İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
HİCRİ
KIRK DÖRDÜNCÜ YIL OLAYLARI (M. 664-665)
Bu
yıl içinde Müslümanlar Abdurrahman bin Halid bin el-Velid ile birlikte Bizans'a
doğru gazaya çıkmış ve Rum illerine girip kışı orada geçirmişlerdi. Diğer
taraftan Busr bin Ebi Ertat denizde bir sefere çıkmıştı.
ABDULLAH
BİN AMİR'İN BASRA VALİLİĞİ'NDEN AZLEDİLMESİ
Bu
yıl içinde Abdullah bin Amir Basra Valiliği'nden azledilmişti. Bunun sebebi ise
şöyle anlatılır: Abdullah bin Amir son derece yumuşak huylu, cömert ve halim
selim bir insan idi. Sefih ve kargaşalık çıkaran kimselere karşı pek tedbirli
davranmıyordu. Bundan dolayı Basra'da O'nun valiliği sırasında bir hayli
karışıklık çıkmış ve kargaşa meydana gelmişti. Bu durumu Ziyad'a arzettiğinde
Ziyad O'na: "Kılıcı kınından çek." diye tavsiyede bulunmuş, O ise
şöyle demişti: "Ben bizzat sebep olduğum bir fesat ile onları ıslah etmek
istemiyorum." Bunun arkasından İbn Amir Basra'dan Muaviye'ye bir heyet
göndermiş, giden heyet Muaviye'nin yanında Kufe'den gelmiş bir heyetle
karşılaşmıştı. Kufe'den gelen bu heyetin içinde İbn el-Kevva diye bilinen
Abdullah bin Ebi Evfa el-Yeşkeri adında birisi bulunuyordu. Muaviye bu
heyetlere Irak'ın durumunu ve özellikle Basra'yı sormuş, İbn el-Kevva şöyle
konuşmuştu: "Ey Müminlerin emiri! Basra halkını onların içinden çıkan kötü
kimseler yiyip bitirmiş, kendi otoriteleri de sarsılmıştır." Bu sözleriyle
Abdullah bin Amir'in acizliğini ve zayıflığını söz konusu etmiş. Muaviye de
şöyle karşılık vermişti: "Sen Basra halkından söz edip onları kötüleyip
duruyorsun, ama onlar da şurada karşında duruyorlar."
Bu
heyet Basra'ya geri geldiğinde bu konuşmaları İbn Amir'e haber vermiş, o da bir
hayli kızmış ve onlara: "Irak halkından İbn el-Kevva'a en çok düşman olan
birini tanıyor musunuz?" diye sormuştu: "O'nun en büyük düşmanı
Abdullah bin Ebi Şeyh el-Yeşkeri'dir." demeleri üzerine Abdullah bin Amir
de çıkıp bu adamı Horasan'a vali olarak göndermiştİ. İbn el-Kevva bunları
işitince şöyle der: "Şu tavuğun oğlu (bununla İbn .Amir'i kasteder) benim
hakkımda pek iyi bir bilgiye sahip değildir. O Abdullah bin Ebi Şeyh'i
Horasan'a tayin etmekle bana bir kötülük yapacağını zannetmiştir. Ümit ederdim
ki bana karşı düşmanlık besleyen bütün Yeşkerilileri çeşitli yerlere tayin
etsin. "
Abdullah
bin Amir'in Horasan'a tayin ettiği adamın Tufeyl bin Avf el-Yeşkeri olduğu da
rivayet edilir.
Muaviye
Basra'nın durumunu öğrenince Abdullah bin Amir'e haber gönderip kendisini ziyarete
gelmesini ister. Ziyarete gelen İbn Amir'i Muaviye tekrar geri gönderir. İbn
Amir Muaviye ile vedalaşırken şöyle der: "Senden üç şey isteyeceğim. Bana:
"Bunları sana verdim. " de. Muaviye de: "Evet istediklerini sana
verdim, ben Ummü Hakim'in oğluyum!" diye karşılık verir. Bunun üzerine
aralarında şöyle bir konuşma olur:
İbn
Amir: "Bana görevimi geri verecek ve kızmayacaksın." Muaviye:
"Tamam, bu dediğini zaten yapacaktım. "
İbn
Amir: "Arafat'taki malını, mülkünü bağışlamanı istiyorum." Muaviye:
"Peki, onları da sana verdim."
İbn
Amir: "Mekke'deki evlerini bana vermeni istiyorum." Muaviye:
"Peki, onları da sana verdim."
İbn
Amir: "İşte bu yaptıklarınla akrabanı gözetmiş oldun. Ey Müminlerin emiri!
Ben senden üç şey daha isteyeceğim ve onları da bana vereceğine söz ver."
Muaviye:
"Evet ben Hind'in oğluyum, sana söz veriyorum." İbn Amir:
"Arafat'taki malımı bana vermeni istiyorum." Muaviye: "Tamam,
onu sana verdim."
İbn
Amir: "Benim tayin ettiğim valileri hiç hesaba çekmeyecek ve yaptığım uygulamaları
izleyip durmayacaksın. "
Muaviye:
"Peki bu dediklerini de yerine getirdim." İbn .Amir: "Bana kızın
Hind'i nikahlayacaksın." Muaviye: "Peki onu da sana verdim."
Anlatıldığına
göre Muaviye O'na şöyle demişti: "Yaptıklarından dolayı seni hesaba çekip
gerektiğinde hakkında ceza uygulamamı ve sonra görevine göndermemi mi, yoksa
görevinden azledip de bazı mükafatlar vermemi mi istersin? Bunlardan birini
seç." İbn Amir azledilmeyi tercih edip kendisine hak ettiklerini de
vermesini ister. Bunun üzerine de Muaviye İbn Amir'i Basra'dan azledip yerine
el-Haris bin Abdullah el-Ezdi'yi tayin eder.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
MUAVİYE'NİN
ZİYAD'I KENDİSİNE İLHAK ETMESİ
BU YILIN OLAYLARI
MUAVİYE'NİN
ZİYAD'I KENDİSİNE İLHAK ETMESİ
MÜHELLEB'İN SİND
İLLERİNE (KUZEY HİNDİSTAN'A) GAZASI