrahman
ile savaşmasını istedi, ayrıca kendisini Abbasi halifesi Mehdi'ye itaat etmeğe
davet etti. Abdurrahman b. Habib uzun boylu, çakır gözlü ve kızıl saçlı olduğu
için kendisine ''es-Sıklebi'' denildi.
Bu
sırada Barselona'da bulunan Süleyman b. Yakazan, es-Sıklebi'nin isteklerini
kabul etmedi ve çok öfkelendi. Beraberindeki Berberiler ile üzerine hücum eden
es-Sıklebi'yi bozguna uğrattı ve es-Sıklebi Tudmir'e geri dönmek mecburiyetinde
kaldı. Daha sonra iyi hazırlanmış ve kalabalık bir kuvvetle esSıklebi'nin
üzerine yürüyen Endü!üs Emiri Abdurrahman O'nun kaçmasını önlemek için gemileri
ateşe vererek yaktı. es-Sıklebi Belensiye tarafında bulunan ve korunmaya
elverişli olan dağlara çekildi. Daha sonra Abdurrahman'ın es-Sıklebi'nin başım
getirene bin dinar vermeyi vaat etmesi üzerine bir Berberi O'nu tuzağa
düşürerek öldürdü ve başım Abdurrahman'a teslim ederek bizzat kendisinden vaat
edilen bin dinarı aldı. es-Sıklebi, 162 (778) yılında öldürüldü.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yıl Nasr b. Muhammed b. el-Eş'as Suriye'de Abdullah b. Mervan'ı yakalayıp
Mehdi'ye getirdi ve Mehdi O'nu el-Mutbık'ta hapse koydu. Ayrıca Amr b. Sehle
el-Eş'ari gelerek kendi babasını öldürenin Abdullah olduğunu iddia etti ve dava
Kadı Afiyet'e götürüldü. Muhakeme neticesinde davanın Abdullah'ın aleyhine
sonuçlandığı bir sırada Abdülaziz b. Müslim el-Ukayli Kadı Afiyet'e gelerek,
Amr b. Sehle'nin, babasını Abdullah'ın öldürdüğüne dair ortaya attığı
iddiasında yalancı olduğunu ve Mervan'ın emriyle Amr'ın babasını bizzat
kendisinin öldürdüğünü itiraf etti, dolayısıyla Abdullah'ın O'nun babasının
kamyla bir ilgisi bulunmadığını söyledi; bunun üzerine Abdullah serbest
bırakıldı, Amr'ın babası Mervan'ın emriyle öldürüldüğü için de Mehdi Abdülaziz
b. Müslim'e dokunmadı.
Bu
yıl yaz seferine Sümame b. Velid çıktı ve Dabık'a gelip konakladı.
Bu
sırada Mihail komutasındaki seksen bin kişilik bir Bizans ordusu Maraş'ın iç
kısımlarına kadar gelerek ortalığı kırıp geçirdikten ve bir hayli ganimet ve
esir ele geçirdikten sonra burayı muhasara altına almıştı. Bu arada Müslümanlar
ile savaşan Mihail pek çok Müslümam da öldürmüştü. Bu esnada İsa b. Ali Maraş
Kalesi'nde murabıt olarak bulunuyordu. Nihayet muhasarayı bırakan Bizans
askerleri Ceyhan tarafına çekildiler. Durumu öğrenen Mehdi'ye bu hal çok ağır
geldi ve 162 (778) yılının olaylarında bahsedeceğimiz üzere, Bizanslılarla
savaşmak için hazırlığa girişti. İşte bu yüzden Müslümanlar bu yıl yaz seferine
çıkamadılar.
