İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
HARUN
er-REŞİD'İN HACCA GİTMESİ ve KENDİSİNDEN SONRA KİMLERİN VELİAHT OLACAĞINI
YAZDIRMASI
Bu
yıl Harun er-Reşid hac yapmak isteyen halk ile beraber Enbar'dan Mekke'ye gitmek
üzere yola çıktı. Önce Medine'ye uğradı ve orada üç defa bahşiş dağıttı.
Birincisini kendisi, ikincisini oğlu Muhammed el-Emin ve üçüncüsünü de diğer
oğlu Abdullah el-Me'mun dağıttı. Bundan sonra Mekke'ye geçti ve orada da Mekke
halkına bir milyon elli bine yakın miktarda dinar dağıttı.
Harun
er-Reşid, oğlu Muhammed el-Emin'i Irak, Suriye ve Mağrip memleketlerinin son
sınırına kadar olan yerlerin valiliğine tayin etmişti. Diğer oğlu Abdullah
el-Me'mun'a ise, ilave olarak Hemedan'dan maşrık (doğu) memleketlerinin son
sınırına kadar olan yerleri vermişti. Bundan sonra, ''el-Mu'temen'' lakabını
verdiği ve Me'mun'dan sonra halife olmasını istediği oğlu Kasım'a bey'at etti
ve O'na Cezire, Avasım ve suğlir mahallerini verdi. Bu sırada Kasım, Abdülmelik
b. Salih'in himayesinde bulunuyordu. Hatta Harun, Kasım'ın veliaht olup
olmamasını da Memlin'a bıraktı.
Harun
er-Reşid Mekke'ye geldiğinde oğulları, fakihler, kadılar ve kumandanlar yanında
hazır bulundular. Bir yazı kaleme aldı ve Muhammed elEmin'in Me'mun'a karşı
ahdinde durması için orada hazır bulunanları şahit tuttu. Ayrıca Me'mun için de
bir yazı hazırladı ve onun Emin'e karşı olan ahdinde vefa göstermesi için de
orada hazır bulunanları şahit tuttu. Harun bu iki yazıyı Kabe'ye astırdı ve
böylece Emin ve Me'mun'un veliahtlıklarını Kabe'de yenilemiş oldu. Harun böyle
yapınca, orada bulunanlar: "Eyvah! Harun iki kardeşin arasına fitne ve
harp kıvılcımları attı" dediler ve bu işin neticesinden endişe duymağa
başladılar. Nitekim onların endişeleri doğru çıktı.
Bundan
sonra Harun er-Reşid, 189 (804)'da oğlu Me'mun ile beraber Karmasin'e geldi.
Burada orduya ait bulunan mal, silah ve at gibi çeşitli harp levazımatının
hepsini Me'mun'a verdiğine dair orada bulunan fakihleri ve kadıları kendisine
şahit tuttu. Ayrıca onların Me'mun'a olan bey'atlerini yeniledi ve Bağdat'a bir
elçi göndererek Me'mun'un Muhammed el-Emin'e karşı bey' atini yenilediğini
bildirdi.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
sene Ali b. İsa b. Mahan, Ebu'l-Hasib ile savaşmak için Merv'den Nesa'ya hareket
etti. Ebu'l-Hasib ile savaşan Ali b. İsa O'nu öldürdü ve hanımlarıyla
çocuklarını esir aldı. Böylece Horasan işi yoluna girmiş oldu.
Halid
b. Haris, Bişr b. Mufaddal ve Ebü İshak İbrahim b. Muhammed el-Fezari bu yıl
öldüler.
Abdullah
b. Salih b. Abdullah b. Abbas, Rebiulevvel 186 (Mart 802)'de Selemiyye'de öldü.
Mansur
ve Seffah'ın kardeşlerinin oğlu olan Ali b. Abbas b. Muhammed b. Ali b.
Abdullah b. Abbas, Recep 186 (Temmuz 802)'da öldü. Ali b. Abbas öldüğünde
altmış beş yaşını aşkın bulunuyordu.
Ömer
b. Yunus hac dönüşü Yemame'de, Fakih Abbad b. Abbad b. Avvam Bağdat'ta ve Fakih
Şakran b. Ali ez-Zahid Endülüs'te bu yıl öldüler.
İsa
b. Abdullah b. Hasan b. Hasan b. Ali b. Ebi Talib'in azatlısı Raşid bu sene
öldü. Raşid, Mağrib ülkesine İdris b. Abdullah b. Hasan ile beraber gelmişti.
Raşid'in ölümünden sonra Berberilerin başına Ebü Halid b. Yezid b. İlyas geçti.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
SEKSEN YEDİNCİ YILI OLAYLARI (M. 803)
HARUN er-REŞİD'İN BERMEKİLERİ
CEZALANDIRMASI