SAHİH-İ MÜSLİM

SAHABE

60- RASÜLULLAH {S.A.V.)'İN: ''İNSANLAR, ARALARINDA BİNİLMEYE ELVERİşLİ BİR TANE DAHİ BULAMADIĞIN YÜZ DEVE GİBİDİR" BUYRUĞU BABI

6446-232/1- Bana Muhammed b. Rafi' tahdis etti ... Salim İbn Ömer'den şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sizler insanların bir kimsenin aralarında binilmeye elverişli tek bir deveyi dahi bulamadığı yüz deve gibi olduklarını göreceksiniz" buyurdu.

Diğer tahric: Tirmizi, 2872

AÇIKLAMA: İbn Kuteybe dedi ki: Rahile (binilmeye elverişli develbinek deve) develer arasından binmek ve daha başka maksatlar için seçilmiş seçkin asil develere denilir. Böyle bir deve bütün güzel nitelikleri kendisinde toplamış bir devedir. Pek çok deve arasında bulunursa tanınır. (İbn Kuteybe devamla) dedi ki:

Hadisin anlamına gelince, insanlar birbirlerine eşittirler. Neseb bakımından aralarından kimsenin bir üstünlüğü yoktur. Aksine onlar yüz deve gibi birbirine benzerler.

el-Ezheri de şunları söylemektedir: Araplar arasında binek deve (rahile) asil erkek ve dişi deveye denilir. (Rahile isminin) sonundaki he (yuvarlak te) mübalağa içindir. Fehhame: Çok anlayışlı, kavrayışlı ve messabe: neseb bilgisini çok iyi bilen adam demeye benzer. İbn Kuteybe'nin sözünü ettiği açıklama ise yanlışlır. Aksine hadisin manası şudur: Dünyada tam anlamı ile zühd sahibi olup dünyaya rağbet etmeyerek ahirete yönelip onu arzu eden kişi oldukça azdır. Tıpkı develer arasındaki rahile (binek) develerin azlığı gibi. el-Ezheri'nin açıklamalan bunlardır. İbn Kuteybe'nin açıklamasından daha güzeldir. Ama bu iki açıklamadan da daha güzel başkalarının şu açıklamasıdır: Yani insanlar arasında ahvali beğenilen, nitelikleri kamil, görünüşü güzel, yük (sorumluluk) taşımaya, yolculuklara karşı güçlü olan kimse demektir. Çünkü yük devesine rahile deniliş sebebi ona rahl vurulmasından dolayıdır. Yani ona eğer ve benzeri takımlar vurularak yolculuğa hazırlanır. Buna göre kelime meful anlamında fail veznindedir. Razı olunan bir yaşayışa "i' şetün bardiyyetün" denilmesi ve benzeri lafızlarda görüldüğü gibi.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

1- ANNE-BABAYA BİRR (İYİ DAVRANMAK) VE ONLARIN BUNU HERKESTEN ÇOK HAK ETTİKLERİ BABI