SAHİH-İ MÜSLİM |
SAHABE |
60 - باب
قوله صلى الله
عليه وسلم
"الناس كإبل
مائة، لا تجد
فيها راحلة"
60- RASÜLULLAH
{S.A.V.)'İN: ''İNSANLAR, ARALARINDA BİNİLMEYE ELVERİşLİ BİR TANE DAHİ
BULAMADIĞIN YÜZ DEVE GİBİDİR" BUYRUĞU BABI
232 - (2547) حدثني
محمد بن رافع
وعبد بن حميد -
واللفظ لمحمد
- (قال عبد:
أخبرنا. وقال
ابن رافع:
حدثنا) عبدالرزاق.
أخبرنا معمر
عن الزهري، عن
سالم، عن ابن
عمر. قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه وسلم
"تجدون الناس
كإبل مائة. لا
يجد الرجل
فيها راحلة".
6446-232/1- Bana
Muhammed b. Rafi' tahdis etti ... Salim İbn Ömer'den şöyle dediğini rivayet
etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sizler insanların bir
kimsenin aralarında binilmeye elverişli tek bir deveyi dahi bulamadığı yüz deve
gibi olduklarını göreceksiniz" buyurdu.
Diğer tahric: Tirmizi,
2872
AÇIKLAMA: İbn
Kuteybe dedi ki: Rahile (binilmeye elverişli develbinek deve) develer arasından
binmek ve daha başka maksatlar için seçilmiş seçkin asil develere denilir.
Böyle bir deve bütün güzel nitelikleri kendisinde toplamış bir devedir. Pek çok
deve arasında bulunursa tanınır. (İbn Kuteybe devamla) dedi ki:
Hadisin anlamına
gelince, insanlar birbirlerine eşittirler. Neseb bakımından aralarından
kimsenin bir üstünlüğü yoktur. Aksine onlar yüz deve gibi birbirine benzerler.
el-Ezheri de şunları
söylemektedir: Araplar arasında binek deve (rahile) asil erkek ve dişi deveye
denilir. (Rahile isminin) sonundaki he (yuvarlak te) mübalağa içindir. Fehhame:
Çok anlayışlı, kavrayışlı ve messabe: neseb bilgisini çok iyi bilen adam demeye
benzer. İbn Kuteybe'nin sözünü ettiği açıklama ise yanlışlır. Aksine hadisin
manası şudur: Dünyada tam anlamı ile zühd sahibi olup dünyaya rağbet etmeyerek
ahirete yönelip onu arzu eden kişi oldukça azdır. Tıpkı develer arasındaki
rahile (binek) develerin azlığı gibi. el-Ezheri'nin açıklamalan bunlardır. İbn
Kuteybe'nin açıklamasından daha güzeldir. Ama bu iki açıklamadan da daha güzel
başkalarının şu açıklamasıdır: Yani insanlar arasında ahvali beğenilen,
nitelikleri kamil, görünüşü güzel, yük (sorumluluk) taşımaya, yolculuklara
karşı güçlü olan kimse demektir. Çünkü yük devesine rahile deniliş sebebi ona
rahl vurulmasından dolayıdır. Yani ona eğer ve benzeri takımlar vurularak
yolculuğa hazırlanır. Buna göre kelime meful anlamında fail veznindedir. Razı
olunan bir yaşayışa "i' şetün bardiyyetün" denilmesi ve benzeri
lafızlarda görüldüğü gibi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1- ANNE-BABAYA
BİRR (İYİ DAVRANMAK) VE ONLARIN BUNU HERKESTEN ÇOK HAK ETTİKLERİ BABI