|
SAHİH-İ MÜSLİM |
RÜYA |
2- NEBİ (S.A.V.)'İN:
"RÜYADA BENİ GÖREN BENİ GÖRMÜŞ OLUR" BUYRUĞU BABI
5879-10/1- Bize Ebu
Rabi' Süleyman b. Davud el-Ateki tahdis etti ... Ebu Hureyre dedi ki:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Beni rüyada gören beni görmüş
demektir. Çünkü şüphesiz şeytan kendisini bana benzetemez" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
5880-11/2- Bana
Ebu't-Tahir ve Harmele de tahdis edip dedi ki: Bize İbn Vehb haber verdi, bana
Yunus, İbn Şihab’DAN haber verdi, bana Ebu Seleme b. Abdurrahman'ın tahdis
ettiğine göre Ebu Hureyre dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i
şöyle buyururken dinledim: "Rüyada beni gören uyanıkken de beni görecektir
-yahut da: Uyanıkken beni görmüş gibidir- şeytan ise kendisini bana benzetemez.
"
(İbn Şihab) ayrıca dedi
ki: Ebu Seleme dedi ki: Ebu Katade dedi ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Beni gören hakkı görmüş olur" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
Seleme'nin Ebu Katade'den rivayetini Buhari, 3996; Ebu Seleme'nin Ebu
Hureyre'den rivayetini Buhari, 6993; Ebu Davud, 5023
5881- .. ./3- Bunu bana
Zuheyr b. Harb da tahdis etti, bize Yakub b. İbrahim tahdis etti, bize
Zühri'nin kardeşinin oğlu tahdis etti, bize amcam tahdis etti, (deyip) her iki
hadisi birlikte her iki ayrı senedi ile ve birebir Yunus'un hadisi ile aynı
şekilde rivayet etti.
5882-12/4- Bize Kuteybe
b. Said de tahdis etti, bize Leys tahdis etti. (H.) Bize İbn Rumh da tahdis
etti, bize Leys, Ebu Zubeyr'den haber verdi, o Cabir’DEN rivayet ettiğine göre
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Rüyada beni gören beni görmüş
demektir. Çünkü şeytanın kendisini bana benzetmesi onun yapabileceği bir şey
değildir" buyurdu. Ayrıca şöyle buyurdu: "Biriniz bir rüya (hul)
gördüğü taktirde rüyada şeytanın kendisi ile oynamasını kimseye haber
vermesin" buyurdu.
Diğer tahric: İbn
Mace, 3902
5883-13/5- Bana Muhammed
b. Hatim de tahdis etti ... Cabir b. Abdullah dedi ki: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Uykuda (rüyada) beni gören beni görmüş demektir. Çünkü
şey tan ın kendisini bana benzetmesi yapabileceği bir iş değildir"
buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: (5879)
"Beni rüyada gören bir kimse beni görmüş demektir. Çünkü şeytan kendisini
bana benzetemez." Başka bir rivayette (5883) "Beni rüyada gören beni
görmüş demektir. Çünkü şey tan ın kendisini bana benzetmesi yapabileceği bir
şey değildir" başka bir rivayette (5882) "Şeytanın kendisini benim
suretime benzetmesi yapabileceği bir iş değildir" bir diğer rivayette
(5880) "beni gören hakkı görmüş demektir" bir rivayette de:
"beni rüyada gören bir kimse uyanıkken de beni görecektir -yahut da
uyanıkken beni görmüş gibi olur-" denilmektedir.
İlim adamları Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Beni görmüş olur" buyruğunun
anlamı hususunda ihtilaf etmişlerdir. İbnu'l Bakillani dedi ki: Bu şu demektir:
Onun rüyası sahihtir. Karmakarışık anlamsız rüyalar değildir, şeytanın
benzetmelerinden de değildir. Onun bu açıklamasını "hakkı görmüş olur"
rivayeti desteklemektedir. Yani o rüya sahih (doğru) bir rüyadır. Rüya gören
bir kimse bazen Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i bilinen niteliklerinden
farklı bir şekilde görebilir. Bir kimsenin O'nu rüyasında ak sakallı görmesi
gibi. Bazen O'nu, biri doğuda diğeri babda iki kişi aynı zamanda i-üyasında
görebilir ve onların her biri O'nu kendi yerinde görebilir. el-Mazeri bunu
İbnu'l Bakillani’DEN naklettikten sonra şunları söylemiştir: Daha başkaları da:
Hadis zahiri üzeredir,
demiş ve maksadın şu olduğunu belirtmişlerdir: O'nu gören bir kimse O'nu
(görmesi ile) idrak etmiş olur. Bunun önünde bir engel yoktur. Akıl bunu
imkansız görmüyor ki hadisi zahirinden başka bir anlama göre yorumlamak
mecburiyeti olsun. O'nun bazı hallerde niteliklerinden farklı bir şekilde
görülmesi ya da aynı zamanda iki ayrı yerde bulunanlar tarafından görülmesine
gelince, şüphesiz ki bu O'nun nitelikleri hakkındaki bir yanlışlıktır. Ayrıca
O'nun niteliklerinin gerçeğinden farklı bir şekilde hayalen gösterilmesidir.
