|
İBNÜ’L-ESİR |
4. CİLT |
HİCRETİN
YÜZ ÜÇÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 721-722)
SAİD HAREŞİ'NİN
HORASAN'A TAYİNİ
Bu
yılda Ömer bin Hübeyre Said Huzeyne'yi Horasan'dan azletmiştir. Sebebi şudur:
Müceşşer
bin Müzahim Sülemi ve Abdullah bin Ümeyr, Ömer bin Hübeyre'ye gelerek Said
Huzeyne'yi şikayet etmişler, Ömer de bunun üzerine Said Huzeyne'yi azledip
yerine Said bin Amr Hareşi'yi (Hariş bin Ka'ab bin Rebia bin Amir bin Sa' sa'
oğullarındandır) tayin etmiştir. Said Huzeyne azledildiği haberini Semerkand'da
savaşmakta iken almıştır.
Ömer
bin Hübeyre, Yezid bin AbdÜımelik'e Akr Savaşı'nda (Yevm-i Akr) hizmeti
geçenleri yazdı, Said Hareşi'yi zikretmedi.
Yezid:
"Hareşiyi niçin zikretmedin?" diye sordu ve Ömer bin Hübeyre'ye
yazarak Hareşi'yi Horasan'a tayin etmesini istedi. Ömer, Hareşi'yi tayin etti
ve önünden Müceşşer bin Müzahim Sülemi'yi gönderdi.
Said
Hareşi Horasan'a geldi. Huzeyne'nin görevlilerine pek imkan vermedi. Birisi yalan
yanlış ahdini okuyunca: "Sus, bu mektuptan işittiklerinizin hepsinden emir
beridir." diyerek susturdu. Hareşi Horasan'a geldiğinde halk düşmanla
karşı karşıya idi, hatta biraz da düşman karşısında gerilemişlerdi. Hareşi:
"Sizler çokluk ve fazla silahla değil, Allah'ın yardımı ve İslam'ın
desteğiyle savaşıyorsunuz." diyerek onları cihada teşvik etti. Onlar da:
"La havle vela kuvvete illa billahi'l-alüyyi'l-azim." dediler.
Suğd
ehli Hareşi'nin geldiğini duyunca canlarından korkmağa başladılar; çünkü Huzeyne
zamanında Türklere yardım etmişlerdi. Büyükleri beldelerinden çıkmak üzere
toplandılar. Melikleri: "Bunu yapmayın, burada kaim. Geçen şeylerin
haracını verin, gelecek olan şeylerin haracını, buranın imarını ve eğer isterse
onunla birlikte savaşacağınızı garanti edin. Yaptığınız şeylerden özür dileyin
ve O'na bir kaç rehine verin." dedi. Onlar: "O'nun bunlara razı
olmamasından korkuyoruz, ama biz Hucende'ye gidip, oranın kralının koruması
altına gireceğiz, O'na, bizden hoşuna gitmeyen bir şey görmeyeceğine teminat
vereceğiz." diye karşılık verdiler. Bunun üzerine de Melik'in: "Ben
sizden biriyim. Benim tavsiye ettiğim şey sizin için daha hayırlıdır."
demesine rağmen onlar bunu istemeyerek Hucende'ye yöneldiler. Fergana Meliki'ne
haber göndererek, kendilerini korumasını ve• şehrine konuk etmesini istediler.
Fergana Meliki bunu kabul edecekti, fakat armesi: "Bu şeytanları şehrine
sokma, ancak onlar için bir rüstak (bölge, köy) boşalt, orada kalsınlar."
diyerek oğluna engeloldu. Melik onlara haber göndererek: "İstediğiniz bir
bölgeyi seçin, ben size özel bir yer ayarlayıncaya kadar orada kalacaksınız,
bana da kırk gün (bir rivayete göre yirmi gün) mühlet verin." dedi. Suğd
ehİi, İsam bin Abdullah Bahili'nin mahallesini (geçidini) tercih etti. (Bunu
Kuteybe onlar arasında bırakmıştı.) İsam bunları kabul etti, fakat: "Oraya
girinceye kadar aranızda herhangi bir himaye akdi yoktur. Eğer Araplar siz
oraya gelmeden önce gelirlerse, müdahele etmem." dedi. Suğd ehli buna razı
oldular ve geçit (mahalle) onlar için boşaltıldı.
Bu
yıl içinde Türkler Lan'e saldırmışlardır.
Abbas
bin Velid Bizans (RUm) ile savaşmış ve Delse Şehri'ni almıştır. Mekke ve Medine
idaresi Abdurrahman bin Dahhak'a verilmiştir. Abdülvahid bin Abdullah Nadri
Taif'in idaresini almış, Abdülaziz bin
Abdullah
bin Halid'in Taif ve Mekke'deki görevine son verilmiştir.
Bu
yıl hac emirliğini Abdurrahman bin Dahhak yapmıştır.
Irak
Valisi Ömer bin Hübeyre, Horasan Valisi Hareşi, Küfe Kadısı Kasım bin
Abdurrahman, Basra Kadısı da Abdülmelik bin Ya'la idi.
Bu
yılda Şa'bi yetmiş yedi yaşında ölmüştür.
Bu
yıl içinde ayrıca, Peygamber (S.A.V.)'in hanımı Meymüne'nin kız kardeşinin oğlu
Yezid bin Asamm (yetmiş üç yaşında), Ebü Bürde bin Ebi Musa Eş'ari, Yezid bin
Husayn bin Nümeyr SekUni, Süleyman'ın kardeşi Ata bin Yesar, Umre binti
Abdurrahman bin Said bin Zürare el-Ensariyye (seksen yedi yaşında), Mus'ab bin
Sa’ad bin Ebi Vakkas, Yahya bin Vessab Esedi Minkari, Abdülaziz bin Hatim bin
Nu'man Bahıli (bunu Ömer bin Abdülaziz Cezire amili olarak tayin etmişti)
öldüler.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
DÖRDÜNCÜ YILI OLAYLARI (M. 722-723)
HAREŞİ İLE SUĞDLAR ARASINDA CEREYAN EDEN VAK'A