|
SAHİH-İ MÜSLİM |
TEVBE |
6- YÜCE ALLAH'IN ĞAYRETİ
VE HAYASIZLIKLARIN HARAM KILINDIĞI BABI
6923-32/1- Bize Osman-b. Ebu Şeybe ve İshak b. İbrahim tahdis
etti. İshak bize Cerir A'meş'den
haber verdi derken Osman tahdis etti dedi. O Ebu Vail'den, o Abdullah'dan şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Övülmeyi Allah'tan daha çok
seven hiçkimse yoktur. Bundan dolayı kendi zatını
övmüştür. Allah'tan daha çok da gayret sahibi (kıskanç) kimse yoktur. Bundan dolayı
fuhşiyatı (hayasızlıklan)
haram kılmıştır. "
Diğer tahric: Buhari, 5220, 7403;
6924-3312- Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr
ve Ebu Kureyb tahdis edip dedi ki: Bize Ebu Muaviye tahdis etti. (H.) Bize Ebu Bekr b. Ebu
Şeybe de -lafız kendisine ait olmak üzere- tahdis etti, bize Abdullah b. Numeyr
ve Ebu Muaviye, A'meş’DEN tahdis etti, o Şakik'den, o Abdullah'dan şöyle
dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu:
"Allah'tan daha
gayret sahibi (kıskanç) kimse yoktur. Bundan dolayı gizli olanı ile açık olanı
ile hayasızlıklan haram etti. Allah'tan daha çok da
övülmeyi seven kimse yoktur. "
6925-34/3- Bize Muhammed b. el-Müsenna ve
İbn Beşşartahdis edip dedi
ki: Bize Muhammed b. Cafer tahdis etti, bize Şu'be, Amr b. Murre'den
şöyle dediğini tahdis etti: Ebu
VaH'i şöyle derken dinledim: Abdullah b. Mesud'u şöyle derken dinledim: Ben (Amr
b. Murre) ona: Bunu Abdullah'dan
sen mi dinledin dedim. O evet hem de onu Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e ref edip isnad ederek şöyle
buyurdu dedi: ''Allah'tan daha gayret sahibi (kıskanç) kimse yoktur. Bundan
dolayı gizlisi ile açığı ile fuhşiyatı haram
kılmıştır. Yüce Allah'tan daha çok da methedilmeyi seven kimse yoktur. Bundan
dolayı kendi zatını meth etmiştir. "
Diğer tahric: Buhari, 4634, 4637; Tirmizi, 3530
6926-35/4- Bize Osman b. Ebu Şeybe, Zuheyr b. Harb ve İshak b. İbrahim tahdis
etti. İshak bize Cerir, A'meş'den
haber verdi dedi. Diğer ikisi tahdis etti dedi. O
Malik b. el-Haris'den, o Abdurrahman
b. Yezid'den, o Abdullah b. Mesud'dan
şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: 'kiz ve celil Allah'tan daha çok
methedilmeyi seven hiç kimse yoktur. Bundan dolayı kendi zatını methetmiştir.
Allah'tan da daha gayretli (kıskanç) kimse yoktur. Bundan dolayı hayasızlıkları haram kılmıştır. Allah'tan daha çok (ileri
sürülebilecek bir mazeret) bırakmamayı seven kimse yoktur. Bundan dolayı kitabı
indirdi, rasulleri gönderdi. "
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: Şanı yüce
Allah'ın gayreti (kıskanması)nın açıklaması daha önce
Sa'd b. Ubade'nin hadisinde
(3743) ve başkasında geçmiş bulunmaktadır. Yine ''Allah'tan daha gayretli
hiçbir şey yoktur" buyruğunun da açıklaması geçmişti. Gayn
harfi fethalı olarak "gayret" bizim hakkımızda kendisine bir şeyi
yedirememesi demektir. Aziz ve Celil Allah hakkında ise burada (bu babta) Amr en-Nakid'in
(6926) rivayet ettiği hadiste ''Allah'ın gayreti ise müminin Allah'ın kendisine
haram kıldığı şeyleri yapmasıdır" diye açıklamıştır. Yani O'nun gayreti,
men etmesi ve haram kılmış olmasıdır.
(6924) "Yüce
Allah'tan daha çok methedilmeyi seven hiç kimse yoktur."
