SAHİH-İ MÜSLİM |
BİRR VE SILA |
7 - باب
تحريم
التحاسد
والتباغض
والتدابر
7- KISKANMANIN,
NEFRETLEŞMENİN, BİRBİRİNE SIRT ÇEVİRMENİN HARAM KILINDIĞI BABI
23 - (2558) حدثني
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن ابن شهاب،
عن أنس بن مالك؛ أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال "لا
تباغضوا ولا
تحاسدوا ولا
تدابروا.
وكونوا، عباد
الله! إخوانا.
ولا يحل لمسلم
أن يهجر أخاه
فوق ثلاث".
6473-23/1-
Bana Yahya b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e İbn ŞiMb’DAN rivayetini
okudum. O Enes b. Malik’DEN rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Birbirinize nefret etmeyin, birbirinizi kıskanmayın,
birbirinize sırt çevirmeyin. Ey Allah'ın kullan! Kardeş olun. Müslümanın,
kardeşinden üç günden fazla dargın durması helal değildir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
6076; Ebu Davud, 4910
23-م - (2559)
حدثنا حاجب بن
الوليد. حدثنا
محمد بن حرب. حدثنا
محمد بن
الوليد
الزبيدي عن
الزهري. أخبرني
أنس بن مالك؛
أن رسول الله
صلى الله عليه
وسلم قال. ح
وحدثنيه
حرملة بن
يحيى. أخبرني
ابن وهب.
أخبرني يونس عن
ابن شهاب، عن
أنس، عن النبي
صلى الله عليه
وسلم. بمثل
حديث مالك.
6474-
.. ./2- Bize Hacib b. el-Velid tahdis etti, bize Muhammed b. Harb tahdis etti,
bize Muhammed b. el-Velid ez-Zübeydi, Zühri’den tahdis etti, bana Enes b.
Malik'in haber verdiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurdu: (H.) Bunu bana harmele b. Yahya da tahdis etti, bana İbn Vehb haber
verdi, bana Yunus, İbn Şihab’dan haber verdi, o Enes'den, o Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den Malik'in hadisini aynen rivayet etti.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
23-م 2 - (2559)
حدثنا زهير بن
حرب وابن أبي
عمر وعمرو الناقد.
جميعا عن ابن
عيينة، عن
الزهري، بهذا
الإسناد. وزاد
ابن عيينة
"ولا تقاطعوا".
6475-
.. ./3- Bize Zuheyr b. Harb, İbn Ebu Ömer ve Amr en-Nakid birlikte İbn Uyeyne’DEN
tahdis etti, o Zühri’DEN bu isnad ile rivayet etti, ayrıca İbn Uyeyne:
"Birbirinizle ilişkilerinizi koparmayın" buyruğunu ekledi.
Diğer tahric: Tirmizi,
1935
23-م 3 - (2559)
حدثنا أبو
كامل. حدثنا
يزيد (يعني
ابن زريع). ح
وحدثنا محمد
بن رافع وعبد
بن حميد.
كلاهما عن
عبدالرزاق.
جميعا عن معمر،
عن الزهري،
بهذا الإسناد
.أما
رواية يزيد
عنه فكرواية
سفيان عن
الزهري. يذكر
الخصال
الأربعة
جميعا. وأما
حديث عبدالرزاق
"ولا تحاسدوا
ولا تقاطعوا
ولا تدابروا".
6476-
.. ./4- Bize Ebu Kamil tahdis etti, bize Yezid -yani b. Züreyh- tahdis etti.
(H.) Bize Muhammed b. Rafi" ve Abd b. Humeyd de tahdis etti, ikisi
Abdurrezzak'dan rivayet etti, hep birlikte Ma'mer'den, o Zühri'den bu isnad ile
rivayet etti.
Yezid'in ondan
{Ma'mer'den} rivayeti Süfyan'ın Zühri'den rivayeti gibi olup, o da dört hasleti
birlikte zikretmektedir. Abdurrezzak'ın hadisi rivayeti ise: "Birbirinizi
kıskanmayın, birbirinizle alakayı koparmayın, birbirinize sırt çevirmeyin"
şeklindedir.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
24 - (2559) وحدثنا
محمد بن المثنى.
حدثنا أبو
داود. حدثنا
شعبة عن
قتادة، عن
أنس؛
أن
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال "لا
تحاسدوا ولا
تباغضوا ولا
تقاطعوا.
وكونوا، عباد
الله! إخوانا".
