|
İBNÜ’L-ESİR |
2. CİLT |
UMAN ve
MEHRELİLERİN İRTİDADI
Müslümanların
bu mürtetlerle savaştıkları tarih konusunda ihtilaf edilmiştir, İbn İshak der ki:
Yemame, Yemen ve Bahreyn'in fethi ile Şam'a asker gönderilmesi hicretin on
ikinci yılında olmuştur. Buna karşılık Ebu Ma'şer, Yezid bin İyad bin Cu'dube,
Ebu Ubeyde bin Muhammed bin Ammar bin Yasir ise şöyle derler: Halid'in ve diğer
komutanların mürtetlere karşı kazandıkları bütün zaferler hicretin on birinci
yılında olmuştur. Ancak bunlar arasında Rabia bin Büceyr'in durumu başkadır.
Onunla hicretin on üçüncü yılında savaşılmıştır. Onun da hikayesi şudur: Halid
bin Velid, Rabia'nın beraberindeki mürtetlerle birlikte Musayyah ve Hasid
denilen yerde oldukları haberini alınca O'nunla savaştı, pek çok ganimet ve
esir aldı. Bu arada Rabia'nın bir kızını da esir alarak O'nu Hz. Ebu Bekir'e
göndermiş ve bu Ali bin Ebi Talib'in payına düşmüştü.
*
* *
Uman'a
gelince, orada Zu't Tac unvanlı Ezd'li Lakit bin Malik ortaya çıkmıştı.
Zu't-Tac, Cahiliyye Dönemi'nde el-Cülendi ile atbaşı gidiyordu. Sonraları
peygamberlik iddiasında bulunanların iddialarına benzer davalarla ortaya
çıkmış, irtidat edip Uman'ı eline geçirmiş, daha sonra dağlarda Ceyfer ve
İyas'ın himayesine sığınmıştı. Ceyfer de Hz. Ebu Bekir'e haber göndermiş ve
Zu't-Tac'a karşı yardım istemişti. Hz. Ebu Bekir de kendisine Hirayer'den olan
Huzeyfe bin Mihsan el-Galfani'yi ve Ezdlilerden Arfece el-Bariki'yi
göndermişti. Huzeyfe'yi Uman'a: Arface'yi ise Mehre üzerine göndermişti.
Huzeyfe ile Arface'nin her birisi kendi gittiği istikamette arkadaşının emir i
olmak üzere tayin edilmişlerdi. Uman'a yaklaştıkları takdirde de Ceyfer'le
yazışmaları emredilmişti. Böylelikle ikisi de Umman üzerine yürüdüler. Diğer
taraftan Hz. Ebu Bekir (R.A.) daha önce Yemame'ye göndermiş olduğu Ebu Cehil'in
oğlu İkrime'ye haber göndererek beraberindekilerle birlikte Huzeyfe ve
Arface'ye katılıpUmman ile Mehrelilere karşı onlara yardımcı olmasını ve
bunların işi bittikten sonra da Yemen üzerine yürümesini emretti. İkrime,
Huzeyfe ile Arface'ye Uman'a varmadan önce yetişti. Bunlar Uman yakınlarında
bulunan Ricam denilen yere varınca, Ceyfer ve İyad'a mektuplar yazdılar. Lakit
de etrafındakileri toplayıp Deba' denilen yerde karargah kurdu. Ceyfer ve İyad
da Suhar denilen yerde karargah kurup Huzeyfe, İkrime ve Arface'ye haberler
gönderdiler. Bunlar da Ceyfer ile İyad'ın yanına geldiler. Lakit'in
komutanlarına mektuplar gönderdiler. Bu komutanlar Lakit'i bırakıp ayrıldılar.
Daha sonra De'ba'da her iki ordu karşı karşıya geldi ve şiddetli bir çarpışmaya
tutuştu. Lakit üstün gelir gibi olurken Müslümanlarda çözülme, müşriklerde de
zafer görülür gibi oldu. Onlar tam bu durumda iken Müslümanlara başlarında
el-Hırreyt bin Raşid olduğu halde Naciyeoğulları'ndan ve yine Seyhan bin Suhan
başkanlığındaki Abdu'l-Kaysoğulları'ndan ve diğerlerinden büyük ölçüde yardımcı
kuvvetler geldi. Böylelikle Allah Müslümanları güçlendirdi. Müşrikler ise gerisin
geri dönüp kaçtı. Bu savaşta müşriklerden on bin kişi öldürüldü. Müslümanlar
onları kıyasıya öldürecek şekilde peşlerine takılıp bırakmadı; çoluk
çocuklarını esir aldılar, mallarını paylaştırıp Arface eşliğinde ganimetlerin
beşte birini Hz. Ebu Bekir'e gönderdiler. Huzeyfe ise, insanları teskin etmek
üzere Umman'da kaldı.
Mehrelilere
gelince, Ebu Cehil'in oğlu İkrime, Uman'da işlerini bitirdikten sonra
beraberinde yardımcı olmak üzere Naciye, Abdulkays, Rasih ve Sa'adoğulları'ndan
olan kimseler de olmak üzere Mehrelilere kendi yurtlarında baskın yaptı. Orada
Mehrelilerden iki ayrı grupla karşılaştı. Bu gruplardan birisi Mehreli
Sihrit'in başkanlığında, diğeri ise Muhariboğulları'ndan bir kişi olan Musabbah
ile birlikte idiler. Askerlerin çoğunluğu Musabbah ile birlikte olup, O'nunla
Sihrit arasında anlaşmazlık vardı. Bunun üzerine İkrime, Sihrit'e haberler
gönderdi. Sihrit, O'nun çağrısını kabul edip Müslüman oldu. İkrime, Musabbah'a
da yazdığı halde davetini kabul etmediğinden O'nunla çok şiddetli bir çarpışmaya
tutuştu. Sonunda mürtetler hezimete uğradı, onların başkanları öldürüldü,
Müslümanlar bineklerine atlayıp onları takip etti. Onlardan diledikleri
kimseleri öldürdüler ve diledikleri şey leri ganimet aldılar. İkrime
ganimetIerin beşte birini Sihrit ile birlikte Hz. Ebu Bekir'e gönderdi.
Böylelikle İkrime'nin ordusu hem binek hem de mal itibariyle daha bir güçlenmiş
oldu. İkrime, herkesi istediği nokta etrafında birleşmiş ve İslam'a bağlanmak
üzere bey' at etmiş olarak görünceye kadar orada kaldı.
BİR SONRAKİ
SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA