|
SAHİH-İ MÜSLİM |
SAHABE |
6- TALHA VE ZUBEYR
(R.A.)'IN FAZİLETLERİNİN BİR KISMINA DAİR BİR BAB
6192-47/1- Bize Muhammed
b. Ebu Bekr el-Mukaddemi Hamid b. Ömer el-Bekravi ve Muhammed b. Abdula'la.
tahdis edip dedi ki: Bize Mutemir -ki ab. Süleyman' dır- tahdis edip dedi ki:
Babamı Ebu Osman'dan şöyle dediğini rivayet ederken dinledim: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in savaştığı o büyük günlerin birisinde
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Talha ile Sa'd’dan başka
bir kimse kalmadı -ben bunu onların hadisinden hareketle söylüyorum-.
Diğer tahric: Buhari,
3722, 3723, 4060, 4061;
AÇIKLAMA: "Ebu
Osman dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte ...
kalmadı... onların bana naklettikleri hadislerinden hareketle söylüyorum."
Yani bunu onlar bana tahdis ettiler, Allah en iyi bilendir.
6193-48/2- Bize Amr
en-Nakid tahdis etti, bize Süfyan b. Uyeyne, Muhammed b. el-Münkedir'den, o:
Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinledim, dedi: Hendek gününde Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanları düşmana karşı cihada çağırdı. ez-Zubeyr
bu çağrıyı kabul etti sonra bir daha onları çağırdı yine Zubeyr bu çağrıyı
kabul etti. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Her bir
nebinin bir havarisi vardır. Benİm havarim de Zubeyr'dir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
2747, 2997,7261
AÇIKLAMA: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanları cihada çağırdı, bu çağrıyı Zubeyr kabul
etti." Onları cihada çağırdı ve bunun için teşvik etti, Zubeyr çağrısını
kabul etti."
"Her bir nebinin
bir havarisi vardır, benim havarim Zubeyr'dir." Kadı Iyaz dedi ki: Bunun
zaptı hususunda ihtilaf edilmiştir. Muhakkiklerden bir topluluk "Bunu
(havariyye kelimesini) ikinci ye harfini fethalı olarak zaptetmişlerdir.
Çoğunluk ise bunu kesreli olarak (havariyyi diye) zaptetmişlerdir. Havari ise
yardımcı demek, pek özel ve yakın kişi anlamında olduğu da söylenmiştir.
6194- .. ./3- Bize Ebu
Kureyb tahdis etti, bize Ebu Usame, Hişam b.
Urve'den tahdis etti. (H.)
Bize Ebu Kureyb ve İshak b. İbrahim de birlikte Veki'den tahdis etti, bize
Süfyan tahdis etti, ikisi Muhammed b. elMünkedir'den, o Cabir'den, o Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den İbn Uyeyne'nin hadisi ile aynı manada rivayet
etti.
Diğer tahric: Ebu
Kureyb'in Ebu Usame'den hadisini Yalnız Müslim rivayet etmiştir; Ebu Kureyb ve
İshak b. İbrahim'in hadisini de Buhari, 2846, 4113; TIrmizi, 3745; İbn Mace,
122
6195-49/4- Bize İsmail
b. el-Halil ve Suveyd b. Said ikisi İbn Mushir'den tahdis etti. İsmail dedi ki:
Bize Ali b. Mushir, Hişam b. Urve’DEN haber verdi, o babasından, o Abdullah b.
ez-Zubeyr'den şöyle dediğini rivayet etti: Ben ve Amr b. Ebu Seleme Hendek
gününde Hassan'ın kalesinde kadınlarla birlikte idik. Bir sefer o benim için
eğilir, ben bakardım. Bir diğer seferinde ben onun için eğilir o bakardı.
Babamı atı üzerinde silahı ile Kurayzaoğullarına doğru gittiği zaman tanırdım.
(Ravi) dedi ki: Abdullah
b. Urve de bana Abdullah b. ez-Zubeyr’DEN şöyle dediğini haber verdi: Bunu
babama söyleyince: Beni de gördün mü yavrucuğum, dedi. Ben: Evet, dedim. O:
Allah'a yemin ederim ki o gün Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) baba ve
annesini bir arada zikrederek: "Babam anam sana feda olsun" buyurdu,
dedi.
AÇIKLAMA: "Abdullah
b. ez-Zubeyr dedi ki: Ben bakıyordum ... " Hemze ve tı harfi ötreli
olarak: Utun kale demektir. Çoğulu ise atan diye gelir. Kadı Iyaz dedi ki:
çoğul olarak kesreli hemze ile hitam da denilir.
"Benim için
eğilirdi" yani benim için belini eğerdi.
Bu hadiste, küçük çocuğun
dört yaşında iken zaptedip ayırdedebilme imkanını gerçekleştiğine delil vardır.
Çünkü İbn ez-Zubeyr Medine'de hicretin ilk yılında doğdu. Hendek gazvesi ise
sahih olan görüşe göre hicretin dördüncü yılında oldu. Buna göre o bu olayı
dört yaşından (biraz) daha küçükken bellemiş olmaktadır. Bu ise muhaddislerin
cumhurunun: Beş yaşına gelmedikçe çocuğun semaı (hadis dinlemesi) sahih olmaz
şeklindeki görüşlerini reddetmektedir. Çünkü doğrusu ayırdedebilme gücü ne
zaman gerçekleşirse -ister dört yaşında ister daha küçük olsun- o zaman da
semaı sahih olur şeklindedir.
