İBNÜ’L-ESİR

2. CİLT

HİCRİ 15. YIL       ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

HIMS, BAALBEK ve DİĞER YERLERİN FETHİ

 

Ebu Ubeyde, Dımaşk'ta işlerini bitirdikten sonra Hıms'ın yoluna koyuldu ve bu arada Baalbek yolunu izleyerek orayı muhasara altına aldı. Baalbek halkı eman isteyince, onlara eman verdi ve barış yaptı. Oradan ayrılıp Halid ile birlikte Hıms üzerine gitti.

 

Müslümanların Hıms'a Mercu'r-Rum'dan gittikleri de söylenmiştir.

 

Bundan daha önce söz edildi.

 

Müslümanların Hıms yakınlarında karargahlarını kurmaları üzerine Hıms halkıyla çarpışmalar başladı. Hımslılar özellikle soğuk günlerde Müslümanlarla çarpışıyorlardı. Bu bakımdan Müslümanlar aşırı soğuklarla karşılaşırken Bizanslılar da uzun bir kuşatma altında kalmış oldular. Fakat Müslümanlar da, Bizanslılar da bu duruma karşı sabır gösterdiler. Heraklieos, Hımslılara haber göndermiş ve onlara yardımcı kuvvetler göndereceğine dair söz vermişti. Diğer taraftan bütün Cezire halkına emrederek Hıms'a gitmek üzere hazırlanmalarını bildirmişti. Cezire halkı da Müslümanları Hıms'ı kuşatmaktan alıkoymak amacıyla Şam taraflarına yürüdüler. Diğer taraftan Sa'ad bin Ebi Vakkas da Irak'tan Heyt üzerine askeri birlikler göndererek orayı kuşatmalarını sağladı. Onlardan bir kısmı da Karkisiya'ya gitmiş olduğundan Cezireliler dağılmış ve sonunda Hımslılara yardım etmekten vazgeçmişlerdi.

Hıms halkı kendi aralarında şöyle diyorlardı: "Şehrinizi bütün gücünüzle elinizde tutmaya çalışınız. Soğukları görünce, ayakları çıplak olduğundan hepsinin ayakları kopacaktır." Fakat soğuklar başladığında Bizanslıların ayakları soğuktan takatsiz kaldığı halde, Müslümanların bir parmaklarına bile bir şeyolmuyordu.

 

Kış mevsimi bittikten sonra yaşlı bir Rum onları Müslümanlarla barış yapmaya davet ettiyse de onun bu teklifini kabul etmediler. Bir başkası yine onları barış yapmaya çağırdı, onun da bu isteğini reddettiler. Müslümanlar onlara hücum tertipleyip bir tekbir getirdiler, bunun tesiriyle Hıms evlerinin birçoğu yıkıldı, sarsılan duvarları çatladı. Müslümanlar ikinci bir tekbir getirince bundan daha büyük musibetlerle karşılaştılar. Bunun üzerine Hıms halkı Müslümanların yanına gidip onlara barış yapmak teklifınde bululdular. Müslümanlar ise onların başına gelenlerden haberdar olmamıştı. Bu bakımdan onların barış tekliflerini kabul ederek Dımaşk halkı ile yapılan barışın aynı şartlarıyla onlarla da barış antlaşması yaptılar.

 

Ebu Ubeyde Kindeli es-Simt bin el-Esved başkanlığında Muaciyeoğulları'm, Eş'as bin Minas başkanlığında SekUnları, Mikdad başkanlığında Bellilileri ve daha başka bir takım kabile kollarını Hıms' a yerleştirdi. Alınan ganimetlerin beşte birini Abdullah bin Mes'ud ile birlikte Hz. Ömer'e gönderdi. Hz. Ömer de Ebu Ubeyde'ye: "Sen bulunduğun bu şehirde kal ve Şam bölgesinin kuvvet sahibi Araplarını sana yardımcı olmaya davet et. Ben sana asker göndermenin arkasını kesmeyeceğim." diye yazdı.

