|
SAHİH-İ MÜSLİM |
TIB |
20/5- HASTA KİMSEYE
MUAVVİZATI OKUYUP ÜFLEMEK BABI
5678-50/1- Bana Sureye b. Yunus ve Yahya b. Eyyub tahdis edip dedi
ki: Bize Abbad b. Abbad, Hişam b. Urve'den tahdis etti, o babasından, o
Aişe’DEN şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
aile fertlerinden birisi hastalanacak olursa onun üzerine muavvizatı (okuyup)
üflerdi. Kendisi vefatı ile neticelenen hastalığına yakalandığı zaman ben de
Ona (okuyup) üflemeye ve kendi eli ile Onu sıvazlamaya koyuldum. Çünkü Onun
elinin bereketi benim elimden daha büyüktü.
Yahya b. Eyyub'un
rivayetinde ise (eliflamsız olarak) "muavvizat (bazı istiaze
duaları)" şeklindedir.
-- Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
5679-51/2- Bize Yahya b.
Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e İbn Şihabdan rivayetini okudum, o Urve'den,
o Aişe’DEN rivayet ettiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rahatsızlanacak olursa kendi kendisine muavvizatı okur üflerdi. Hastalığı
ağırlaşınca ben Ona okur ve Onun eli ile -bereketini ümid ederekOnu
sıvazlardım.
Diğer tahric: Buhari,
5016; Ebu Davud, 3902; İbn Mace, 3529
5680- .. ./3- Bana Ebu
Tahir ve Harmele de tahdis edip dedi ki: Bize İbn Vehb haber verdi, bana Yunus
haber verdi. (H) Bize Abd b. Humeyd de tahdis etti, bize Abdurrezzak haber
verdi, bize Ma'mer haber verdi. (H) Bana Muhammed b. Abdullah b. Numeyr de
tahdis etti, bize Ravh tahdis etti. (H) Bize Ukbe b. Mukrem ve Ahmed b. Osman
en-Nevfeli de tahdis edip dedi ki: Bize Ebu Asım tahdis etti. (Ravh ile) ikisi
İbn Cureyc'den rivayet etti, bize Ziyad haber verdi, hepsi İbn Şihab'dan
Malik'in isnadı ile onun hadisine yakın olarak rivayet etti. Fakat onlardan
hiçbirisinin hadisinde: "Bereketini umarak" ibaresi yoktur. Bu sadece
Malik'in hadisinde geçmektedir. Yunus ile Ziyad'ın hadisi rivayetlerinde: Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) hastalandığı zaman muavvizatı kendisine (okuyup)
üfler ve eli ile kendisini silerdi (sıvazlardı) demişlerdir.
Diğer tahric: Ebu
Tahir'in hadisini Buhari, 4439, 5751; Abd b. Humeyd'in hadisini Buhari, 5735,
5751; Ravh'ın hadisini de Yalnız Müslim rivayet etmiştir; Ukbe b. Mukrem'in
hadisini de Yalnız Müslim rivayet etmiştir
AÇIKLAMA: (5678)
"RasuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in aile fertlerinden birisi
hastalanacak olursa muavvizatı (okur) ona üflerdi." Üflemek (nefs)
tükürüksüz olarak hafifçe üfürmek anlamındadır. Hadisten okuma halinde (rukye
yapprken) üflemenin müstehap olduğu anlaşılmaktadır. Bunun caiz olduğu üzerinde
icma etmiş olmakla birlikte ashab, tabiin ve onlardan sonra gelenlerin
çoğunluğu da bunu müstehap görmüşlerdir.
Kadı Iyaz dedi ki: Bir
topluluk okuma esnasında üflemeyi ve hafifçe tükürmeyi kabul etmeyerek
tükürüksüz olarak sadece üfürmeyi caiz görmüşlerdir. Bu anlayış ve farkın
sebebi zayıf bir görüşe göre uygundur. Çünkü denildiğine göre nefs (üfürme) ile
birlikte bir miktar tükürük de olur. (Kadı Iyaz) devamla dedi ki: İlim adamları
da nefs ile tefl hakkında ihtilaf etmişlerdir. Her ikisinin aynı anlamda olduğu
ve ancak hafif tükürükle birlikte olduğu söylenmiştir. Ebu Ubeyd dedi ki: Tefl
denilmesi için az miktarda bir tükürüğün olması şarttır. Fakat nefsde tükürük
olmaz. Aksi de söylenmiştir. Aişe (radıyallahu anha)'a okuma esnasında Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in üflemesi hakkında soru sorulunca o: Kuru üzüm
yiyen kimsenin beraberinde tükürük olmadan üflemesi gibi cevap vermiştir. Kasti
olmadan bu üfleme esnasında çıkan hafif ıslaklığa itibar edilmez. Nitekim
Fatihatül kitabı rukye olarak okuyan kişi ile ilgili hadiste de tükürüğünü
toplayıp üflemeye başladı denilmektedir. Allah en iyi bilendir.
Kadı Iyaz dedi ki:
Üflemenin faydası ise rukye ve güzel zikir ile birlikte bulunan o nem hava ve
nefes ile teberrükde bulunmaktır. Ama şunları da söylemiştir: Nitekim yazılan
zikir ve esma-i hüsnanın yıkandığı su ile teberrük de böyledir. Malik kendi
kendisine okuduğu zaman üflerdi. Demirle tuzla okumayı düğüm yapanın
Süleyman'ın mührü'nü yazanın okumasını ise mekruh görürdü. Ona göre düğüm
yapmak ise bu şekli ile sihire benzerlik arzettiğinden ötürü daha da mekruh
idi.
Bu hadiste, Kur'an ve
zikirlerle okumanın müstehap olduğu anlaşılmaktadır. Muavizat {denilen Felak ve
Nas sureleri)ni okuyarak rukye yapması ise bunların genel ve özel hoşlanılmayan
bütün hallerden Allah'a sığınmayı kapsamlı bir şekilde ihtiva ettiklerinden
dolayıdır. Çünkü bu surelerde yarattığı her bir şeyin şerrinden sığınmak
vardır. Bunun kapsamına ise her bir şey girer. Düğümlere üfleyenlerin
şerrinden, sihir yapan kadınların şerrinden, kıskançların şerrinden, sinerek
vesvese verenlerin şerrinden sığınmak da bunların muhtevasındadır. Allah en iyi
bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: