İBNÜ’L-ESİR

5. CİLT

HİCRİ 198.YIL       ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

EMİN'İN ÖZELLİKLERİ, YAŞI ve HALİFELİĞİ

 

Bir rivayete göre, Emin 19 Cemaziyelevvel 193 perşembe günü (lO Mart 809 çarşamba günü) halifeliğe geçti ve 24 Muharrem 198 pazar gecesi (24 Eylül 813 cumartesi gecesi) öldürüldü. Diğer bir rivayete göre de Emin halifeliğe 15 Cemaziyelahir 193 (7 Nisan 809)'de geçmişti.

 

Emin'in künyesi Ebu Musa, bir rivayete göre Ebu Abdullah'dır. Baba tarafından nesebi Muhammed el-Emin b. er-Reşid Harun b. Ebi Abdullah el-Mehdi b. Ebi Ca'fer el-Mansur'dur. Annesi ise, Mansur'un oğlu büyük Ca'fer'in kızı Zübeyde'dir. Halifeliği dört sene, sekiz ay, beş gün (diğer rivayete göre, dört sene, yedi ay, bir gün) sürmüştür. Yirmi sekiz yıl yaşamıştır.

 

Emin düz saçlı, kılsız, küçük gözlü, ince burunlu, uzun boylu, yakışıklı, geniş omuzlu ve eklem kemikleri iri bir kimseydi. Rusafe'de dünyaya gelmişti.

 

Emin'in öldürüldüğü haberi Me'mun'a ulaşınca, durumu kumandanlara ilan etti ve öldürüldüğünü bildiren mektubu Fadl b. Sehl kumandanlara okudu. Bunun üzerine kumandanlar Me'mun'u zaferle tebrik ettiler ve duada bulundular.

 

Pek çok şair, Emin ile ilgili bir hayli mersiye ve hicviyeler yazdılar.

 

Fakat biz bunların bir çoğunu tarihi konuları ihtiva etmediği için burada zikretmiyoruz.

Emin hakkında mersiye yazanlardan birisi de Hüseyn b. ed-DahMk'tır.

 

Hüseyn b. ed-Dahhak, Emin'in nedimlerindendi ve öldürüldüğüne inanmıyor, geri döneceğini umuyordu.

 

Ayrıca Huzeyme b. Hasan, Emin için annesi Zübeyde'nin dilinden Me'mun'a hitap eden bir mersiye yazdı. Me'mun bu mersiyeyi okuduğu zaman ağladı ve şöyle dedi: "Allah'a yemin ederim ki, kardeşimin intikamının takipçisi olacağım. Allah O'nu öldürenlerin belalarını versin!"

 

Hüseyn b. ed-Dahhak Emin için yazdığı mersiyede taşkın hareket ederek Me'mun'u yermişti. Bu yüzden Me'mun huzuruna kabul etmedi ve bir müddet kendisi için yazdığı methiyeleri dinlemedi. Bir gün Me'mun O'nu yanına çağırdı ve kendisine şöyle dedi: "Söyle bakalım, kardeşim Emin'in öldürüldüğü gün hiç bir Haşimi öldürülüp şerefine dokunuldu mu?" Hüseyn b. ed-Dahhak: "Hayır." dedi. Bunun üzerine Me'mun: "O halde:

''Kalbimi üzen, gözyaşlarımı sık sık sildiren şeylerden biri de Peygamber ailesine mensup olan kişilerin kanlarının dökülmesinin helat sayılmasıydı ... ''

 

mısralarıyla başlayan mersiyene ne diyeceksin?" dedi. Bunun üzerine Hüseyn b. ed-Dahhak şunları söyledi: "Ey Müminlerin Emiri! Bir sevgi ateşi beni kapladı, ani bir korku sardı beni. İçinde yüzdüğüm nimetler elimden gitti, teşekkür ettiğim ihsanlar beni konuşturdu ve bir efendiyi kaybetmem beni çok üzdü. Eğer beni cezalandırırsan bu senin hakkındır, eğer affedersen bu senin faziletinin icabıdır." Bu sözleri dinleyen Me'mun'un gözleri yaşardı ve O'na:

 

"Seni affettim, bundan sonra maaşının devamlı verilmesini ve geçmişte kaybettiğin bahşişlerinin tamamlanmasını emrettim. Ancak suçunun cezası olarak seni hizmetlerimde istihdam etmeyeceğim." dedi. Bundan sonra Hüseyn b. ed-Dahhak'ten memnun kaldı ve kendisi için yazdığı methiyeleri dinlemeğe başladı. Emin için yazılan hicviyelerden birisi:

 

''Ey Ebu Musa! Senin için ağlayıp mersiye yazmayacağız. Hem niçin yazalım ve ağlayalım? Taşkın coşkuların ve terviç ettiğin eğlencelerin için mi? Ayrıca şaraba düşkünlüğünden beş vakit namazı vakitlerinde kılmadığın için mi ... ''

 

mısralarıyla başlamaktadır. Emin hakkında bundan başka söylenen bir hayli hicviye vardır. Fakat uzatınamak için onları buraya almıyoruz.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

 

EMİN'İN HAL ve HAREKETLERİNDEN BAZI ÖRNEKLER