DEVAM:
2. ALTIN VE GÜMÜŞ'ÜN ZEKATI
وَحَدَّثَنِي
عَنْ
مَالِكٍ،
عَنِ ابْنِ شِهَابٍ،
أَنَّهُ
قَالَ : أَوَّلُ
مَنْ أَخَذَ
مِنَ
الأَعْطِيَةِ
الزَّكَاةَ
مُعَاوِيَةُ
بْنُ أبِي
سُفْيَانَ.
İbn Şihab'dan:
Aylıktan ilk defa zekat alan Muaviye b. Ebî Süfyan'dır.
قَالَ
مَالِكٌ : :
السُّنَّةُ
الَّتِي لاَ
اخْتِلاَفَ
فِيهَا
عِنْدَنَا،
أَنَّ
الزَّكَاةَ
تَجِبُ فِي
عِشْرِينَ
دِينَاراً
عَيْناً،
كَمَا تَجِبُ
فِي مِئَتَىْ
دِرْهَمٍ.
İmanı Malik'den:
Biz Medine'liler arasında ittifakla kabul edilip uygulanan geleneğe göre yirmi
dinar altınla iki yüz dirhem gümüşe zekat farz olur.
قَالَ
مَالِكٌ : :
لَيْسَ فِي
عِشْرِينَ
دِينَاراً،
نَاقِصَةً
بَيِّنَةَ
النُّقْصَانِ
زَكَاةٌ ،
فَإِنْ
زَادَتْ،
حَتَّى
تَبْلُغَ بِزِيَادَتِهَا
عِشْرِينَ
دِينَاراً
وَازِنَةً،
فَفِيهَا
الزَّكَاةُ ،
وَلَيْسَ فِيمَا
دُونَ
عِشْرِينَ
دِينَاراً
عَيْناً الزَّكَاةُ
، وَلَيْسَ
فِي مِئَتَىْ
دِرْهَمٍ
نَاقِصَةً بَيِّنَةَ
النُّقْصَانِ
زَكَاةٌ ،
فَإِنْ زَادَتْ،
حَتَّى
تَبْلُغَ
بِزِيَادَتِهَا
مِئَتَىْ
دِرْهَمٍ
وَافِيةً،
فَفِيهَا الزَّكَاةُ
، فَإِنْ
كَانَتْ
تَجُوزُ
بِجَوَازِ
الْوَازِنَةِ،
رَأَيْتُ
فِيهَا الزَّكَاةَ،
دَنَانِيرَ كَانَتْ
أَوْ
دَرَاهِمَ(
İmam Malik'ten:
Ağırlıkça eksik fakat sayıca yirmiyi tamamlayan altına zekat düşmez. Sayıyı
doldurmayan fakat ağırlıkça yirmi dinarı tamamlayan altına zekat düşer. Yirmi
dinardan az olan altına zekat düşmez. Ağırlıkça iki yüz dirhemden aşağı olan
gümüşe zekat düşmez. Ağırlıkça iki yüz dirhemden fazla olan gümüşe zekat düşer,
Ağırlıkça ikiyüz dirhem değerini geçince dinar olsun, dirhem olsun zekat düşer.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
رَجُلٍ
كَانَتْ
عِنْدَهُ
سِتُّونَ
وَمِئَةُ
دِرْهَمٍ
وَازِنَةً، وَصَرْفُ
الدَّرَاهِمِ
بِبَلَدِهِ
ثَمَانِيَةُ
دَرَاهِمَ
بِدِينَارٍ :
أَنَّهَا لاَ
تَجِبُ
فِيهَا
الزَّكَاةُ ،
وَإِنَّمَا تَجِبُ
الزَّكَاةُ
فِي
عِشْرِينَ
دِينَاراً
عَيْناً،
أَوْ مِئَتَىْ
دِرْهَمٍ.
İmam Malik şöyle
der; Yüz altmış dirhemi olan bir adamın kendi memleketinde sekiz dirhem bir
dinar sayılsa bu durumdaki adama zekat düşmez. Çünkü zekat düşmesi için
elindeki paranın ya yirmi dinar altın ya da iki yüz dirhem gümüş değerinde
olması lazımdır.
