İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HİRAKLE (Ereğli)'NİN
FETHİ
Bu
sene Harun Hirakle'yi fethetti ve orada büyük tahribat yaptı. Harun'un Hirakle
üzerine yürümesinin sebebi, 187 (803) yılında meydana gelen olaylar bahsinde anlattığımız
üzere, Nikfor'un antlaşmayı bozmuş olmasıydı. Harun, Hirakle'yi Şevval 190
(Ağustos 806)'da fethetti ve otuz gün muhasara altında tuttu, halkım da esir
aldı. Bizans ülkesine yüz otuz beş bin maaşlı askerle gelmişti. Bu sayıya
gönüllüler, sonradan iltihak edenler ve divanda kayıtlı olmayanlar dahil
değildi. Abdullah b. Malik karargahını ''Zilkela''da kurdu ve Davud b. İsa b.
Musa'yı yetmiş bin askerle birlikte Bizans topraklarına göndererek girdikleri
yerleri tahrip etmelerini ve yağmalamalarını istedi. Allah (C.C.) O'na birçok
yerin fethini müyesser kıldı. Şerahil b. Ma'n b. Zaide Hısn es-Sakalibe ve
Delse'yi, Yezid b. Mahled de Safsaf ve Melekılniye'yi fethetti. Humeyd b.
Ma'yuf ise Suriye ve Mısır sahillerine görevlendirildi. Humeyd Kıbrıs'a kadar
geldi, burasını yakıp yıktıktan sonra on yedi bin Kıbrıslıyı esir aldı ve
onları Rafıka'ya getirdi. Bunlar burada satıldılar. Kıbrıs üsküfünün
(rahibinin) bedeli iki bin dinarı buldu.
Bundan
sonra Harun Tuvane üzerine yürüdü ve orada bir müddet kaldıktan sonra ayrıldı,
yerine ise Ukbe b. Ca'fer'i bıraktı.
Nikfor,
haracını ve ayrıca kendi cizyesini dört dinar, çocuklarımnki ile
patriklerinkini ikişer dinar olarak gönderdi. Ayrıca Nikfor, Harun'a bir mektup
gönderdi ve ondan Hirakle esirleri arasında bulunan, daha önce oğluna
nişanladığı bir kızı geri göndermesini istedi. Harun da kızı geri gönderdi.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yıl Abdülkays tarafında Seyf b. Bukeyr adında bir Harici başkaldırdı.
Harun
O'nun üzerine Muhammed b. Yezid b. Mezyed'i gönderdi, Muhammed b. Yezid de O'nu
''Aynunnura''da öldürdü.
Bu
sene Kıbrıs ahalisi antlaşmalarını bozdular. Onlarla Ma'yuf b. Yahya savaştı ve
onları esir etti. Ayrıca bu yıl hac işlerini İsa b. Musa el-Hadi idare etti.
Fadl
b. Sehl bu yıl içinde Me'mun vasıtasıyla Müslüman oldu. Bir rivayete göre Fadl
değil, babası Sehl Mehdi'nin vasıtasıyla Müslüman olmuştur. Sehl Müslüman
olduğu zaman hapishanede bulunuyordu. Bir rivayete göre de Fadl ve kardeşi
Hasan, Yahya b. Halid vasıtasıyla Müslüman oldular. Hatta Yahya, Fadl'ı
Me'mun'un hizmetine seçti, bu yüzden Fadl Bermekilere hürme[ gösterir ve onları
överdi. Fadl, kılıç kuşanıp vezirliği üstlendiği için kendisine
''Zürriyaseteyn'' lakabı verildi. Fadl Şiiliğe mütemayil idi, Me'mun'a
halifeliğin Ali b. Musa er-Rıza' ya verilmesini o öğütlemişti.
Bu
yıl Musul Valiliği'nde Halid b. Yezid b. Hatim b. Kabisa b. Mühelleb
bulunuyordu. Musul'a girerken şehrin kapısında sancağı kırılan Halid bunu
uğursuzluk alameti sayımştı. Halid ile beraber bulunan şair Ebu'ş-Şis bu
hususla ilgili bir de şiir söylemiş, bu şiir sebebiyle Halid'in üzüntüsü geçmiş
ve buna sevinmişti.
Bu
sene Harun yaz seferine çıktı, yerine ise Rakka'da Me'mun'u bıraktı ve bütün
idari işleri O'na teslim etti. İmparatorluğun her tarafına bu hususla alakalı
mektuplar gönderdi ve Mansur'un yüzüğünü uğur sayarak Me'mun'a verdi. Bu
yüzüğün kaşında: ''Güvenim Allah'adır, O'na inandım.'' cümlesi yazılıydı.
Bu
yıl Bizanslılar ayn-ı Zerba ve el-Kenisetü's-sevda'ya kadar geldiler ve
buralara baskınlar düzenlediler, fakat Massisa halkı Bizanslıların
kendilerinden almış oldukları ganimetleri kurtardılar.
Ebu
Hanife'nin talebelerinden Küfeli Ebü'l-Münzir Esed b. Amr b. Amir el-Beceli ve
Basralı Ömer b. Ali b. Ata b. Mukaddim el-Mukaddimi bu yıl vefat ettiler.
Bermekoğulları'ndan
Yahya b. Halid, Muharrem 190 (Kasım 805)'da Rafika'da tutuklu iken vefat etti.
Yahya öldüğü zaman yetmiş yaşındaydı.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
DOKSAN BİRİNCİ YILI OLAYLARI (M. 806-807)
HUFRE (Çukur) VAK'ASI ve TULEYTULA
AHALİSİ'NİN BAŞINA GELEN FELAKET