İBNÜ’L-ESİR

4. CİLT HİCRİ 83. YIL ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

MEŞKİN VAK'ASI

Abdurrahman bozguna uğrayıp kaçtıktan sonra Basra'ya geldi. Yine bozguna uğrayıp kaçan çok miktarda kişi gelip etrafında toplandı. Bunlar arasında Kureyşli Ubeydullah bin Abdurrahman bin Semura bin Habib bin Abdü Şems de vardı. Haccac Medain'de bulunan Sa’ad bin Ebi Vakkas'ın oğlu Muhammed üzerine yürüyünce O da Abdurrahman'ın yanına gitti. Abdurrahman da aralarında Şeybanlı Bistam bin Maskala bin Hubeyre'nin bulunduğu büyük bir kalabalıkla Haccac'a doğru yürüdü. Çok kişi O'na ölüm üzere bey'at etmişti. Abdurrahman ve beraberindekiler Meskin'de toplandılar. Abdurrahman arkadaşlarının etrafını hendekle çevirerek yalnız bir taraftan savaş yapılmasını sağladı.

Horasan'dan Halid bin Cerir bin Abdullah Küfe askerlerinden bir grup ile birlikte üzerine geldi. Şaban (M. Eylül 702) ayında on beş gün boyunca birbirleriyle son derece şiddetli bir şekilde çarpıştılar. Kaynlı Ziyad bin Gaysem öldürüldü. Bu kişi Haccac'ın silahlı askerlerinin başında bulunuyordu. O'nun ölümü Haccac için de, arkadaşları için de bir yıkım oldu. Haccac geceyi askerleri savaşa teşvik etmekle geçirdi. Sabah olunca erkenden savaşa başladılar ve bu, aralarındaki en şiddetli çarpışma oldu. Süfyan bin Ebred'in atlıları geri çekilir gibi olunca Haccac Abdülmelik bin Mühelleb'e emir vererek Abdurrahman'ın askerleri üzerine hamle yaptırdı. Daha sonra Haccac'ın askerleri dört bir yandan hamlelerini sürdürdüler. Bunun üzerine Abdurrahman ve beraberindekiler bozguna uğradılar. Faklh Abdurrahman bin Ebi Leyla ve Tayh Ebu'lBahteri öldürüldüler. Bistam bin Maskala bin Hubeyre Küfe ve Basra halkından kahramanlıklarıyla tanınan dört bin atlı ile birlikte ileriye geçti, bunlar kılıçlarının kınlarını kırdılar. Bistam da arkadaşlarını savaşa teşvik etti. Bunun üzerine Haccac okçuları çağırarak ok atışı yapmalarını emretti. Herkes etraflarını sardı ve bir kaç kişi hariç hepsi öldürüldü. Abdurrahman bin Eş'as da Sicistan'a doğru gitti.

Abdurrahman'ın Meskin'deki yenilgisiyle ilgili olarak başka şeyler de söylenmiştir. Şöyle ki:

Haccac'ın karargahları, Dicle ve Sib ile Kerh arasında bulunuyordu. Bir ay ve bir kaç gün karşılıklı olarak savaştılar. Yaşlı birisi gelerek Haccac'a Kerh'in arka tarafından, bir çalılık arasından geçen ve dereyi aşan bir yol olduğunu söyledi. Haccac bu yaşlı ile birlikte dört bin kişi göndererek komutanlarına şu talimatı verdi: "Bu yaşlı eğer doğru söylemişse ona bin dirhem ver, yalan söylemişse öldür." Bu yaşlı kimse askerlerle birlikte yola koyulurken diğer taraftan Haccac da Abdurrahman'ın askerleriyle çarpışıyordu. Haccac geri çekilip Sib'i geçti. Abdurrahman da beraberindekilerle geri dönüp Haccac'ın karargahlarını talan etti, sonra da kendilerini emniyette hissettiklerinden silahlarını bıraktılar. Ancak gece yarısı olunca aniden arka yoldan dolaşıp gelen bu askeri birliğin kılıçlarıyla karşı karşıya kaldılar. Abdurrahman'ın arkadaşlarından kaçarken suda boğulanların sayısı öldürülenlerin sayısından daha fazla oldu. Haccac'ın kendisi de duyduğu sesler üzerine askerleriyle birlikte geri döndü ve ellerine geçirdiklerini öldürdüler. Öldürülenlerin sayısı dört bin kişi olup Abdullah bin Şeddad bin Had, Bistam bin Maskala, Amr bin Dubay'a er-Rakaşi, Bişr bin Münzir bin Carud ve benzerleri bunlar arasında idi.

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

ABDURRAHMAN'IN RUTBİL'İN YANINA GİTMESİ VE KENDİSİYLE ARKADAŞLARININ BAŞINA GELENLER