قَالَ
مَالِكٌ فِي
رَجُلٍ
كَانَتْ لَهُ
خَمْسَةُ
دَنَانِيرَ،
مِنْ
فَائِدَةٍ
أَوْ غَيْرِهَا
، فَتَجَرَ
فِيهَا
فَلَمْ
يَأْتِ الْحَوْلُ
حَتَّى
بَلَغَتْ مَا
تَجِبُ فِيهِ
الزَّكَاةُ :
أَنَّهُ
يُزَكِّيهَا،
وَإِنْ لَمْ
تَتِمَّ
إِلاَّ
قَبْلَ أَنْ يَحُولَ
عَلَيْهَا
الْحَوْلُ
بِيَوْمٍ وَاحِدٍ
، أَوْ بَعْدَ
مَا يَحُولُ
عَلَيْهَا الْحَوْلُ
بِيَوْمٍ
وَاحِدٍ,
ثُمَّ لاَ زَكَاةَ
فِيهَا
حَتَّى
يَحُولَ
عَلَيْهَا
الْحَوْلُ
مِنْ يَوْمَ
زُكِّيَتْ.
İmam Malik der
ki: Beş dinarı olan bir adam bunu çalıştırsa, henüz üzerinden bir sene geçmeden
bu para zekat nisabına baliğ olsa, adama zekat düşer. Şayet elindeki bu mal
üzerinden bir senenin geçmesine bir gün kalsa veya bir yılı bir gün geçse sene
tamamlanır tamamlanmaz zekatını verir. îkinci senenin zekatını da birinci yıl
verdiği tarihden itibaren tam bir yıl sonra verir.
وَقَالَ
مَالِكٌ فِي
رَجُلٍ
كَانَتْ لَهُ
عَشَرَةُ
دَنَانِيرَ،
فَتَجَرَ
فِيهَا،
فَحَالَ
عَلَيْهَا الْحَوْلُ
وَقَدْ
بَلَغَتْ
عِشْرِينَ
دِينَاراً :
أَنَّهُ
يُزَكِّيهَا
مَكَانَهَا، وَلاَ
يَنْتَظِرُ
بِهَا أَنْ
يَحُولَ عَلَيْهَا
الْحَوْلُ
مِنْ يَوْمَ
بَلَغَتْ مَا تَجِبُ
فِيهِ الزَّكَاةُ
، لأَنَّ
الْحَوْلَ
قَدْ حَالَ عَلَيْهَا
، وَهِيَ
عِنْدَهُ
عِشْرُونَ،
ثُمَّ لاَ
زَكَاةَ
فِيهَا
حَتَّى
يَحُولَ عَلَيْهَا
الْحَوْلُ
مِنْ يَوْمَ
زُكِّيَتْ.
İmam Malik şöyle
der; On dinarı olan bir adam bununla ticaret yapsa bir yıl sonra bu para yirmi
dinara çıksa bunun zekatını vermesi icap eder, nisaba ulaştıktan sonra ayrıca
bir yıl beklemesi gerekmez. Çünkü zekata (nisab) ulaşmayan parası tam bir yıl
sonra zekata baliğ olmuştur, yani üzerinden bir sene geçmiştir. îkinci yılın
zekatını birinci yılın zekatını verdikten bir sene sonra verir.
قَالَ
مَالِكٌ :
الأَمْرُ
الْمُجْتَمَعُ
عَلَيْهِ
عِنْدَنَا،
فِي
إِجَارَةِ
الْعَبِيدِ
وَخَرَاجِهِمْ،
وَكِرَاءِ
الْمَسَاكِينِ،
وَكِتَابَةِ
الْمُكَاتَبِ
: أَنَّهُ لاَ
تَجِبُ فِي
شَيْءٍ مِنْ
ذَلِكَ
الزَّكَاةُ ،
قَلَّ ذَلِكَ
أَوْ كَثُرَ،
حَتَّى
يَحُولَ عَلَيْهِ
الْحَوْلُ
مِنْ يَوْمِ
يَقْبِضُهُ صَاحِبُهُ.
İmanı Malik der
ki: Biz Medine'lilerin ittifakına göre az olsun çok olsun sahibinin eline
geçtikten bir yıl sonraya kadar kölelerin kazançlarından, onların
ücretlerinden, meskenlerin kiralarından ve mükateple yapılan akit bedellerinden
zekat ödenmez.
