|
İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HİCRETİN
YÜZ ALTMIŞ İKİNCİ YILI OLAYLARI (M. 778-779)
HARİCİLERDEN
ABDÜSSELAM'IN ÖLDÜRÜLMESİ
Cezire'de
isyana kalkışan, gittikçe güçlenen ve çevresine pek çok kimseyi toplayan Abdüsselam
b. Haşim el-Yeşküri bu yıl Kınnesrin'de öldürüldü. Mehdi'nin komutanlarından
İsa b. Musa'nın da içerisinde bulunduğu askeri bir kuvvetle çatışmaya giren
Abdüsselam İsa b. Musa'yı ve beraberindeki pek çok kimseyi öldürdü ve Şebib b.
Vac el-Merverruzi'nin birliğini de bozguna uğrattı. Bunun üzerine Mehdi bin
süvariye biner dirhem vererek onları Şebib'in yardımına gönderdi. Şebib
kendisine katılan bu süvariler ile birlikte kendisinden kaçan Abdüsselam'ı
takibe koyuldu ve çatışmaya giren Abdüsselam'ı Kınnesrin'de öldürdü.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Mehdi
bu yıl Ezimme Divanlarını (Teftiş ve Muhasebe Dairesi) kurdu ve başına azatlısı
Amr b. Murabba'ı tayin etti. Ayrıca imparatorluk sınırları içerisinde bulunan
mahkum ve cüzzamlılara bol miktarda erzak dağıttı.
Bizanslılar
bu yıl içinde Hades'e kadar geldiler ve burada bulunan suru yıktılar. Bu yıl
yaz seferine gönüllülerin dışında seksen bin kişilik maaşlı askeri bir kuvvetle
birlikte Hasan b. Kahtabe çıktı ve Erzulye kaplıcalarına kadar geldi. Bizans
ülkesinin pek çok yerini yakıp yıktı, fakat bu sırada ne bir kale fethetti ve
ne de her hangi bir askeri kuvvetle karşılaştı. Bizanslılar Hasan b. Kahtabe'ya
''Ejderha'' adını verdiler. Anlatıldığına göre, Hasan b. Kahtabe bu kaplıcaya
kendinde bulunan abraşlık hastalığından kurtulmak için yıkanmağa gelmişti. Bu
yüzden askerler sağ salim geri döndüler.
Bu
yıl Yezid b. Üseyyid es-Sülemi Kalikla tarafında savaştı ve üç kale fethetti.
Bu arada ganimet ve esirler ele geçirdi.
Bu
sene Yemen Valisi Ali b. Süleyman görevinden azledildi ve yerine Abdullah b.
Süleyman atandı. Ayrıca Mısır Valisi Selime b. Reca' azledildi ve yerine
Muharrem 162 (Eylül 778)'de İsa b. Lukman getirildi. İsa b. Lukman,
Cemaziyülahir 162 (Şubat 779)'de azledilerek yerine Mehdi'nin azatlısı Vadıh
tayin edildi. Sonra Vadıh bu görevinden Zilkade 162 (Temmuz 779)'de azledildi
ve bu görevi Yahya el-Hareşi üstlendi.
Yine
bu yıl başlarında Abdülkahhar isminde birisinin bulunduğu ''Hürremiyye'' fırkasından
Muhammire Cürcan'da başkaldırmış, burasını ele geçirmekle birlikte büyük çapta
katliama da girişmiştir. Abdülkahhar, daha sonra Taberistanlı Ömer b. Ala'nın
askerleriyle savaşırken öldürülmüştür.
Amiller
daha önce adları geçen kimselerdir. Cezire'de Abdüssamed b. Ali, Taberistan ve
Rüyan'da Said b. Da'lec, Cürcan'da Mühelhil b. Safvan amillik görevlerinde
bulunuyorlardı.
Bu
yıl Endülüs hükümdarı Abdurrahman ilbire kalelerinden birinde isyan çıkaran
Dihye el-Gassani'nin üzerine Şuheyd b. İsa'yı göndermiş ve Şuheyd Dihye'yi
isyan esnasında öldürmüştür. Ayrıca bir başka asi olan İbrahim b. Şecere
el-Berlesi'nin üzerine de azatlısı Bedr'i göndermiş ve İbrahim de Bedir
tarafından öldürülmüştür. Daha sonra kalabalık bir Berberi topluluğu ile isyan eden
Berberi asıllı Abbas'ın üzerine Sumame b. Alkama'yı göndermiş, Alkama Abbas'ı
öldürmüş ve birliklerini dağıtmıştır.
Yine
bu yıl Abdurrahman, Habib b. Abdülmelik el-Kureşi komutasındaki büyük bir
orduyu kumandan es-Sülemi'nin üzerine göndermiştir. es-Sülemi Endülüs Emiri
Abdurrahman'ın katında büyük bir itibara sahipti. Bir gece içip sarhoş iken
köprünün kapısını açmak isteyen es-Sülemi bekçiler tarafından engellenmiş,
ayıldığı zaman ise korkusundan Tuleytula'ya kaçmıştır. Burada Abdurrahman'a
karşı koymak isteyenler es-Sülemi'nin etrafında toplanmışlar. fakat Abdurrahman
bunların üzerine ordu göndermekte gecikmemiş ve O'nu saklanmış olduğu yerde
muhatara altına almıştır. es-Sülemi yeke yek çarpışmak isteyince karşısına
siyah bir köle çıkmış ve birbirlerine vurdukları darbeler neticesinde her ikisi
birden yere düşmüşler, aynı anda beraberce ölmüşlerdir.
Doksan
yaşını aşmış olan İfrikıye Kadısı Abdurrahman b. Ziyad b. En'um, bu yıl vefat
etmiştir. Bu zatın ölümü şöyle olmuştur: Abdurrahman bir gün Yezid b. Hatim'in
yanında balık yemiş ve üzerine süt içmişti. Orada hazır bulunan devrin meşhur
hekimi Yahya b. Maseveyh O'nun için; "Eğer tıbbın dediği doğru ise, bu at
bu gece ölür." demiş, nitekim Abdurrahman o gece ölmüştür.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
ALTMIŞ ÜÇÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 779-780)