İBNÜ’L-ESİR |
5. CİLT |
ÖMER b. MEHRAN'IN
MISIR'A VALİ TAYİN EDİLMESİ
Bu
sene Harun Musa b. İsa'yı Mısır Valiliği'nden azletti ve tayin işini Ca'fer b. Yahya
b. Halid'e bıraktı. Ca'fer de Ömer b. Mehran'ı Mısır Valiliği'ne atadı.
Harun'un
Musa'yı azletmesinin sebebi şu idi:
Harun'a,
Musa'nın kendisini halifelikten uzaklaştıracağı haberi ulaştırıldı. Bunun
üzerine: "Allah'a yemin ederim ki, O'nu kapımda bulunanların en kötüsü
olarak azledeceğim." dedi. Bundan sonra Ca'fer'e, Ömer b. Mehran'ı
huzuruna getirmesini emretti. Ömer şaşı, çirkin yaratılışlı bir kimse idi;
uşağım bineğinin arkasına bindirir ve kötü giyinirdi. Harun'un: "Mısır'a
emir olarak gider misin?" teklifine: "Bazı şartlarla giderim."
dedi. Bu şartlardan birisi, Mısır ülkesini ıslah ettikten sonra geri dönmek
salahiyetinin kendisinde olmasıydı. Harun Ömer b. Mehran'ın bu isteğini kabul
etti.
Mısır
yolunu tutan Ömer oraya geldiğinde ilk önce Musa b. İsa'nın evine gitti ve evin
geri kısmında oturan insanların' arasına oturdu. Evinde bulunanlar dağıldıktan
sonra Musa O'na: "Bir ihtiyacın mı var?" diye sordu. Ömer
"Evet." diyerek karşılık verdi ve mektubu sundu. Mektubu okuyan Musa:
"Allah Ömrünü uzatsını Ebu Hafs geliyor mu?" dedi. Ömer: "Ebu
Hafs benim." diye karşılık verince de: "Allah Firavun'a lanet
etsin." dedi ve şu mealdeki ayeti okudu: ''(Firavun): "Mısır'ın mülkü
benim değil midir?" '' Bundan sonra Musa, Ömer'e görevi teslim etti.
Ömer
önce katibinin yanına geldi ve keseye girmeyen şeyleri hediye olarak kabul
etmemesini istedi. Çok geçmeden halktan hediyeler gelmeğe başladı; cariye ve
hayvanlar hediye olarak kabul edilmedi, ancak eşya kabilinden olan mallar ile
elbiseler kabul edildi. Alınan bu hediyelerin üzerine sahiplerinin isimleri
yazıldı ve bir kenara bırakıldı.
Mısır
halkı haraç vergilerini ödemeyi geciktirmeyi ve bu vergiyi kırdıtmayı bir adet
haline getirmişlerdi. Ömer Mısırlı birinden haraç vergisini ödemesini istedi,
fakat Mısırlı ödeme işinde ağır davrandı, bunun üzerİne Mısırlının bu haraç
vergisini ancak Bağdat'ta ödediği takdirde kabul edeceğine dair yemin etti.
Mısırlı hemen haraç vergisini ödemeyi kabul ettiyse de, Ömer bunu reddetti ve
Mısırlıyı Bağdat'a kadar götürdü ve vergisini orada aldı. Bundan sonra hiç bir
Mısırlı vergisini geciktirmedi.
Ömer
birinci ve ikinci taksit haraç vergilerini hemen aldı, fakat üçüncü taksitin
zamanı gelince geciktirmeler başladı ve Mısırlıların darlıktan şikayet
ettikleri görüldü. Bunun üzerine daha önce onların getirdiği ve üzerlerine
isimlerini yazdığı hediyeleri sahipleri adına vergiye mahsup etti, geri kalan
üçüncü taksit haraç vergilerini de hemen ödemelerini istedi. Bunun üzerine
Mısırlılar süratle vergilerini ödediler. Böylece Ömer, baştan sona kadar bütün
Mısırlıların haraç vergilerini toplamış oldu. Ömer'in vergi hususundaki bu
başarısını daha önceki valilerden hiç birisi gösteremedi. Ömer bundan sonra
Bağdat'a geri döndü.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
ŞAM'DA MEYDANA
GELEN KARIŞIKLIK