|
İBNÜ’L-ESİR |
3. CİLT |
HARİCİLERİN
TEKRAR HAREKETE GEÇMELERİ
Nehrevan'da
yaralanarak kaçıp bir kenara çekilerek bekleyenlerin nihayet yaraları iyileşmişti
ve Hz. Ali de onları affetmiş bulunuyordu. Bunlar bu yıl içinde tekrar harekete
geçmişlerdi. Bunun da sebebi şu idi: Bu Haricilerden daha evvel Nehrevan'da
yaralanan ve yarası iyileştikten sonra Rey'e giderek orada bazı adamlarıyla
birlikte ikamet etmiş bulunan Hayyan bin Zabyan esSülemi Hz. Ali'nin şehit
edildiğini haber almış bulunuyordu. On kişiye yakın olan adamlarını toplamış ve
onlara Hz. Ali'nin öldürüldüğü haberini vermişti. Bunların arasında Sahm bin
Rabia el-Absi de bulunuyordu. Sahm arkadaşlarına: "O'nun eli kesilmedi,
boynu kılıçla vuruldu!" demiş ve Hz. Ali'nin (Allah O'ndan razı olsun ve
Haricilerden de rızasını esirgesin.) öldürülmesine şükretmişti. Ancak, daha
sonraları Haricilerin görüşünden dönmüş ve sulha razı olmuştu. Toplantılarında
Hayyan bin Zabyan es-Sülemi Haricileri ehl-i kıbleye karşı isyana ve onlarla
savaşmağa davet etmiş, onlar da hep birlikte Küfe'ye gelerek Muaviye'nin buraya
gelip Muğire bin Şu'be'yi mağlup etmesine kadar beklemişlerdi. Hayyan bin
Zabyan burada ikamet ettiği müddetçe hiç de kötü yola sapmamış, doğru bildiği
bir hayat sürdürmüştü. Bazıları gelip de: "Falan Hz. Ali'nin
taraftarlarının görüşündedir, falan ise Haricilerin görüşündedir." diye
söyledikleri zaman O: "Yüce Allah bunların arasında hükmünü verinceye
kadar bunlar böyle ihtilaf halinde olup gidecek, nihayet Yüce Allah mümin
kulları arasında hükmünü verecektir" derdi. Bundan dolayı Müslümanlar da
ondan emin idiler. Ancak Küfe'deki Hariciler birbirleriyle görüşüp buluşuyor ve
Nehrevan gününde öldürülen kardeşlerinin anılarını zikrediyorlardı. Hariciler
üç kişiden birini başlarına geçirmek konusunda anlaşmışlardı. Bu adamlar
şunlardı: Birisi Teym er-Ribab Kabilesi'nden olan Mustavrid bin Ullife
el-Teymi, diğeri Nehr gününde öldürülmüş olan Zeyd bin Husayn'ın amcasının oğlu
olan Muaz İbn Cüveyn et-Tai ve üçüncüsü de Hayyan bin Zabyan esSülemi. Dört yüz
kadar Harici bir araya toplanmış, başlarına kimi geçirecekleri hususunda
istişare etmişler, fakat bu üç kişiden her biri liderlikten kaçınmıştı. Nihayet
kendi aralarında Müstevrid bin Ullife'yi tayin ederek Cemaziyülahir ayında
bey'at etmişlerdi. Burada toplanan Hariciler isyan etmek üzere anlaşmış ve her
türlü hazırlığı yaparak H. 43. yılın Şaban ayının birinci gününde (8 Kasım 663)
isyan etmişlerdi.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA
ZİYAD BİN
EBİH'İN MUAVİYE'YE GELMESİ