|
SAHİH-İ MÜSLİM |
ZÜHD |
باب
عقوبة من يأمر
بالمعروف ولا
يفعله، وينهى
عن المنكر
ويفعله
8- İYİLİĞİ EMREDİP ONU
YAPMAYANIN, KÖTÜLÜĞÜ NEHYEDİP ONU YAPANIN CEZASI BABI
51 - (2989) حدثنا
يحيى بن يحيى
وأبو بكر بن
أبي شيبة ومحمد
بن عبدالله بن
نمير و إسحاق
بن إبراهيم
وأبو كريب -
واللفظ لأبي
كريب - (قال
يحيى وإسحاق:
أخبرنا. وقال
الآخرون:
حدثنا) أبو
معاوية. حدثنا
الأعمش عن
شقيق، عن
أسامة بن زيد،
قال:
قيل
له: ألا تدخل
على عثمان
فتكلمه؟ فقال:
أترون أني لا
أكلمه إلا
أسمعكم؟
والله! لقد كلمته
فيما بيني
وبينه. ما دون
أن أفتتح أمرا
لا أحب أن
أكون أول من
فتحه. ولا
أقول لأحد، يكون
علي أميرا:
إنه خير
الناس. بعدما
سمعت رسول الله
صلى الله عليه
وسلم يقول
"يؤتى بالرجل
يوم القيامة.
فيلقى في
النار. فتندلق
أقتاب بطنه.
فيدور بها كما
يدور الحمار
بالرحى.
فيجتمع إليه
أهل النار.
فيقولون: يا
فلان! مالك؟
ألم تكن تأمر
بالمعروف
وتنهى عن
المنكر؟ فيقول:
بلى. قد كنت
آمر بالمعروف
ولا آتيه، وأنهى
عن المنكر
وآتيه".
7408-51/1- Bize Yahya b.
Yahya, Ebu Bekir Ebi Şeybe, Muhammed b. Abdillah b. Numeyr, İshak b. İbrahim ve
Ebu Kureyb -lafız Ebu Kureyb'e ait olmak üzere- tahdis etti. Yahya ve İshak
bize Ebu Muaviye haber verdi derken diğerleri tahdis etti dedi: Bize A'meş,
Şakik'den tahdis etti, o Üsame b. Zeyd'den şöyle dediğini rivayet etti:
Kendisine: Neden Osma!1'ın yanına girip onunla konuşmazsın denilince o şöyle
dedi: Sizler, size işittirmediğim sürece onunla konuşmadığımı mı
zannediyorsunuz? Allah'a yemin olsun ki onunla başbaşa konuştum. Fakat herhangi
bir işi ilk açanın ben olmamı sevmediğim hiçbir konuyu açmadan konuştum. Ve ben
bana emir olan hiçbir kimse için Rasillullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i
söylediğini işittiğim şu buyruğundan sonra şüphesiz o insanların en
hayırlısıdır demem: "Kıyamet gününde adam getirilir ve cehenneme atılır.
Karnındaki bağırsaklan dışan fırlar ve eşeğin
değirmen taşı ile
döndüğü gibi o da onlar etrafında döner. Cehennem ehli
onun yanına toplanır ve:
Ey filan! Neyin var? Sen iyiliği emreden, kötülükten
alıkoyan birisi değil
miydin derler. O: Öyleydim. (Ama) iyiliği emrederdim
lakin kendim yapmazdım.
Kötülükten alıkoyardım ama onu ben yapardım
diye cevap verir. "
Diğer tahric: Buhari,
3267, 7098
51-م - (2989)
حدثنا عثمان
بن أبي شيبة.
حدثنا جرير عن
الأعمش، عن
أبي وائل. قال:
كنا عند أسامة
بن زيد. فقال
رجل: ما يمنعك
أن تدخل على
عثمان فتكلمه
فيما يصنع؟
وساق الحديث
بمثله.
7409- .. ./2- Bize Osman
b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Cerir, A'meş'den tahdis etti, o Ebu Vail'den
şöyle dediğini rivayet etti: Üsame b. Zeyd'in yanında idik. Bir adam: Osman'ın
huzuruna girip yaptıkları hususunda onunla konuşmaktan seni ne alıkoyuyor dedi
ve hadisi aynı şekilde rivayet etti.
AÇIKLAMA: "Size
işittirmedikçe onunla konuşmadığımı mı zannediyorsunuz." Bazı nüshalardaki
basit yazım farklılıkları ile birlikte hepsi siz işitmiyorsanız onunla
konuşmadığımı mı zannediyorsunuz anlamındadır.
"Bir işi ilk açanın
ben olmamı sevmediğim bir işi açmam." Bununla yöneticilere karşı herkesin
önünde açıkça tepki göstermeyi kastetmektedir. Nitekim Osman (radıyallahu
anh)'ın öldürülmesine kadar giden olaylar bu türden idi.
Hadiste yöneticilere
karşı edebli olmak, onlara yumuşak davranmak, gizli olarak onlara öğüt vermek,
insanların haklarında söylediklerini ondan vazgeçmek için ulaştırmak hususları
dile getirilmektedir. Bütün bunlar bu şekilde yapma imkanı varken yapılır. Eğer
gizlice öğüt vermek ve tepki gösterme imkanı yoksa hakkın esas itibari ile
kaybolmaması için bu işi alenen yapmalıdır.
"Karnının
bağırsaklan dışan fırlar. " Buradaki "tendeliku: dışarı fırlar"
fiili dal harfi iledir. Ebu Ubeyd dedi ki: Ektab: Bağırsaklar demektir. Asmai
dedi ki: Bunun tekili katebe diye gelir, başkası ise "katb" diye
gelir demiştir. İbn Uyeyne der ki: Bu karnın içerisinde dolaşan şeylerdir.
Bunlar da iç organlar ve bağırsaklardır. Yalnızca bunun ince bağırsaklar
(aksab) olduğu da söylenmiştir. Tekili de "kusb" diye gelir. İndilak
ise bir şeyin yerinden dışarıya çıkması anlamındadır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
9- İNSANIN
SAKLANMASI GEREKEN SIRRINI AÇIKLAMASININ NEHİY EDİLDİĞİ BABI