وَقَالَ
مَالِكٌ فِي
الذَّهَبِ
وَالْوَرِقِ
يَكُونُ
بَيْنَ
الشُّرَكَاءِ
: إِنَّ مَنْ
بَلَغَتْ
حِصَّتُهُ
مِنْهُمْ
عِشْرِينَ
دِينَاراً
عَيْناً،
أَوْ
مِئَتَىْ دِرْهَم،
فَعَلَيْهِ
فِيهَا
الزَّكَاةُ ،
وَمَنْ
نَقَصَتْ
حِصَّتُهُ
عَمَّا
تَجِبُ فِيهِ
الزَّكَاةُ،
فَلاَ
زَكَاةَ
عَلَيْهِ ، وَإِنْ
بَلَغَتْ
حِصَصُهُمْ
جَمِيعاً مَا
تَجِبُ فِيهِ
الزَّكَاةُ ،
وَكَانَ
بَعْضُهُمْ
فِي ذَلِكَ أَفْضَلَ
نَصِيباً
مِنْ بَعْضٍ،
أُخِذَ مِنْ
كُلِّ
إِنْسَانٍ
مِنْهُمْ
بِقَدْرِ
حِصَّتِهِ،
إِذَا كَانَ
فِي حِصَّةِ
كُلِّ إِنْسَانٍ
مِنْهُمْ مَا
تَجِبُ فِيهِ
الزَّكَاةُ ،
وَذَلِكَ
أَنَّ
رَسُولَ
اللَّهِ r قَالَ : «
لَيْسَ
فِيمَا دُونَ
خَمْسِ
أَوَاقٍ مِنَ
الْوَرِقِ
صَدَقَةٌ ».
قَالَ
مَالِكٌ : :
وَهَذَا
أَحَبُّ مَا
سَمِعْتُ
إِلَيَّ فِي
ذَلِكَ.
İmam Malik'ten:
Ortak altın ve gümüşleri olan kimselerden birinin hissesi yirmi dinar altın
veya iki yüz dirhem gümüş değerinde olursa buna zekat düşer. Hissesi zekata
(nisaba) baliğ olmayan zekat vermez.
Ortakların hisseleri
zekata baliğ olur, fakat herkesin hissesi farklı ise bu takdirde her bir
ortağın hissesi tesbit edilir, ona göre zekat alınır. Çünkü Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem şöyle buyurmuştur:
«İki yüz dirhem
gümüş değerinden daha aşağı olan mala zekatdüşmez.»
قَالَ
مَالِكٌ :
وَإِذَا
كَانَتْ
لِرَجُلٍ ذَهَبٌ،
أَوْ وَرِقٌ
مُتَفَرِّقَةٌ،
بِأَيْدِى
أُنَاسٍ
شَتَّى،
فَإِنَّهُ
يَنْبَغِي لَهُ
أَنْ
يُحْصِيَهَا
جَمِيعاً،
ثُمَّ يُخْرِجَ
مَا وَجَبَ
عَلَيْهِ
مِنْ
زَكَاتِهَا كُلِّهَا.
İmam Malik,
yukarıda zikredilen meseleler konusunda duyduğu en güzel hükmün bu olduğunu
söylemiştir.
Başka başka
kimselerde alacağı olan biri hakkında îmam Malik şöyle der: Başka başka
kimselerde altın veya gümüş cinsinden alacağı olan kimseye, bunların tutarını
toplayıp tamamının zekatını vermelidir.
قَالَ
مَالِكٌ :
وَمَنْ
أَفَادَ
مَالاً ذَهَباً،
أَوْ
وَرِقاً،
إِنَّهُ لاَ
زَكَاةَ عَلَيْهِ
فِيهَا
حَتَّى
يَحُولَ
عَلَيْهَا
الْحَوْلُ
مِنْ يَوْمَ
أَفَادَهَا.
İmam Malik'ten:
Altın veya gümüş cinsinden servete sahip olan bir kimse bu serveti kazandığı
günden itibaren bir yıl geçmedikçe zekatını vermesi icap etmez.