İBNÜ’L-ESİR

1. CİLT İSLAM ÖNCESİ ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

İSA'NIN GÖĞE KALDIRILMASINDAN Hz. MUHAMMED (s.a.v.)'İN ZAMANINA KADAR HÜKÜM SÜREN ROMA HÜKÜMDARLARI

İddia edildiğine göre, Tiberius 'tan sonra Şam bölgesinin tüm hakimiyeti oğlu Cayus (Gaius, Caligula)'a geçmiş ve dört yıl hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Tiberius'un Kılodiyus (Claudius) adındaki diğer oğlu hükümdar olmuş ve on dört yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Sonra Petrus ile Paulus'u öldürüp başaşağı asan Neron hükümdar olmuş ve hükümdarlığı on dört yıl sürmüştür. Bundan sonra Potlayıs (Vitellius) hükümdar olmuş ve dört ay hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Hz. İsa'nın intikamını almak için oğlu Titus'u Beytü'l-Makdis'e gönderip yıktıran ve İsrailoğullarını öldürten İsfisyanus (Vespasianus) hükümdar olmuştur. Sonra onun oğlu Titus tahta geçmiştir. Ondan sonra kardeşi Domitianus hükümdar olmuş ve on altı yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Sonra Narvas (Nerva) hükümdarlığa geçmiş ve hükümdarlığı altı yıl sürmüştür. Ondan sonra Trayanus (Traianus) hükümdar olmuş ve on dokuz yıl hükümdarlık etmiştir. Bundan sonra Hadrianus hükümdarlığa geçmiş ve yirmi bir yıl hükümdarlık yapmıştır. Sonra Batyanus (Patyanius)'un oğlu Antoninus hükümdar olmuş ve yirmi iki yıl hükümdarlıkta bulunmuştur. Ondan sonra Markus (Marcus) ve oğulları on dokuz yıl hükümdarlıkta kalmışlardır. Onlardan sonra Komudus (Kommodus) hükümdarlığa gelmiş ve on üç yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Fartinacus (Partinax) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı altı ay sürmüştür. Ondan sonra hükümdarlığa Sevarus (Seberus, Septimus Severus) geçmiş ve on dört yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Antinanus (Antoninus Bassianus, Karakalla) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı yedi yıl sürmüştür. Ondan sonra Markıyanus (Marcianus) hükümdarlığa gelmiş ve altı yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Sonra Antinanus (Antoninus, Elagobalus)(M.S. 2ı8-222) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı dört yıl sürmüştür. Meşhur hekim Calinus (Galen, Cealionius), bu hükümdarın döneminde vefat etmiştir. Ondan sonra Aleksandros (Alexander Aurelius Severus)(M.S. 222-235) hükümdarlığa gelmiş ve on üç yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Maksimanus (Maximinos Thrax)(M.S. 235-238) hükümdar olmuş ve üç yıl hükümdarlık yapmıştır. Ondan sonra Cordiyanus (Gordianus)(M.S. 238-244) hükümdarlığa geçmiş ve altı yıl hükümdarlık yapmıştır. Sonra hükümdarlığa Filifos (Uhilippus) gelmiş ve yedi yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Ondan sonra Dakyus (Decius Traianus) hükümdar olmuş ve altı yıl hükümdarlık yapmıştır. Sonra Kalus (Gallus) gelmiş ve altı yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Ondan sonra Valeriyanus (Valerianus) ve Kalinus (Gallianus) hükümdar olmuşlar ve on beş yıl hükümdarlık etmişlerdir. Sonra Kaludiyus (Claudius II) gelmiş ve bir yıl hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Kritalius hükümdar olmuş ve hükümdarlığı iki ay sürmüştür. Sonra Oriliyanus (Aurelianus) hükümdarlığa geçmiş ve hükümdarlığı beş yıl devam etmiştir. Ondan sonra Tıktus (Tacitus) hükümdar olmuş ve altı ay hükümdarlık yapmıştır. Sonra hükümdarlığa Fulornus (Florianus) geçmiş ve yirmi beş gün hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Furubos (Probus) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı altı yıl sürmüştür. Sonra hükümdarlığa Doklatyanus (Diocletianus) geçmiş ve altı yıl hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Mahsimanus (Maximanus) hükümdar olmuş ve yirmi yıl hükümdarlık yapmıştır. Sonra Kostantin (Kostantinus) geçmiş ve otuz yıl hükümdarlık etmiştir. Ondan sonra Yuliyanus (Julius) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı iki yıl sürmüştür. Bundan sonra Yuyanus (Dicinianus) gelmiş ve bir yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Valentiyanus (Valentinianus) ve Gartiyanus (Gratianus) hükümdar olmuşlar ve yirmi yıl hükümdarlık yapmışlardır. Onlardan sonra hükümdarlığa Hartiyanus ve küçük Valentiyanus gelmiş ve hükümdarlıkları bir yıl sürmüştür. Sonra büyük Tiyadasis (Theodosius I) hükümdar olmuş ve on yedi yıl hükümdarlık etmiştir.

