|
İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
SAMERRA'NIN KURULMASI
Bu
yıl el-Mu'tasım Samerra'yı kurmak için buraya geldi. Samerra'yı kuruş sebebini
el-Mu'tasım kendisi şöyle anlatıyor:
"Ben
el-Harbiye halkının ansızın bir baskın yaparak gulamlarımı öldürmelerinden
korkuyorum. Bunun için onların bulundukları yerin yukarısında olmalıyım ki,
kuşkulandığım zaman kara ve su yoluyla üzerlerine yürüyebileyim."
el-Mu'tasım,
bunun üzerine Samerra'ya geldi ve buranın yerini çok beğendi.
Bir
rivayete göre el-Mu'tasım'ın Samerra'yı kurmak istemesinin sebebi şu idi:
el-Mu'tasım
Türk gulamlarının sayısını bir hayli çoğaltmıştı, ancak bu gulamlar zamanla
birer birer öldürülmeğe başlandılar; çünkü bunlar kaba tabiatlı kişilerdi;
hayvanlara binerek caddelerde koşturuyor, önlerine gelen erkek, kadın ve
çocuklara çarparak ölümlerine sebep oluyorlar, bu yüzden de Ebna'dan olan
kimseler onları hayvanlarından indirip dövüyorlar, hatta çoğu zaman da onlardan
birisi öldürülüyordu. Halk ise bunun üzerine onların işkence ve cefasına maruz
kalıyordu.
el-Mu'tasım
bayram günü evinden binekle çıktığı bir sırada karşısına yaşlı bir adam dikildi
ve: "Ey EM İshak!" diye hitap etti, fakat askerler kendisini dövmek
istediler. el-Mu'tasım onlara mani oldu ve yaşlı adama dönerek; "Ey yaşlı
kişi! Neyin var, ne istiyorsun?" diye sordu. Bunun üzerine yaşlı adam
şunları söyledi: "Allah seni komşuluğundan dolayı mükafatlandırmasın! Bize
komşu oldun; fakat beraberinde bu yaramaz huylu Türk gulamlarını da getirip
yerleştirdin, böylece çocuklarımızı yetim, kadınlarımızı dul bıraktın ve
erkeklerimizin ölümüne sebep oldun." Yaşlı adamın sözlerini dinleyen
el-Mu'tasım evine girdi ve gelecek yılın bayram gününe kadar bir daha merasimle
çıktığı görülmedi. Bu bayram merasimle çıkan el-Mu'tasım, halka bayram namazım
kıldırdıktan sonra Bağdat'a girmeden Katül tarafına hareket etti ve Bağdat'a
dönmedi.
Mesrur
el-Kebir anlatıyor:
"el-Mu'tasım
bir gün bana Harun er-Reşid'in cam sıkıldığı zaman nerede gezinti yaptığım
sordu. Ben: ''Katül'a giderdi.'' dedim. Harun Katül'da sur ve kalıntıları halen
ayakta duran bir şehir inşa etmişti O da tıpkı el-Mu'tasım gibi arterden
korkmuştu. Suriyeliler birbirlerinin üzerlerine hücum edip isyan çıkardıklarında
Harun er-Reşid Rakka'ya gelip burada oturmağa başladı, bu yüzden Katül şehri
tamamlanamadı.
el-Mu'tasım
Katül'a hareket ettiği zaman yerine oğlu el-Vasık'ı Bağdat'ta halef bıraktı.
Ayrıca Mısır'ın Hayf halkından adamlar seçti, hizmetinde kullandığı bu kimselere
''el-Mağaribe (Mağribliler'' '' adını verdi. Yine el-Mu'tasım Semerkand,
Uşrusene ve Fergane'den bir grup halk topladı, bunlara da ''el-Ferağine
(Ferganeliler)'' adını verdi. el-Mu'tasım'ın topladığı bu kimseler, O'nun
taraftarı oldular ve kendisinden sonra da bu varlıklarını sürdürdüler.
Samerra'nın imarına ise 221 (835) yılmda başlandı.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
FADL b. MERVA'NIN
TEVKİF EDİLMESİ