SAHİH-İ MÜSLİM |
KADER |
3- YÜCE ALLAH'IN
KALPLERİ NASIL DİLERSE ÖYLECE EVİRİP ÇEVİRDİĞİ BABI
6692-17/1- Bana Zuheyr
b. Harb ve İbn Numeyr ikisi el-Mukri'den tahdis etti, Zuheyr dedi ki: Bize
Abdullah b. Yezid el-Mukri tahdis edip dedi ki: Bize Hayve tahdis etti, bana
Ebu Hani'nin haber verdiğine göre o Ebu Abdurrahman el-Hubuli'yi şöyle derken
dinlemiştir: O Abdullah b. Amr b. el-As'ı şöyle derken dinledi: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyumrken dinledi: "Şüphesiz
Pıdemoğullarının tamamının kalpleri Rahman'ın parmaklarından ikisi arasında tek
bir kalp gibidir. Onu nasıl dilerse öylece evirip çevirir. " Sonra
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kalpleri evirip çeviren
Allah'ım! Kalplerimizi sana itaate çevir" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Ademoğullarının
bütün kalpleri Rahman'ın parmaklarından iki parmak arasında tek bir kalp
gibidir. Onu nasıl dilerse öylece evirip çevirir. " Bu da sıfat
hadislerinden birisidir. Bunlar hakkında da az önce geçen iki görüş
sözkonusudur:
Bir görüşe göre bunların
te'viline ve mananın bilinmesine kalkışılmaksızın onlara iman etmektir. Böyle
bir iş yapmayarak bunların hak olduğuna ve zahir anlamlarının kastedilmediğine
iman edilir. Çünkü Yüce Allah: "Onun benzeri hiçbir şey yoktur"
(Şura, 11) buyurmaktadır.
İkinci görüşe göre ise
bu sıfatlara uygun bir şekilde te'vil getirilir. Buna göre bundan kasıt mecazi
anlamdır. Nitekim: Filan kişi avucumun içindedir, elimin içindedir denilirken
bununla onun eli içinde olduğu kastedilmez. Aksine kudreti altında olduğu
anlatılmak istenir. Yine filan kişi benim iki parmağım arasındadır. İstediğim
gibi onu evirip çeviririm denilir. Yani o benim kahnm ve galebem aItINdadır.
Nasıl dilersem onun hakkında onu yaparım. Buna göre hadisin anbmı da şu olur:
Şanı Yüce Allah kullarının kalplerinde de başka şeyler hakkında da nasıl
isterse öyle tasarrutda bulunur. Hiçbirisi hiçbir şekilde O'na karşı duramaz.
Onun iradesinden başkası olamaz. Tıpkı insanın parmakları arasında olan bir
şeyin insana karşı duramayacağı gibi. Böylelikle Araplara anlayacakları şekilde
hitap etmiş ve maddi hususları ona örnek vererek bu anlamı nefislerine iyice
yerleştirmek istedi.
Eğer: Yüce Allah'ın
kudreti bir olmakla birlikte "iki parmak"dan söz edilmektedir
denilirse cevap şudur: Bunun bir mecoz ve bir istinn: olduğu 2.2 önce geçti.
Dolayısı ile bu temsili anlatım da onların alışageldiklerine uygun olarak
yapılmış, bununla ikil ya da çoğul kastedilmemişÜr.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
4- HER ŞEYİN BİR
KADER İLE OLDUĞU BABI