Daha sonra Arkadiyus (Arkadius) ve Onoriyus (Honorius) hükümdar olmuşlar ve yirmi yıl hükümdarlık etmişlerdir. Onlardan sonra hükümdarlığa küçük Tiyadasis ve Valentiyanus gelmiş ve hükümdarlıkları on altı yıl devam etmiştir. Sonra Markıyanus hükümdarlığa geçmiş ve yedi yıl hükümdarlık yapmıştır. Ondan sonra Lavest (doğrusu Leon) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı on yıl sürmüştür. Sonra hükümdarlığa Zanun (Zenon) gelmiş ve on sekiz yıl hükümdarlık etmiştir. Bundan sonra Anastas hükümdarlığa geçmiş ve yirmi yedi yıl (491-518) hükümdarlık yapmıştır. Sonra Yustinyanus (Justinos) hükümdar olmuş ve hükümdarlığı dokuz yıl sürmüştür. Ondan sonra hükümdarlığa yaşlı Yustinyanus (Justinos) geçmiş ve yirmi yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Yustinus (Justino II) hükümdar olmuş ve on iki yıl hükümdarlıkta kalmıştır. Ondan sonra Tiberius hükümdarlığa gelmiş ve altı yıl hükümdarlık etmiştir. Sonra Marikış (Mavrikios) ile oğlu Tedasis hükümdar olmuşlar ve yirmi yıl hükümdarlıkta kalmışlardır. Ondan sonra Foka (Phokas) hükümdar olmuş, yedi yıl altı ay hükümdarlık yaptıktan sonra öldürülmüştür. Sonra Hz. Muhammed (s.a.v.)'in mektup yazdığı Herakliyus (Herakleios) hükümdarlığa gelmiş ve üç (doğrusu otuz) yıl hükümdarlık yapmıştır.

Tarihçilerin ifadelerine göre, Beytü'l-Makdis (Kudüs)'in Buht Nassar tarafından tahrip edilmesinden sonraki imarından itibaren Hz. Muhammed (s.a.v.)'in hicretine kadar bin küsur yıl geçmiştir. İskender'in hükümdarlığı ile hicret arasındaki müddet dokuz yüz yirmi küsur yıldır. İskender'in ortaya çıkmasıyla Hz. İsa'nın doğumu arasındaki müddet ise üç yüz üç yıldır. Hz. İsa'nın doğumu ile göğe kaldırılması arasındaki müddet otuz iki yıldır. Hz. İsa'nın göğe kaldırılması ile hicret arasındaki müddet beş yüz seksen beş yıl, bir kaç aydır.

Ebu Ca'fer et-Taberi'nin Roma hükümdarlarının sayısı hakkında söyledikleri bundan ibarettir. Fakat o, bu hükümdarların dönemlerinde meydana gelen hadiseleri zikretmemiştir. Ancak Roma hükümdarlarım kaleme alıp zikreden başka bir tarihçi, bu hükümdarların pek çoğu hakkında Ebu Ca'fer etTaberi'ye katılmamakla birlikte diğer geri kalanlar hakkında farklı isimler zikrederek ona katılmış ve bu hükümdarların dönemlerinde meydana gelen bazı hadiseleri bu farklı isimlere nispet ederek zikretmiştir. Biz şimdi Allah izin verirse bu tarihçinin vermiş olduğu bilgileri muhtasar olarak zikredeceğiz.

Not: Zenon iki kez imparator olmuştur. Birincisinde bir yıla yakın, ikincisinde ise 476-491 yılları arasında hüküm sürmüştür. Bk. Ostrogorsky, s. 56. vd. (Mütercim).

BİR SONRAKİ SAYFA İLE DEVAM ETMEK İÇİN AŞAĞIDAKİ İSME TIKLA

ROMA HÜKÜMDARLARI BİRİNCİ TABAKA SABİİLER