 

Daha sonra Ebu Ubeyde Hıms'da Ubade bin es-Samit'i vekil bırakarak Hama üzerine yürüdü. Hama halkı kendisini itaatle karşıladılar. Bunun üzerine Ebu Ubeyde şahıslardan cizye almak, arazilerinden de haraç almak üzere onlarla barış yaptı. Oradan Şeyzer taraflarına gitti. Şeyzerliler O'nu yolda karşılayarak, Hamalılarla yaptığı şartların benzeri şartlarıyla kendisinden barış istediler. Daha sonra Ebu Ubeyde ''Hıms Maarrası'' denen yere gitti. Burası Numan Maarrası diye bilinen yerdir. Daha sonra Ensar'dan Nu'man bin Beşir'e nispet edildi. Maarralılar da kendisinden Hıms halkıyla yapılan şartlarla barış istedi ve ona karşı gelmediler.

Daha sonra Ebu Ubeyde, Lazikiyye'ye geldi. Lazikiyye / Laskiye halkı onunla çarpıştı. Lazikiyye'nin ancak bir grup kişi tarafından açılabilen büyük bir kapısı vardı. Müslümanlar, buradan uzakta bir yerde karargahlarını kurdular. Daha sonra Ebu Ubeyde emir vererek büyük çukurlar kazdırdı. Bu çukurların her birine atlılar atının üzerinde giriyor ve görünmüyorlardı. Daha sonra Müslümanlar kuşatmayı bırakıp geri gittikleri intibaını verdiler. Gece olup etraf kararınca geri dönüp kazdıkları bu çukurlarda gizlendiler. Sabah olunca Lazikiyye halkı, Müslümanların kuşatmayı bırakıp geri çekildiklerini sandılar. Bunun üzerine davarlarını çıkartıp şehrin dışına yayıldılar. Hiç bir şeyden korkmamış ve şüphelenmemişlerdi. Ansızın Müslümanların bağırarak kendileriyle birlikte şehre girmekte olduğunu gördüler. Böylelikle şehir zor kullanılarak ele geçirilmiş oldu. Hıristiyanlardan bir kısmı, oradan kaçtılar. Fakat daha sonra arazilerine dönmek için eman istediler. Bunun üzerine kendileriyle, sayılarının artıp eksilmesine bağlı olmaksızın, maktu bir haraç ödemek şartıyla anlaşıldı ve kiliseleri kendilerine bırakıldı.

 

Müslümanlar da orada büyük bir cami yaptılar. Bu camiyi Ubade bin esSamit bina etmiş, daha sonra genişletilmiştir.

 

Müslümanlar Lazikiyye'yi fethettikten sonra Cebele'de bulunan Bizans halkı da oradan çekildi. Muaviye döneminde ise Bizanslılardan kalan kalenin dışında bir kale daha yaptırılmış ve burası askerle doldurulmuştu.

 

Müslümanlar, Ubade bin es-Samit ile birlikte Antartus'u fethettiler. Burasının oldukça sağlam bir kalesi vardı. Halkını sürgün ettiler. Muaviye Antartus kentini yeniden inşa ederek burayı teşkilatlı bir şehir haline getirmiş, savaşçılara iktalar vermiştir. Muaviye Banyas'ta da aynı şeyleri yapmıştır. Bu arada Selemye de fethedildi. Denildiğine göre, buraya Selemiyye adı verilmesinin sebebi şudur: Buraya yakın Mü'tefike diye bilinen bir şehir vardı. Bu şehrin altı üstüne gelmiş ve şehir halkından yalnızca yüz kişi kurtulmuştu. Bunlar da kendilerine yüz ev inşa etmişlerdi. Bu yüzden buraya ''yüz kişi kurtuldu'' anlamına gelen ''Seleme mieh'' adı verildi, daha sonra adında değişiklikler yapılarak Selemye oldu. Ancak böyle bir söz bu şehir halkının Arap olup Arapça konuşmaları halinde doğru kabul edilebilir. Dilleri Arapça olmayan kimseler hakkında böyle bir açıklama doğru olamaz. Daha sonra Hz. Abbas'ın torunlarından olan Salih bin Ali bin Abdullah bin Abbas burayı kendisine yurt edindi. Onun soyundan gelenler burada pek çok yer inşa edip adeta bir şehir haline getirdiler. O'nun soyundan gelenlerden pek çok kişi burada yerleşti. Bu bakımdan burası ve çevresindeki arazi onlarındır.

 

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

 

KİNNESRİN'İN FETHİ ve HERAKLİEOS'UN KOSTANTİNİYYE'YE VARMASI