İBNÜ’L-ESİR

1. CİLT İSLAM ÖNCESİ ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

HATIB VAK'ASI

Araplar arasında cereyan eden en meşhur savaşlardan bir tanesi de Hatıb Savaşı'dır. Bu savaşın adını aldığı, kişi ise, Evs Kabilesi'ne mensup olan Ümeyye bin Zeyd bin Malik bin Avfoğulları'ndan Hatıb bin Kays'tir. Hatıb Savaşı Sümeyr Savaşı'ndan yaklaşık yüz yıl sonra meydana gelmiştir. Bu iki savaş arasında birçok savaş ve vak'a cereyan etmiştir. Bunlardan meşhur olanlarını burada zikrettik, meşhur olmayanların ise zikrine lüzum görmedik. Hatıb savaşı, Bu'as Vak'ası hariç, İslamiyet'in ortaya çıkmasına kadar geçen müddet içerisinde Araplar arasında meydana gelen en son savaştır.

Hatıb Savaşı'nın sebebi şu idi: Hatıb, kabilenin sözü geçen efendisi ve ileri gelen eşrafından bir zattı. Bir gün Sa'lebe bin Sa'ad bin Zübyanoğulları'ndan birisi gelip Hatıb'a misafir olmuştu. Misafir olan bu kişi sabah erkenden Hatıb'ın yanından ayrılıp Kaynuka'oğulları'nın çarşısına uğramıştı. Bu sırada Haris bin Hazrecoğulları'ndan annesine nispetle ''İbn Füshum'' diye tanınan Yezid bin Haris onu görmüş ve Yahudi asıllı birisine: "Eğer şu Sa'lebeoğulları'ndan olan adamın arkasından ona bir tekme vurursan abam senin olacak. " demişti. Bunun üzerine Yahudi abayı alıp adamın arkasına öyle bir tekme vurdu ki, çarşıda bulunanlar bu sesi işittiler. Bu defa Sa'lebeoğulları'ndan tekmeyi yiyen bu kişi: "Ey Hatıb ailesi! Misafiriniz rezil, rüsva oldu; arkasından ona tekme vuruldu." diye bağırmağa başladı. Durumun Hatıb'a bildirilmesi üzerine hemen adamın yanına geldi ve kendisine tekmeyi vuranın kim olduğunu sordu, adam da işaret ederek Yahudi'yi gösterdi; bunun üzerine Hatıb kılıcını alıp Yahudi'nin tepesine indirdi ve başını yardı. Bu sırada İbn Füshum'a Yahudi'nin öldürüldüğü ve öldürenin Hatıb olduğu haberi ulaştırıldı. İbn Füshum hemen Hatıb'ın peşine düştü, fakat yetiştiği zaman O, yakınlarına ait olan evlerin arasına girmiş bulunuyordu. Bu sırada İbn Füshum Mu'aviyeoğulları'ndan birisiyle karşılaştı ve hemen O'nu orada öldürdü. İşte bundan sonra Evs ve Hazrec kabileleri arasında savaş kıvılcımları harekete geçti. Neticede her iki kabile kendi aralarında toplanıp savaşa hazırlandılar ve Haris bin Hazrecoğulları bendinin üzerinde bulunan köprüde karşılaştılar. Bu savaşta Hazrec Kabilesi'nin başında Beyadaoğulları'ndan Amr bin Nu'man, Evs Kabilesi'nin başında ise Eşheloğulları'ndan Hudayr bin Simak bulunuyordu. Evs ve Hazrec kabileleri arasında meydana gelen bu savaş civarlarında bulunan diğer Arap kabilelerine kadar duyulup yayılmıştı. Bunun üzerine Fezare kabilesinden Uyeyne bin Hısn bin Huzeyfe bin Bedr ile aynı kabileden Hıyar bin Malik bin Hammad harekete geçip Medine'ye geldiler ve Evs ile Hazrec kabilelerinin arasını bulmak için sulh konusunu görüştüler ve her iki kabilenin birbirlerine karşı iddia ettikleri şeyleri ödemeyi tekeffül ettiler, fakat her iki kabile onların bu teklifini kabul etmediler. Nihayet savaş köprünün yanında başladı. Bu savaşa Uyeyne bin Bedr ile Hıyar bin Malik de şahit oldular ve savaşın şiddetine bakarak Evs ile Hazrec kabileleri arasında sulh yapmanın imkansızlığını görüp ümitlerini yitirdiler. Neticede savaş Hazrec Kabilesi'nin zaferiyle nihayet buldu. Hatıb savaşı, Araplar arasında cereyan eden savaşların en meşhurlarındandır. Bu savaştan sonra bir takım vak'alar daha meydana gelmiştir, ancak bu vak'aların hepsi Hatıb Savaşı'ndan kaynaklanmıştır.

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

RABİ' VAK'ASI