6477-24/5-
Bize Muhammed b. el-Müsenna da tahdis etti, bize Ebu Davud tahdis etti, bize
Şu'be, Katade’DEN tahdis etti, o Enes’DEN rivayet ettiğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Birbirinizi kıskanmayın, birbirinizden
nefret etmeyin, birbirinizle alakayı koparmayın. Ey Allah'ın kullan kardeş
olun" buyurdu. "
24-م - (2559)
حدثنيه علي بن
نصر الجهضمي.
حدثنا وهب بن
جرير. حدثنا
شعبة، بهذا
الإسناد،
مثله. وزاد "كما
أمركم الله".
Bunu bana Ali b. Nasr
el-Cahdami tahdis etti, bize Vehb b. Cerir tahdis etti, bize Şu'be bu iSflad
ile aynısını rivayet etti ve ''Allah'ın size emrettiği gibi" ",
ibaresini ekledi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Birbirinizden nefret etmeyin,
birbirinizi kıskanmayın, birbirinize sırt çevirmeyin, Allah'ın kullan kardeş
olun" buyruğunda geçen tedabür (sırt çevirmek) düşmanlık etmek demektir.
Alaka9ı koparmak olduğu da söylenmiştir. Çünkü onların her biri diğerine
arkasını çevirmiş olur. Haset (kıskanmak) ise başkası üzerindeki nimetin sona
ermesini temenni etmektir. Haset haramdır.
''Allah'ın kardeş kullan
olun" buyruğu da şu demektir: Yani kardeşlerin sevgi, yUmuşaklık, şefkat,
esneklik, hayırda birbirleri ile yardımlaşmak ve buna benzer hususlarda temiz
kalple ve durum ne olursa olsun samimi olarak öğüt vermekle davrandıklan gibi
siz de birbirinizle öyle muamele edin, öyle geçinin.
Kimi ilim adamı şöyle
demektedir: Karşılıklı buğzetmek (nefret)in yasaklanışında karşılıklı olarak
nefret edip buğzetmeyi gerektiren saptırıcı hevaların da (bağımlı kılan dünyevi
zevklerin) yasaklandığına işaret vardır.
(6477) "Bunu bana
Ali b. Nasr el-Cahdami tahdis etti, bize Vehb b. Cerir tahdis etti, bize Şu'be
tahdis etti," bu senet bizim diyarımızdaki bütün nüshalarda bu şekilde
"Ali b. Nasr" diye kaydedilmiştir. el-Ceyani, Kadı Iyaz ve bunların
dışındaki hafızlar da böyle naklettikleri gibi bütün nüshalardan da bu şekilde
nakledilmiştir. Bazdannda ise tam aksine "Nasr b. Ali" şeklindedir.
Bu yanlıştır, demişlerdir. Doğrusu ise Ali b. Nasr olmasıdır. Kendisi Ebu'l
Hasan Ali b. Nasr b. Ali b. Nasr el-Cahdami'dir. Babası Nasr b. Ali ile
birlikte Basra'da 205 yılında vefat etmiştir. Baba Rabiulahir ayında, oğlu da
aynı yılın Şaban ayında vefat etmiştir.
Kadı Iyaz dedi ki: Hadis
hafızları zikrettiğimiz husus üzerinde ve doğrunun "Ali b. Nasr"
olduğu, aksinin doğru olmadığı üzerinde ittifak etmişlerdi. Bununla birlikte
Müslim her ikisinden de rivayet nakletmiştir. Ancak Nasr b. Ali'nin Vehb b. Cerir'den
hadis dinlemesinin sözkonusu olmamış olma hali müstesnadır. Fakat Müslim'in
izlediği yol bu değildir. Çünkü o ravilerin çağdaş olmaları ve birbirleri ile
kavuşmalarının mümkün olması ile yetinir. Dolayısı ile "Nasr b.
Ali"nin bulunduğu nüshaların rivayetlerini reddetmeleri tartışılır. Kadı
Iyaz' ın açıklamaları bunlardır.
Hadis hafızlarının
söyledikleri doğru olandır. Eleştirdikleri hususu onlar daha iyi bilirler.
Oğlunun Vehb'den hadis dinlemiş olması babanın da ondan dinlemiş olmasını
gerektirmez ve burada iki durumu telif etmek mümkündür denilmez. Çünkü
Müslim'in kitabı tek bir şekilde gelmiştir. Çoğunluğun naklettiği itimad
edilendir. Özellikle de hafızlar bu şeklin doğru olduğunu söylemiş
bulunmaktadır.
Sonraki sayfa için aşağıdaki
link’i kullan:
8- ŞER'İ BİR
MAZERET OLMAKSIZIN ÜÇ GÜNDEN FAZLA DARGINLIĞIN HARAM KILINDIĞI BABI