SAHİH-İ MÜSLİM |
FİTNELER – KIYAMET ALAMETLERİ |
10 - باب
تقوم الساعة
والروم أكثر
الناس
10- RUMLAR İNSANLARIN EN
KALABALIKLARI İKEN KIYAMET KOPACAKTIR BABI
35 - (2898) حدثنا
عبدالملك بن
شعيب بن
الليث. حدثني عبدالله
بن وهب.
أخبرني الليث
بن سعد. حدثني
موسى بن علي
عن أبيه، قال:
قال المستورد
القرشي، عند
عمرو بن العاص
: سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول
"تقوم الساعة
والروم أكثر
الناس". فقال
له عمرو: أبصر
ما تقول. قال:
أقول ما سمعت
من رسول الله
صلى الله عليه
وسلم. قال: لئن
قلت ذلك، إن
فيهم لخصالا
أربعا: إنهم
لأحلم الناس
عند فتنة.
وأسرعهم
إفاقة بعد مصيبة.
وأوشكهم كرة
بعد
فرة. وخيرهم
لمسكين ويتيم
وضعيف. وخامسة
حسنة وجميلة:
وأمنعهم من
ظلم الملوك.
7208-35/1- Bize
Abdulmelik b. Şuayb b. Leys tahdis etti, bize Abdullah b. Vehb tahdis etti,
bana Leys b. Sa'd haber verdi, bana Musa b. Uleyy babasından şöyle dediğini
tahdis etti, el-Müstevrid el-Kuraşi Amr b. el-As yanında dedi ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i: "Rumlar insanların en kalabalıkları iken
kıyamet kopacaktır" buyururken dinledim. Bunun üzerine Amr ona: Ne
dediğine iyice dikkat et dedi. O: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
dinlediğimi söylüyorum dedi. Amr: Madem böyle söyledin şunu da söyleyeyim ki
onlarda dört haslet var: Gerçekten onlar bir fitne zamanında insanların en
halimleridir, musibetten sonra en hızlı ayıkanlarıdır, bir kaçıştan sonra en
güçlü yeniden hücum edenleridir, yoksul, yetim ve zayıfa karşı en
hayırlılarıdır, beşincisi ise güzel bir güzellik. olarak hükümdarların
zulümlerine karşı en çok duranlarıdır dedi:
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Bana
Musa b. Uleyy babasından tahdis etti." Meşhur olan kanaate göre ayn harfi
ötreli (uleyy)dir. Fethalı olduğu (aliyy) de söylenmiştir. Fethalı onun adı,
ötreli söyleyiş lakabıdır ve ötreli söyleyişten hoşlanmadığı da söylenmiştir.
36 - (2898) حدثني
حرملة بن يحيى
التجيبي.
حدثنا
عبدالله بن
وهب. حدثني
أبو شريح؛ أن
عبدالكريم بن
الحارث حدثه؛
أن المستورد
القرشي قال
: سمعت
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يقول
"تقوم الساعة
والروم أكثر
الناس" قال
فبلغ ذلك عمرو
بن العاص
فقال: ما هذه
الأحاديث
التي تذكر عنك
أنك تقولها عن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم؟ فقال له
المستورد: قلت
الذي سمعت من
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم. قال فقال
عمرو: لئن قلت
ذلك، إنهم
لأحلم الناس
عند فتنة.
وأجبر الناس
عند مصيبة.
وخير الناس
لمساكينهم
وضعفائهم.
7209-36/2- Bize Harmele
b. Yahya et-Tucibi tahdis etti, bize Abdullah b. Vehb tahdis etti, bana Ebu
Şureyh'in tahdis ettiğine göre Abdulkerim b. el-Hfuis kendisine şunu tahdis
etti: el-Mustevrid el-Kuraşi dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'i: "Rumlar insanların en kalabalıklan iken kıyamet
kopacaktır" buyururken dinledim. (Ravi) dedi ki: Bu dedikleri Amr b.
elAs'a ulaşınca o: Sende, senin Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
diye söylediğin zikredilen bu hadisler ne oluyor dedi. el-Müstevrid bunun
üzerine ona: Ben, Rasınullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den dinlediğimi
söyledim dedi. Bunun üzerine Amr dedi ki: Madem sen bunu söyledin (ben de şunu
söyleyeyim ki) şüphesiz onlar bir fitne zamanında insanların en halimlileridir.
Bir musibet sırasında ise insanların (o musibeti) en iyi giderenleridir,
yoksullarına ve aralarındaki zayıf kimselere de insanların en hayırlılarıdır.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Bana
Ebu Şureyh'in tahdis ettiğine göre Abdulkerim b. el-Hfuis kendisine şunu tahdis
etti: el-Müstevrid b. Şeddad dedi ki: ... kıyamet kopacaktır" bu hadis,
Darakutni'nin Müslim aleyhine istidrakte bulunduğu hadislerdendir. O dedi ki:
Abdulkerim el-Müstevrid'e yetişmemiştir. Buna göre hadis mürseldir. Derim ki:
Bu hususta Müslim aleyhine istidrakte bulunmak sözkonusu değildir. Çünkü bu
hadiste zikredilmeyen raviyi birinci rivayet yolunda Ali b. Rebah'dan, o
babasından, o el-Müstevrid'den diye muttasıl olarak rivayet etmiştir.
İkincisini ise ancak mutabaat olmak üzere zikretmiştir. Daha önce de
belirtildiği gibi aslı teşkil eden hadislerde kabul edilemeyen hususlar
mutabaat türü rivayetlerde kabul edilebilir şeylerdir. Yine daha önceden
belirttiğimiz üzere Şafii'nin ve muhakkiklerin mezheblerine göre mürsel bir
hadis bir başka cihetten muttasıl olarak rivayet edilirse, o hadis delil olarak
gösterilir ve sahihtir. Böylelikle muttasıl rivayet ile mürsel rivayetin
sıhhatini de açıkça görmüş oluyoruz. Bu suretle her ikisi de sahih olur. Çünkü
eğer bu iki hadis ile çalışan ama tek bir yoldan gelen sahih bir başka hadis
gelse ve bunları cem etmeye imkan bulunmaz ise bu iki hadisi ona önceleriz.
Bu rivayette: "Bir
musibet esnasında (o musibeti) en iyi giderenleridir" denilmektedir.
nüshaların bir çoğunda cim harfi ile "ecbar" diye kaydedilmiştir.
Kadı Iyaz da cumhurun
rivayetinden böylece nakletmiştir. Bazılarının rivayetinde ise sad ile asbar:
en iyi sabredenler diye. kaydedilmiştir. Kadı Iyaz dedi ki: Diğer rivayete
mutabaakatı dolayısı ile birincisi daha uygundur. Çünkü orada: Musibetten sonra
en hızlı ayıkanlandır" denilmektedir. Bu da:
Ecbar: En iyi
giderenler" ile aynı manadadır. Bazı nüshalarda ise hı harfi ile
"ehbar" şeklindedir. Belki de bu o musibetin ilacını ve ondan çıkışi
en iyi bilenler, ondan en iyi haberdar olanlar şeklinde olabilir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
11- DECCAL'İN
ÇIKACAĞI ZAMANDA RUMLARIN ÇOK SAYIDA MAKTÜL ARASINDA GELMESİ BABI