İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
el-MÜTEVEKKİL’İN
HİLAFETİ
el-Vasık'ın
vefatından sonra el-Mütevekkil Ca'fer b. el-Mutasım'a bey'at edildi. el-Vasık vefat
ettiğinde Ahmed b. Ebi Du'ad İtah (İnak), Vasıf, Ömer b. Ferec, İbn ez-Zeyyad,
Ebu'l-Vezlr Ahmed b. Halid bir araya gelip elVasık'ın oğlu Muhammed'e bey'at
etmeyi kararlaştırdılar, ancak Muhammed b. el-Vas ık o sırada henüz bıyığı
terlememiş küçük ve kısa boylu bir çocuktu. O'na siyah bir cübbe giydirip
başına bir sarık sardılar, ancak cübbe yerlerde sürünüyordu. Bunun üzerine Vas
if onlara şöyle demişti:
"Allah'tan
korkmuyor musunuz? Hilafeti bu çocuğa nasıl vereceksiniz?
Hilafete
kimi getireceğinizi iyice düşünün."
Bir
sürü isim zikrettiler. Sonra el-Mütevekkil'i çağırdılar. Ahmed b. Ebi Du'ad
cübbeyi O'na giydirdi, sarığım taktı ve almndan öperek:
"Esselamu
aleyke ya Emire'l-Mü'minin ve rahmetullahi ve bereketuhu!" dedikten sonra
el- Vasık'ı gasletmiş ve namazım kıldınp defnettirmişti.
el-Mütevekkil'e
bey'at edildiği sırada yirmi altı yaşında idi. Hilafete geçtiği andan itibaren
bütün askerlerine bir hayli ihsanlarda bulunmuştu. Bundan dolayı İbn ez-Zeyyad
O'na ''el-Muntasır'' lakabım vermek istemiş, ancak Ahmed b. Ebi Du'ad:
"Ben inşallah gayet uygun olacak bir lakap buldum, ''elMütevekkil
alallah''" demişti. Gerçekten bu lakap kabul edilmiş ve İslam devletinin
dört bir yanına haberler uçurolmuştu.
Anlatıldığına
göre el-Mütevekkil halife olmadan evvel rüyasında geceleyin gökten bir şekerin
indiğini ve üzerinde ''el-Mütevekkil alallah'' ibaresinin yazılı olduğunu
görmüş, bunu arkadaşlarına anlatmış, arkadaşları da O'na:
"Vallahi
her halde bu hilafetin işaretidir." demişlerdi. Bunu duyan el-Vasık O'nu
hapsetmiş ve bir hayli işkenceye tabi tutmuştu.
Bu
yıl Hac Emirliği'ni Muhammed b. Davud yerine getirmişti.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yılda hac yolunda şiddetli bir susuzluk meydana gelmiş ve hacılar öldürücü bir susuzluğa
tutulmuşlardı. Bu yüzden bir içim suyun dinarları bulduğu ve birçok kişinin de
susuzluktan öldüğü kaydedilir.
Bu
yılda Endülüs'te Musa, Endülüs Emiri Abdurrahman'a karşı yine muhalefette
bulunmuş, daha evvel itaat etmeğe söz verdiği halde tekrar isyan etmiş, bunun
üzerine de Abdurrahman oğlu Muhammed komutasında bir orduyu Musa üzerine sevk
etmişti.
Yine
bu yıl içinde Endülüs'te şiddetli bir açlık ve büyük bir kıtlık meydana
gelmişti. 232 yılında başlayan bu kıtlığın etkisinden birçok insanın yanı sıra
bir hayli hayvan da telef olmuş, ağaçlar kurumuş ve ekin kaldırılamamıştı.
Bundan dolayı Müslümanlar yağmur duasına çıkmış, dua etmiş ve arkasından
ekinlerini ekmişlerdi. Bu şekilde kıtlık atlatılmış oldu.
Yine
bu yılda İbrahim b. Muhammed b. Mus'ab Fars illerine tayin edildi.
Yine
bu yılda, anlatıldığına göre, Musul'da büyük bir sel felaketi meydana gelmiş,
yüz bin kişi hayatını kaybetmişti. Yağan yağmurlar o kadar fazlaydı ki daha
önce bir benzeri işitilmemişti. Çapı bir zira', derinliği de bir zira' olan
kovalar yağmurda tutulduğunda bir saate yakın bir zaman içinde üç sefer
doldurulup boşaltıldığı kaydedilir. Dicle Nehri bir hayli taşmış, su ''Aşağı
er-Rabz'' denilen yere kadar ulaşmış, diğer taraftan çarşamba pazarına kadar
varmıştı. Suların çarşı ve pazarları kapladığı bu sel felaketleri sırasında
Musul Emıri olan Ganim b. Humeyd et-Tusı'nin otuz bin kişiyi kefenleyip
defnettiği kaydedildiği gibi, suların sürükleyip götürdüğü bir sürü insandan
başka daha birçok kimsenin de öldüğü anlatılır.
Yine
bu yılda el- Vasık denizde seyreden gemilerden öşür alınmamasını
kararlaştırmıştı.
Yine
bu yılda el-Hakem b. Musa ve ''es-Sevayif'' müellifi olan Muhammed b. Amir
el-Kureyşı ve Yahya b. Yahya el-Gassani ed-Dımaşki vefat etmişlerdi. Başka bir
rivayette Yahya b. Yahya'nın 233 veya daha başka bir tarihte vefat ettiği
kaydedilir. Ebu Ubeyde ve Esmai' den ilim tahsil eden dil alimi meşhur
Ebu'I-Hasan Ali b. el-Muğıre el-Esrem ile meşhur Amr en-Nakkad bu yılda vefat
etmişlerdi.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HiCRETiN İKİ YÜZ
OTUZ üÇÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 847-848)
MUHAMMED b. ABDÜLMELİK ez-ZEYYAD'IN
YAKALANMASI