SAHİH-İ MÜSLİM |
FAZİLETLER |
43- YUNUS (A.S.)'A VE
NEBİ (S.A.V.)'İN: "HERHANGİ BİR KULUN: BEN YUNUS BİN METTA'DAN HAYIRLIYIM
DEMESİ YARAŞMAZ" BUYRUĞUNA DAİR BİR BAB
6109-166/1- Bize Ebu Bekr b. Ebu
Şeybe, Muhammed b. el-Müsenna
ve Muhammed b. Beşşar tahdis
edip dedi ki: Bize Muhammed b. Cafer tahdis etti,
bize Şu'be, Sa'd b.
İbrahim'den şöyle dediğini tahdis etti: Humeyd b. Abdurrahman'ı Ebu Hureyre'den diye tahdis ederken dinledim: O Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'den rivayet etti: "O -yani
aziz ve celil Allah- benim herhangi bir kulum un -İbnu'l-Müsenna (aynı manadaki: li abdin li yerine) liabdi, dedi- ben Metta oğlu
Yunus (aleyhisselam)'dan
hayırlıyım demesi yaraşmaz buyurdu. "
İbn Ebu Şeybe:
Muhammed b. Cafer Şu'be'den (rivayet etti), dedi.
Diğer tahric: Buhari, 3416, 4631, 4633
6110-167/2- Bize
Muhammed b. el-Müsenna ve İbn
Beşşar -lafız İbnu'l-Müsenna'ya ait olmak üzere- tahdis
edip dedi ki: Bize Muhammed b. Cafer tahdis etti,
bize Şu'be, Katade'den
şöyle dediğini tahdis etti: Ebu'l-Niye'yi şöyle derken dinledim: Nebimizin (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
amcasının oğlu -yani İbn Abbas- bana Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den
şöyle buyurduğunu tahdis etti: "Herhangi bir
kulun ben Metta oğlu Yunus'dan
hayırlıyım demesi yaraşmaz" böyle diyerek onu babasına nisbet
etti.
Diğer tahric: Buhari, 3395, 3413, 4631,
4633, 7539; Ebu Davud, 4671
AÇIKLAMA: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
(daha önce geçen 6102) "ben, kimse Metta oğlu Yunus'dan faziletlidir demem" bir rivayette (6109)
"şüphesiz yüce Allah: Herhangi bir kulum un ben Metta
oğlu Yunus'dan hayırlıyım demesi yaraşmaz." Bir
diğer rivayette (6110) Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Herhangi bir kulun ben Metta oğlu Yunus'dan hayırlıyım
demesi yaraşmaz" buyurulmaktadır.
ilim adamları der ki: Bu
hadislerin iki şekilde açıklanma ihtimali vardır:
1. Bu hadisi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
kendisinin Yunus'dan daha faziletli olduğunu bilmeden
önce söylemiştir. O bu hususu bildikten sonra:
"Ademoğullarının efendisi"
buyurdu. Fakat burada Yunus'un kendisinden faziletli olduğunu da ya da diğer
nebilerden -Allah'ın salat ve selamları onlara- faziletli olduğunu da
söylememiştir.
2. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu
sözü, cahillerden herhangi bir kimsenin Kur'an-ı azimuşşandaki kıssası dolayısı ile Yunus {aleyhisselam)'ın mertebesini
düşürecek bir şey tasavvur etmemesi için söylemiştir. ilim adamları der ki:
Yunus {aleyhisselam)'ın
başından geçenler onu nübüvvet makamından zerre ağırlığı kadar dahi aşağıya düşürmez.
Yunus {aleyhisselam)'ı özellikle sözkonusu
etmesi ise az önce belirttiğimiz gibi Kur'an-ı
Kerim'de ondan bilinen kıssasında söz edilmiş olmasından dolayıdır.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Kulun, ben Yunus'dan
hayırlıyım demesi yaraşmaz" buyruğunda yer alan "ben" zamirinin
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
ait olduğu söylendiği gibi bu sözü söyleyecek kişiye ai(
olduğu da söylenmiştir. Yani ibadet, ilim yahut bunun dışında fazilet olan
hususlarda çokça gayret gösteren bilgisiz bazı kimseler böyle bir şey
söylemesin. Çünkü böyle bir kimse fazilet bakımından hangi mertebeye ulaşırsa
ulaşsın nübüvvet derecesine ulaşamaz. Bu yorumu bundan önceki rivayet
desteklemektedir ki o da yüce Allah'ın: "Herhangi bir kulun ben metta oğlu Yunus'dan hayırlıyım
dememesi gerekir" buyruğu desteklemektedir. Allah en iyi bilendir.
(6108) "Musa'nın
yanından geçtim de o kabrinde ayakta namaz kılıyordu. "Bu hadisin şerhi
daha önce iman Kitabı'nın son taraflarında Musa ve isa
(aleyhimesselam)'ın söz
konusu edildiği yerde geçmiş bulunmaktadır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
44- YUSUF
(A.S.)'IN FAZİLETLERİNDEN BAZILARI HAKKINDA BİR BAB