Kişi de bazen bir takım hayalleri görünen bir şey olarak zannedebilir. Buna
sebep ise O'nun adeten gördükleri ile irtibatlı olarak hayalini kurmasıdır.
Böylelikle Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zatı görülmüş ve nitelikleri
ise gerçek şekli ile görülmeyip hayali olarak görülmüş olur. İdrakte ise
gözlerin son derece keskin ve gerçekçi görmesi ile mesafenin yakın olması da
şart olmadığı gibi, görünen kimsenin yerde defn edilmiş olması ya da yerin
üzerinde görünür olması da şart değildir. Şart olan onun sadece var olmasıdır.
Ayrıca Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in cisminin yok olduğuna dair delil
bulunmamaktadır. Aksine bazı hadislerde cisminin (olduğu gibi) kaldığını
gerektiren ifadeler gelmiştir. (Devamla) dedi ki: Eğer rüyasında kendisine
öldürülmesi haram olan birisini öldürmesini emrettiğini görse, bu O'nun gerçek
olarak görülen değil, hayali sıfatlarının görülmesidir. el-Mazeri'nin
açıklamaları bunlardır.
Kadı lyaz dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Beni görmüş olur, yahut
hakkı görmüş olur. Çünkü şeytan kendisini benim suretime benzetemez"
buyruğu ile kastedilen ise O'nu hayatta iken bilinen nitelikleri ile görmesi
hali hakkındadır. Eğer O'nu o niteliklerden farklı bir şekilde görürse, rüya
hakikati bulunan bir rüya değil, te'vil edilmesi (yorumlanması) gereken bir
rüya olur. Kadı lyaz'ın bu açıklaması zayıftır. Aksine doğru olan şudur:
İster bilinen sıfatları
ile O'nu görmüş olsun ister başka türlü görmüş olsun -elMazeri'nin zikrettiği
sebep dolayısı ile- O'nu gerçek manada görmüş olur.
Kadı lyaz dedi ki: Kimi
ilim adamı şöyle demiştir: Yüce Allah, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e şu
özelliği vermiştir: İnsanların rüyalarında O'nu görmesi sahih (doğru) ve hepsi
haktır. Şeytanın hilkati itibari ile O'nun suretine girmesinin engellenmesi de
rüyada O'nun dili üzere yalan söylememesi içindir. Nitekim yüce Allah nebilere
-selam onlara- mucize gibi olağanüstü bir hal vermiştir. Ayrıca uyanıklık
halinde de şeytanın O'nun suretine girmesi de imkansızdır. Eğer böyle bir
şeyolsa hak ve batıl birbirine karışır ve böyle bir surete bürünme korkusundan
(ihtimalinden) ötürü onun getirdiklerine de güvenilmez. Bundan dolayı yüce
Allah onu (rüyayı) şeytandan, dürtülerinden, vesvesesinden, telkinlerinden,
hile ve tuzaklarından korumuştur. Aynı şekilde onların bizzat kendilerini
rüyada görmeyi de (şeytanın onların kılıklarına girmeye karşı) himaye etmiş,
korumuştur.
Kadı lyaz dedi ki: İlim
adamlarının ittifak ettikleri üzere yüce Allah'ın rüyada görülmesi caizdir ve
bu rüya sahih (doğru)dur. İsterse insan onu cisimlerin niteliklerinde görmesi
halinde olduğu gibi ona layık olmayan bir nitelikte görmüş olsun. Çünkü o
görülen şanı yüce Allah'ın zatından başkasıdır. Zira şanı Yüce Allah hakkında
cisme bürünmek de hallerinin farklı oluşu da -Nebi {Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in rüyada görülmesinin aksine- caiz değildir (imkansızdır). İbnu'l
Bakillani dedi ki: Rüyada yüce Allah'ın görünmesi kalbe gelen bir takım
ilhamlardır. Bunlar da o rüyayı gören kimse için olmuş ya da olacak diğer bir
takım hususlara dair -diğer görülen rüyalarda olduğu gibidelaletlerdir. Allah
en iyi bilendir.
(S880) "Rüyada beni
gören uyanıkken de beni görecektir -yahut: uyanıkken beni görmüş gibidir-"
ilim adamları der ki: Eğer bu gerçek manada vakıa olarak meydana gelmişse
"beni görmüş gibidir" buyruğu da Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: "beni görmüş demektir yahut hakkı görmüş olur"
buyruklarına "-daha önce açıklaması geçtiği gibi- benzer. Eğer
"uyanıkken beni görecektir" buyruğu sözkonusu ise bunun hakkında da farklı
görüşler vardır:
1. Bundan maksat O'nun
çağında yaşayanlardır. Yani O'nu gören bir kimse hicret etmemişse yüce Allah
onu hicret etmeye ve uyanıkken gözleri ile O'nu görmeye muvaffak kılar.
2. Yani o rüyada bu
gördüğünün tasdikini ahiret yurdunda uyanıkken görecektir. Çünkü ahrette,
dünyada O'nu görmüş olan da görmemiş olan da bütün ümmeti O'nu görecektir.
3. Ahirette O'nu, O'na
özel bir yakınlık sureti ile şefaatinin hasılalması ve buna benzer bir surette
görecektir demektir. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
3- UYKUDA İKEN
ŞEYTANIN KENDİSİ İLE OYNADIĞINI HABER VERMEME BABI