Yine
bu yıl Mehdi Mekke'ye giden yol güzergahında konaklar yapılması için emir
verdi. Mehdi bu konakların daha önce Seffah'ın Kadisiye ile Zübale arasında
yaptırmış olduğu konaklardan daha geniş olmasını istiyordu. Ayrıca Mehdi vermiş
olduğu bir emirle yol boyunca bu konakların bulunduğu yerlerdeki her pınar ve
su kaynağı için birer havuz yapılmasını, mesafeleri gösteren millerin ve deve
ağıllarının yenilenmesini, yine yol boyunca yeni kuyular açılmasını istiyordu.
Buraya kadar sayılan bu işlerin yapımını Yaktin b. Musa üstlendi. Bunlardan
başka Mehdi Basra Mescidi'nin genişletilmesini ve bütün ülkedeki minberlerin
boylarının o güne kadar devam edip gelmekte olan Hz. Peygamber (-sav-)'in
minberinin seviyesine indirilmesini istedi.
Ayrıca
Mehdi bu yıl Ya'kub b. Davud'a emir vererek imparatorluğun her tarafına
kendilerine güvenilen kişilerin tayin edilmesini istedi. Mehdl'nin bu isteği
Ya'kub b. Davud tarafından yerine getirildi. İşte bundan sonra Mehdl'nin
herhangi bir valiye gönderdiği emirler Ya'kub tarafından bu emin kimselere
bildirildikten sonra infaz edilmeğe başlandı.
Bu
yıl Gamr b. Abbas deniz seferine çıktı. Yine bu yıl Sind valiliğine tayin
edilen Nasr b. Muhammed b. el-Eş'as sonradan azledilerek yerine Abdülmelik b.
Şihab getirildi. Bu görevde on sekiz gün kalan Abdülmelik azledilerek, yoldan
geri çevrilen Nasr b. Muhammed tekrar bu göreve iade edildi.
Mehdi
bu yıl içinde Kadı Afiyet ile İbn Ulase'yi Rusafe'ye kadı olarat. tayin etti.
Bu
yıl Cezire Valiliği'nden Fadl b. Salih'i azleden Mehdi O'nun yerine Abdüssamed
b. Ali'yi vali tayin etti. Ayrıca İsa b. Lokman'ı Mısır, Yezid b. Mansür'u Küfe
çevresi, Hassan eş-Şerevi'yi Musul ve Bistam b. Amr et-Tağlibl'yi Azerbaycan
valiliklerine tayin etti.
Yine
bu yıl içerisinde Mehdi felç hastalığından ölen Nasr b. Malik'in yerine
güvenlik kuvvetleri başkanlığı görevine Hamza b. Malik'i getirdi. Ayrıca Eban
b. Sadaka, Harun er-Reşid'in yanından alındı ve Musa el-Hadi'nin yanına
verildi. Harun er-Reşid'in yanına ise Yahya b. Halid b. Bermek verildi.
Zilhicce
161 (Ağustos 778)' de Ebü Damra Muhammed b. Süleyman, Mısır Valiliği'nden
azledilerek bu göreve Seleme b. Reca' getirildi.
Bu
sene hac işlerini veliaht bulunan Musa el-Hadi idare etti.
Bu
yıl Ca'fer b. Süleyman Mekke, Taif ve Yemame; Ali b. Süleyman Yemen, Yezid b.
Mansür Küfe çevresi amilliklerinde bulundular. Küfe Milis Kuvvetleri
Başkanlığı'nda ise İshak b. Mansür bulunuyordu.
97
(715) yılında doğan Süfyan es-Sevrl ile Küfeli Ebü's-Salt Zaide b. Kudame bu
yıl vefat ettiler. Ayrıca Belli'te doğan, Suriye'de ikamet ederek inzivaya
çekilen ve Bekr b. Vail Kabilesi'nden olan meşhur süfi Ebü İshak İbrahim b.
Edhem b. Mansür, Ebü Hatim el-Büsti'nin naklettiğine göre bu yıl vefat
etmiştir.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
ALTMIŞ İKİNCİ YILI OLAYLARI (M. 778-779)
HARİCİLERDEN ABDÜSSELAM'IN ÖLDÜRÜLMESİ