SAHİH-İ MÜSLİM

KADER

4- HER ŞEYİN BİR KADER İLE OLDUĞU BABI

6693-18/1- Bana Abdula'la b. Hammad tahdis edip dedi ki. Ben, Malik b. Enes'e okudum. (H.) Bize Kuteybe b. Said de Malik'den kendisine Ziyad b. Sa'd'dan diye okunan rivayetler arasında tahdis etti O (Ziyad) Amr b. Müslim'den o Tavus'dan şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabından bir kaç kişiye yetiştim. Onlar: Her Fıl kader iledir diyorlardı. Abdullah b. Amr'ı da şöyle derken dinledim: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Acizlik ve güç yetirebilmeye yahut güç yetirebilmek ve acizliğe vanncaya kadar her şey bir kader iledir" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

6694-19/2- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb tahdis edip dedi ki: Bize Veki' Süfyan'dan tahdis etti, o Ziyad b. İsmail'den, o Muhammed b. Abbad b. Cafer el-Mahzumi'den, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini rivayet etti: Kureyş müşrikleri Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile kader hakkında tartışmaya geldiler. Bunun üzerine: "O gün yüzleri üzere ateşe sürüklenirler. Cehennemin dokunmasını (azabını) tadın (denilir) çünkü biz her şeyi bir kader ile yarattık." (Kamer, 48-49) buyrukları indi.

Diğer tahric: Tırmizi, 2157; İbn Mace, 83

AÇIKLAMA: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''ikizlik ve güç yetirebilmeye yahut güç yetirebilmek ve acizfiğe vanncaya kadar her şey bir kader iledir" buyruğu ile ilgili olarak Kadı Iyaz şunları söylemektedir: Biz bunu "acz ve keyz: acizlik ve güç yetirebilmek" lafızlarım "küllü ... her" lafzına atıf olmak üzere ref ile ve "şey" üzerine atıf olmak üzere de cer ile rivayet ettik. Yine Kadı Iyaz dedi ki: Burada "acizlik"in zahiri anlamı üzere olma ihtimali vardır. O da bir şeye güç yetirememek demektir. Bunun yapılması gerekeni terk etmek, onu sonraya ertelemek, vaktinden sonraya geciktirmek olduğu da söylenmiştir. Ayrıca itaatlerin yerine getirilmesinden acizlik anlamına gelme ihtimali de vardır. Dünya ve ahiret hususlarında genel manada olma ihtimali de vardır. Keys ise acizliğin zıddıdır. O da çalışkanlık ve işleri maharetle yerine getirmek demektir. Yani aciz kimsenin acizliği takdir edildiği gibi güç yetirebilen kimsenin de bu güç yetirebilmesi takdir edilmiştir.

(6694) "Kureyş müşrikleri gelip ... nazil oldu." Burada "kader"den kasıt bilinen anlamı ile kaderdir. O da Allah'ın takdir edip hükme bağladıkları, ilmi ile ezeli olarak bilip irade ettikleridir. el-Bad bundan farklı bir kanaate işaret etmiş ise de, dediği gibi değildir.

Bu ayet-i kerime ve bu hadis-i şerif, kaderin Sabit olduğu, her şey hakkında genel olduğu ve buna göre her şeyin ezelden beri takdir edilmiş Allah tarafından bilinen ve O'nun murad edip dilediği şeyler olduğunu açıkça isbat etmektedir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

5- ADEMOĞLU HAKKINDA ZİNADAN VE BAŞKALARINDAN PAYINA DÜŞEN TAKDİR EDİLMİŞTİR BABI