Ayrıca hadiste, bu olayı
bu yaşta etraflı bir şekilde sağlam olarak bellemiş olmasından ötürü İbn
ez-Zubeyr'in de bir menkıbesidir.
6196- .. ./5- Bize Ebu
Kureyb de tahdis etti... Abdullah b. ez-Zubeyr dedi ki: Hendek gününde ben ve
Amr b. Ebu Seleme kadınların bulunduğu kalede idik -kastettiği Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in hanımlarıdır-. Sonra hadisi İbn Mushir'in bu isnad ile
zikrettiği hadis ile aynı manada rivayet etti fakat hadiste Abdullah b. Urve'yi
zikretmeyerek olayı Hişam'ın babasından, o İbn ez-Zubeyr'den diye naklettiği
hadisin arasına derc etmiştir.
6197-50/6- Bize Kuteybe
b. Said de tahdis etti... Ebu Hureyre'den rivayete göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) Ebu Bekir, Ömer; Osman, Ali, Talha ve Zubeyr ile birlikte Hira'nın
üzerinde idi. Kaya sarsılınca Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
"Sakin ol, çünkü senin üzerinde ancak ya bir nebi ya bir sıddfk yahut bir
şehid vardır" buyurdu.
Diğer tahric: Tirmizi,
3696
AÇIKLAMA: "Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ... Hira'nın üzerinde idi..." Nüshaların bir
çoğunda Ali, Osman (r.a.)'dan önce kaydedilmiştir. Bazılarında ise Osman
Ali’DEN önce zikredilmiştir. İkinci rivayette nüshaların ittifak ettiği şekilde
görüldüğü gibi.
"Hira": Hı
harfi kesreli ve sonu medlidir. Doğru söyleyiş budur. Buna dair gerekli
açıklama İman Kitabı'nda geçti. Ayrıca sahih olanın da bu ismin müzekker medli
ve munsarıf olduğu da belirtilmiş idi.
Bu hadis-i şerifte
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in çeşitli mucizeleri vardır:
1. Bunların şehid
olacaklarını haber vermesi. Çünkü Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ve Ebu
Bekr dışında hepsi şehid olarak öldüler. Çünkü Ömer, Osman, Ali, Talha ve
Zubeyr (radıyallahu anhum) zulmen öldürülmekle şehid oldular. İlk üçünün
öldürülmesi meşhurdur. Zubeyr savaşı terkedip döndüğünde Basra yakınlarında
Vadi es-Siba'da öldürüldü. Talha da aynı şekilde savaşı terkederek insanlardan
uzaklaşınca ona bir ok isabet etti ve ölümüne sebep oldu. Zulmen öldürülen
kimsenin de şehid olduğu Sabittir. Kasıt ise ahiretteki şehid hükümleri ve
şehitlere verilen pek büyük sevap bakımından şehit olduklarıdır. Dünyada ise bu
durumda olanlar yıkanır ve cenaze namazları kılınır.
2. Hadiste bu
şahsiyetlerin fazileti de Beyan edilmektedir.
3. Taşlarda ayırd etme
(temyiz) güçünün bulunduğu tesbit edildiği gibi.
4. Eğer kendisini
beğenmek ve buna benzer bir fitneye kapılmayacağından emin olunursa, onu yüzüne
karşı övmek ve tezkiye etmek caizdir.
Bundan sonraki (bu
hadisin) ikinci rivayetinde Sa'd b. Ebu Vakkas'ın da şehitler arasında
zikredilmesine gelince, Kadı Iyaz: Ona şehit denilmesi cennetlik olduğuna dair
kendisine şahitlik edilmiş olmasından dolayıdır, demiştir.
6198- .. ./7- Bize
Ubeydullah b. Muhammed b. Yezid b. Huneys ve Ahmet b. Yunus el-Ezdi tahdis edip
dedi ki: ... Ebu Hureyre'den rivayete göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Hira dağı üzerinde iken dağ sarsıldı. Bunun üzerine Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sakin ol ey Hira! Çünkü senin üzerinde ya
bir nebi, ya bir sıddfk, yahut da bir şehidden başkası yoktur" buyurdu.
Hiranın üzerinde ise Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) , Ebu Bekir, Ömer,
Osman, Ali, Talha, Zubeyr ve Sa'd b, Ebu Vakkas (radıyallahu anhum) vardı.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
6199-51/8- Bize Ebu Bekr
b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize İbn Numeyr ve Abde tahdis edip dedi ki: Bize
Hişam babasından şöyle dediğini tahdis etti: Aişe bana dedi ki: Senin iki baban
var ya Allah'a yemin ederim ki onlar kendilerine yara isabet ettikten sonra
Allah'ın ve Rasulü'nün çağrısını kabul eden kimseler arasındadırlar.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
6200- .. ./9- Bunu bize
Ebu Bekr b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize Ebu Usame tahdis etti, bize Hişam bu
isnad ile tahdis etti ve ayrıca: Bununla Ebu Bekir ve Zubeyr'i kastediyordu
ibaresini ekledi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
6201-52/10- Bize Ebu
Kureyb Muhammed b. el-Ala tahdis etti... Urve dedi ki: Aişe bana: Senin iki
baban (dedelerin) kendilerine yara isabet ettikten sonra Allah'ın ve Rasulü'nün
çağrısını kabul eden kimselerdendi, dedi.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
7- EBU UBEYDE BİN
EL-CERRAH (R.A.)'IN FAZİLETLERİ BABI