Bunun gerçek mahiyeti
kullar için bir maslahat olmasından ibarettir. Çünkü onlar şanı yüce Allah'ı
överler, O'da kendilerine sevap verir böylelikle bundan fayda görürler. Şanı
yüce Allah'ın ise alemlere ihtiyacı yoktur. Onların
kendisini övmesinin O'na bir faydası olmadığı gibi bunu terk etmeleri halinde
de O'na bir zararı olmaz.
Hadiste şanı yüce
Allah'ı övmenin, O'nu tesbih etmenin, tehlilin, tahmidin, tekbirin ve
sair zikirlerin faziletine dikkat çekilmektedir.
(6926) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "(İleri sürülebilecek) bir mazeret
bırakmamayı aziz ve celil Allah'tan daha çok kimse sevmez. Bunun için ... " Kadı lyaz dedi ki:
Burada i'tizar (özür dilemek, mazeret Beyan etmek)
ile kulların kusurlarından O'na mazeretlerini Beyan edip özür dilemeleri ve masiyetlerinden O' na tevbe edip kendilerine günahlarını bağışlaması olma
ihtimali vardır. Nitekim yüce Allah: "Kullarının tevbesini
kabul eden O' dur" (Şura, 25) buyurmaktadır.
6927 -36/5- Bize Amr en-Nakid tahdis
etti, bize İsmail b. İbrahim b. Uleyye, Haccac b. Ebu Osman'dan tahdis edip dedi ki: Yahya dedi ki: Bana Ebu Seleme de Ebu Hureyre’DEN şöyle dediğini tahdis
etti: Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Şüphesiz Allah
da gayret eder, mümin de gayret eder (kıskanır). Allah'ın gayreti ise müminin Allah'ın kendisine haram
kıldıklarını yapmasıdır. "
Yahya dedi ki: Bana Ebu Seleme'nin de tahdis ettiğine göre Urve b. ezZubeyr'in kendisine tahdis
ettiğine göre Ebu Bekir kızı Esma da kendisine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken dinlediğini tahdis
etti: ''Aziz ve Celil Allah'tan daha çok gayret eden bir şey yoktur. "
Diğer tahric: Buhari, 5222, 5223; Tırmizi, 1168
6928- ..
./6- Bize Muhammed b. el-Müsenna tahdis etti, bize Ebu Davud tahdis etti, bize Eban b. Yezid ve Harb b. Şeddad, Yahya b. Ebu Kesir’DEN tahdis
etti, o Ebu Seleme'den, o Ebu Hureyre'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den Haccac'ın rivayetinin aynısını özel olarak Ebu Hureyre'nin hadisi diye
rivayet etti ve Esma'nın hadisini (tahdis ettiğini)
zikretmedi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
6929-3717- Bize Muhammed b. Ebu Bekir
el-Mukaddemi de tahdis etti, bize Bişr
b. el-Mufaddal, Hişam'dan tahdis etti, o Yahya b. Ebu
Kesir'den, o Ebu Seleme'den,
o Urve'den, o Esma'dan, o Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den: ''Aziz ve Celil Allah'tan daha
gayretli (kıskanç) bir şey yoktur" buyurduğunu rivayet etti.
6930-38/8- Bize Kuteybe b. Said tahdis etti, bize Abdulaziz -yani b. Muhammed- Ala'dan tahdis
etti, o babasından, o Ebu Hureyre'den
rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Mümin gayret eder
(kıskançlık yapar). Allah'ın gayreti ise daha şiddetlidir" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
6931- ..
./9- Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Muhammed b. Cafer tahdis
etti, bize Şu'be tahdis
edip dedi ki: el-Ala' yı bu isnad
ile (rivayeti naklederken) dinledim.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: (6930)
''Allah'ın gayreti ise daha şiddetlidir" ibaresi nüshalarda bu şekilde gayn harfi fethalı, ye harfi sakin ve elif ile mansup (gayran) şeklindedir. Bu
da gayret demektir. Dil bilginlerinin dediklerine göre gayret, gayr ve gaar aynı anlamdadır. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
7- "MUHAKKAK İYiLİKLER KÖTÜLÜKLERİ GİDERİR" (HUD, 114) BUYRUĞU BABI