İBNÜ’L-ESİR |
4. CİLT |
YUSUF BİN
ABDURRAHMAN EL-FİHRİ'NİN ENDÜLÜS VALİLİĞİ
Bu
yılda Endülüs valisi Sevabe bin Selame (veya Seleme) vefat etti.
Valiliği
iki yıldan fazla sürmüştü. O ölünce kimin vali olacağı konusunda halk arasında
ihtilaf çıktı. Mudarlılar da Yemenliler de valinin kendilerinden olması
gerektiğini savunuyorlardı. Bu ihtilaf yüzünden uzun süre idarecisiz kaldılar.
Sümeyl fitne çıkmasından korktu ve valinin Kureyş'ten olması teklifini ileri
sürdü, bunu herkes kabul etti. O esnada İlbire'de bulunan Yusuf bin Abdurrahman
el-Fihri'nin vali olmasını ittifakla kabul ettiler ve mektup yazarak davet
ettiler. Yusuf bu teklifi önce kabul etmedi, "Kabul etmediğin için fitne
çıkarsa günahı senin boynuna ... " diye haber gönderdiler. Bunun üzerine
kabul edip Kurtuba'ya geldi, halk kendisine itaat etti.
Ebü'l-Hattar
Sevabe'nin ölüp Yusuf'un vali olduğunu öğrenince: "Sümeyl valiliği
Mudarlılara peşkeş çekiyor." diyerek Mudarlılarla Yemenlileri birbirine
düşürdü.
Yusuf
bunu öğrenince Kurtuba'daki vilayet konağından ayrıldı ve evine döndü.
Ebü'l-Hattar ise Şekande'ye gitti. Yemenliler O'nun etrafında, Mudarlılar ise
Sümeyl'in etrafında toplandılar. Aralarında günlerce süren şiddetli bir savaş
yaptılar. Böyle bir savaş Endülüs'te daha önce görülmemişti. Savaş Yemenlilerin
yenilgisiyle sonuçlandı. Ebü'l-Hattar bozguna uğrayarak Sümeyl'e ait olan bir
değirmene saklandı, birileri O'nu ihbar etti, bunun üzerine yakalandı ve Sümeyl
tarafından öldürüldü, böylece Yusuf tekrar hükümet konağına döndü. Sümeyl'in
şeref ve itibarı artmıştı. Görünüşte vali Yusuf olmasına rağmen, işler Sümeyl
tarafından yürütülüyordu.
Erbün
şehrinde İbn Alkame el-Lahmi, Yusuf bin Abdurrahman'a karşı isyan etti, fakat
çok sürmedi ve öldürülerek kellesi Yusuf'a getirildi.
‘‘Zimmi’‘
diye bilinen Uzre de Yusuf'a karşı isyan etti. O'na ‘‘Zımmi’‘ ismi zimmilerden
yardım istediği için verilmişti. Yusuf O'na karşı Amir bin Amr'ı gönderdi,
(Kurtuba'nın ‘‘Makberatü'ı-Amir’‘ isimli kapısına ismi verilen kişi bu zattır.)
Fakat Amir başarılı olamadı, yenilerek geri döndü. Bunun üzerine Yusuf bizzat
ordunun başına geçerek Zımmi ile savaştı. Zımmi öldürüldü, askerlerinin kökü
kazındı.
Bu
olayları 139 yılında Abdurrahman el-Emevi'nin Endülüs'e girmesi esnasında başka
bir açıdan ele alacağız.
ÇEŞİTLİ
OLAYLAR
Bu
yıl Mekke, Medine ve Taif Valisi olan Abdülvahid hac emirliği yaptı. Irak'ta
Yezid bin Ömer bin Hübeyre vali idi. Küfe Kadısı Hacdc bin Asım el-Muharibi
idi. Basra Kadılığı'nı Ubbad bin Mansur yürütüyordu. Horasan'da Nasr bin Şeyyar
vali idi ve karışıklıklar devam ediyordu.
Bu
yılda Salim Ebü Nasr öldü. Yahya bin Ya'mer el-Adevi de bu yılda Horasan'da öldü.
Tabiün fasihlerindendi, Ebü'l-Esved ed-Düeli'den nahiv öğrenmişti. Ebü'z-Zinad
(Ziyad) Abdullah bin Zekvan, Vehb bin Keysan, Ebü Nasr Yahya bin Ebi Kesir
el-Yemami, Said bin Ebi Salih, Ebü İshak eş-Şeybani, Haris bin Abdurrahman,
Rakabe bin Maskale el-Küfi, Abdurrahman bin Ebü Ukayl es-Sekafi'nin kölesi
Mansür bin Zazan (Razan) da bu sene ölenler arasındadırlar. Mansür'un salih bir
kimse olduğunu herkes kabul ettiğinden cenazesine Yahudiler, Hıristiyanlar ve
Mecusiler de katıldılar. 131 yılında öldüğü şeklinde rivayetler de vardır.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
HİCRETİN YÜZ
OTUZUNCU YILI OLAYLARI (M. 747-748)
EBU MÜSLİM'İN MERV'E GİRMESİ VE KENDİSİNE BEY'AT EDİLMESİ