SAHİH-İ MÜSLİM |
SAHABE |
40- EBU SÜFYAN BİN HARB
(R.A.)'IN BAZI FAZİLETLERİ BABI
6359-168/1- Bana Abbas b. Abdulazim el-Anberı ve Ahmed b. Cafer el-Ma'kirı tahdis edip dedi ki: Bize
Nadr -ki o b. Muhammed el-Yemami'dir-
tahdis etti, bize İkrime tahdis etti, bize Ebu Zümeyl tahdis etti, bana İbn Abbas tahdis edip dedi ki:
Müslümanlar Ebu Süfyan'a
bakmaz ve onunla oturup kalkmazlardı. Derken Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e: Ey Allah'ın Nebisi! Üç şey
(istiyorum, onları bana ver), dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Peki" buyurdu. Ebu Süfyan:
Bende arapların en iyisi ve güzeli Ebu Süfyan kızı Um Habibe var.
Seni onunla evlendireyim, dedi. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Peki" buyurdu. Ebu Süfyan: Muaviye'yi
de huzurunda bir katip yap, dedi. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Peki" buyurdu. Ebu Süfyan: Bir de beni komutan
yap ki daha önce müslümanlarla savaştığım gibi
kafirlerle savaşayım, dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Peki" buyurdu.
Ebu Zumeyl dedi ki: Eğer o bunu (ları) Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den istememiş olsaydı o da ona bu{nlar)ı vermezdi. Çünkü Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den her ne istenirse mutlaka
"peki" derdi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: "Ahmed b. Cafer el-Ma'kiri"
mim harfi fethalı, ayn sakin kaf
kesreli olup Yemen’DEN bir cihet adı olan Ma' kir'e mensubtur.
"Bize Ebu Zumeyl tahdis
etti, bana İbn Abbas tahdis
edip, dedi ki... mutlaka evet derdi."
Ebu Zumeyl ze
harfi ötreli mim fethalı ye sakin olup adı Simak b.
el-Velil el-Hanefi el-Yemamı sonra el-Kufi nisbetlidir.
"Arapların en iyisi
ve en gÜleli" sözü ise "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yüzü
itibari ile de insanların en gÜleli, ahlakı itibari
ile de en güzeli idi" ibaresi gibidir. Bunun açıklaması da Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
faziletlerinde geçti (bk. 6403 numaralı hadis). Bunun bir benzeri de daha sonra
gelecek Kureyş kadınları hakkındaki bir hadisdeki "çocuğa en şefkatli, kocasına en çok
riayetkar olan" ifadesidir.
Ebu Hatim el-Sicistani ve başkaları
dedi ki: Bu onların en güzelleri, en iyileri, en riayetkarları anlamındadır.
Ama bu nitelikleri ancak tekil olarak kullanırlar.
Nahivciler dedi ki: Bu
oradakilerin en güzeli... anlamındadır.
Şunu belirtelim ki bu
hadis-i şerif, müşkil olması itibari ile en meşhur
hadislerdendir. Bu hadisteki müşkil (açıklanması zor)
tarafa gelince Ebu Süfyan
ancak Mekke'nin fethedildiği hicretin sekizinci yılında müslüman
olmuştur. Bu da meşhurdur. Bunda bir görüş ayrılığı yoktur. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ise
Um Habibe ile bundan epey zaman önce evlenmiştir. Ebu
Ubeyde Halife b. Hayyat İbn Burki ve cumhur onunla
hicretin altıncı yılında evlendiğini söylemişlerdir. Yedinci yılda evlendiği de
söylenmiştir.
Kadı Iyaz
dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) 'in Um Habibe ile evlendiği (yer) hususunda da
ihtilaf etmişlerdir. Medine'de Habeşistan’DAN geldikten sonra evlendiği
söylenmiştir. Ama cumhur Habeşistan' da. iken onunla evlenmiştir der.
Kadı Iyaz
devamla dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adına onun nikah akdini kimin yaptığı hususunda da
ihtilaf etmişlerdir. Onun izin vermesi üzerine Osman (radıyallahu
anh)'ın yaptığı söylendiği
gibi Halid b. Said b. elasi tarafından yapıldığı, Necaşi
tarafından yapıldığı da söylenmiştir. Çünkü Necaşi
oranın emiri ve sultanı idi.
Kadı Iyaz
dedi ki: Müslim'de burada bulunan ifade ise onu Ebu Süfyan'ın evlendirdiğidir ve oldukça garibdir.
Ebu Süfyan'ın kafir iken
Medine'ye geldiği sırada Um Habibe'nin onunla konuşmasına dair haber ise oldukça
meşhurdur.
Kadı Iyaz
bu açıklamalara bir şey eklememektedir. İbn Hazm dedi ki: Bu hadis, ravilerden
birisinin bir yanılmasıdır. Çünkü Nebi(Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Um Habibe ile kendisi
Habeşistan'da iken babası da kafii olduğu halde Mekke
fethinden bir zaman önce evlendiğinde görüş ayrılığı yoktur. İbn Hazm’DAN gelen bir rivayette
de onun: Bu hadis mevzudur, dediği de kaydedilmektedir. Bu hadiste afet ona
göre Ebu Zumeyl’DEN
rivayeti nakleden İkrime b. Ammar'
dır.
Üstad Ebu Amr
es-Salah -Allah'ın rahmeti ona- İbn Hazm'ın bu iddiasını reddetmiş ve onu tenkit etmekte
aşırıya gitmiş ve şunları söylemiştir: Onun söylediği bu söz bir
cüretkarlıktır. Bu, büyük imamların hata ettiği ve onlar hakkında gelişigüzel
konuştuğu bir hücumundan ibarettir. Hadis imamlarından herhangi bir kimsenin İkrime b. Ammar'ı hadis
uydurmakla suçladığını bilmiyoruz. Veki', Yahya b. Main ve başkaları onun sika olduğunu söylemişlerdir.
Kendisi duası kabul olunan birisi idi. (İbnu' s-Salah
devamla) dedi ki:
İbn Hazm'ın bu hadisin Um Habibe ile
erken dönemde evlenmiş olması ile aykırı olduğu şeklindeki yanlış
değerlendirmesi onun bir yanlışı ve bir yanılmasıdır. Çünkü gönlünü n hoş
edilmesi için nikah akdini yenilemesini istemiş olması ihtimali vardır. Çünkü
kızının kendi rızası olmadan evlenmesinin kendi başkanlığına ve nesebine (baba
olarak) gölga düşüren bir husus olarak görebilirdi.
Yahut da o böyle bir durumda babanın müslüman
olmasını akdin yenilenmesini gerektirdiğini zannetmiş olması da mümkündü.
Nitekim bundan çok daha açık hükümler ilmi çok sahabilik
süresi de uzun olması itibari ile Ebu Süfyan’DAN daha büyük mertebede olanlara dahi gizli
kalmıştır. Ebu Amr (İbnu's-Salah'ın) açıklamaları bunlardır.
Bununla birlikte hadiste
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
akdi yenilediği ifadesi de yoktur, Ebu Süfyan'a böyle bir akdin yenilenmesine ihtiyaç olduğunu
söylediği de yoktur. Belki de Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) "peki" buyurmakla akdin gerçek
mahiyeti olmamakla birlikte yine senin maksadın hasıl olacaktır demek istemiş
olabilir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: