SAHİH-İ MÜSLİM

TIB

21/6- NAZARDAN NEMLE HASTALIĞINDAN ZEHİRLİ HAYVAN SOKMASI VE BAKMAKTAN DOLAYI RUKYENİN MÜSTEHAP OLDUĞU BABI

5681 -52/1 - Bize Ebu Sekr b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Ali b. Mushir, eşŞeybani'den tahdis etti, o Abdurrahman b. Esved'den, o babasından şöyle dediğini rivayet etti: Aişe'ye okuma (mkye) hakkında sordum, o: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ensardan olan bir aile halkına zehirli olan her bir hayvandan ötürü okumaya mhsat verdi dedi.

Diğer tahric: Buhari, 5741

5682-53/2- Bize Yahya b. Yahya tahdis etti, bize Huşeym, Muğire'den haber verdi, o İbrahim'den, o Esved'den, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensardan bir aile halkına zehirli hayvan sokmasından dolayı okumaya {mkyeye} izirı verdi.

Diğer tahric: İbn Mace, 3517

5683-54/3- Bize Ebu Sekr b. Ebu Şeybe, Zuheyr b. Harb ve İbn Ebu Ömer -lafız İbn Ebu Ömer'e ait olmak üzere- tahdis edip dedi ki: Bize Süfyan, Abdurabbi b. Said'den tahdis etti, o Amre'den, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir kimse bir yerinden şikayet etse yahut da onda bir yara yahut bir yaralama olursa Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) parmağı ile şöyle yapardı. Bu arada Süfyan şehadet parmağını yere koydu.

Sonra onu kaldırarak "Allah'ın adı ile. Bizim yerimizin toprağı birimizin tükürüğü ile, onunla Rabbimizin izni ile hastamız şifa bulsun diye" buyururdu.

İbn Ebu Şeybe (şifa bulsun diye anlamındaki Iiyuşfa lafzını lam harfi getirmeden) yuşfa" demiş, Zuheyr ise hastamız şifa bulsun diye" demiştir.

Diğer tahric: Buhari, 5745, 5746; Ebu Davud, 3895; İbn Mace, 3521

5684-55/4- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, Ebu Kureyb ve İshak b. İbrahim tahdis etti. İshak bize Muhammed b. Bişr, Misar'den haber verdi derken Ebu Bekr ve Ebu Kureyb -Iafız ikisine ait olmak üzere- tahdis etti dedi. (Misar dedi ki) Bize Mabed b. Halid, İbn Şeddad'dan tahdis etti, o Aişe'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine gözden (nazar değmesinden) dolayı rukye yapılmasını (okunmasını) istemesini emir buyururdu.

Diğer tahric: Buhari, 5738; İbn Mace, 3512

5685- .. ./5- Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr tahdis edip dedi ki:

Bize babam tahdis etti, bize Misar bu isnad ile aynısını rivayet etti.

5686-56/6- Bize İbn Numeyr de tahdis etti, bize babam tahdis etti, bize Süfyan Mabed b. Halid'den tahdis etti, o Abdullah b. Şeddad'dan, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana gözden dolayı rukye yapılmasını istememi emrederdi.

5687-57/7- Bize Yahya b. Yahya da tahdis etti, bize Ebu Hayseme, Asım el-Ahvel’DEN haber verdi, o Yusuf b. Abdullah'tan, o Enes b. Malik’DEN rukye (okumalar) hakkında şöyle dediğini rivayet etti: Zehirli hayvan sokması, sırağı hastalığı ve nazar değmesinden dolayı (rukye hakkında) ruhsat verildi.

Diğer tahric: Tirmizi, 2056, 2057; İbn Mace, 3516

AÇIKLAMA: (5681) "Zehirli her bir hayvandan dolayı okumaya ruhsat verdi." Hume (zehirli hayvan sokması) ötreli ha ve şeddesiz mim iledir. Zehir demektir. Yani zehirli her bir hayvandan ötürü okumaya izin verdi.

(5683) "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) parmağı ile şöyle yapardı -Süfyan da şehadet parmağını yere koydu- sonra kaldırdı. Allah'ın adı ile yerimizin toprağı birimizin tükürüğü ile Rabbimizin izni ile hastamızın bununla şifa bulması için buyururdu." İlim adamlarının cumhuru dedi ki: Burada "yerimiz"den maksat bütün yerdir. Bereketinden ötürü özellikle Medine arzı olduğu da söylenmiştir. Ri'ka ise tükürükten daha azdır. Hadisin anlamı şudur: Şehadet parmağı üzerine biraz tükürük bulaştırır, sonra onu toprağa koyar. Ona bir miktar toprak bulaşır. Bunu da yaranın bulunduğu yahut hasta olan yere sürer ve bu sürme işini yaparken bu sözleri söyler. Allah en iyi bilendir.

Kadı Iyaz dedi ki: Yahudi ve hristiyan bir kimsenin müslümana rukye okuması hususunda Malik’DEN farklı görüşler gelmiş bulunmaktadır. Şafii ise caiz olduğunu söylemiştir.

Hume (zehirli hayvan sokması) ile ilgili açıklama bundan önce geçti. Göz (nazar}ın da açıklaması daha önce geçti. Nun harfi fethalı mim sakin olarak nemle (asrağı hastalığı) ise böğürde çıkan bir takım yaralardan ibarettir. İbn Kuteybe ve başkalarının dediklerine göre Mecusiler, bir erkeğin kız kardeşinden doğına çocuğu eğer nemle denilen bu hastalığın üzerine konulacak olursa o hastalık sahibi şifa bulurmuş.

Bu hadisler bu gibi hastalıklar ve rahatsızlıklar için okumanın müstehap olduğunu göstermektedir. Buna dair açıklama geniş olarak geçtiği gibi bu husustaki görüş ayrılığı da geçmiş bulunmaktadır.

5688-58/8- Bize Ebu Sekr b. Ebu Şeybe de tahdis etti, bize Yahya b.

Adem, Süfyan'dan tahdis etti. (H.) Bana Zuheyr b. Harb da tahdis etti, bize Humeyd b. Abdurrahman tahdis etti, bize Hasan -ki o b. Salih'dir- tahdis etti, ikisi Asım'dan, o Yusuf b. Abdulah'dan, o Enes’DEN şöyle dediğini rivayet etti: RasUlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gözden, zehirli hayvan sokmasından ve asrağı hastalığından okumaya ruhsat verdi.

Süfyan'ın hadisi rivayetinde (dedesi el-Haris'in de adını vererek) Yusuf b. Abdullah b. el-Haris şeklindedir.

AÇIKLAMA: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) göz, zehirli hayvan sokması ve asrağı hastalığından ötürü okumaya ruhsat verdi." Hadis, sadece bunlar için okumanın caiz olduğu anlamında değildir. Aksine hadis, bu üçü hakkında Ona soru sorulması üzerine bunlara izin verdiği anlamındadır. Eğer başkaları hakkında da Ona sorulmuş olsaydı buna da izin verecekti. Çünkü bunların dışındakilere de izin vermiş bulunmaktadır. Kendisi de bu üçü dışındaki sebeplerden ötürü de okumuş bulunmaktadır. Allah en iyi bilendir.

5689-59/9- Bana Ebu Rabi Süleyman b. Davud tahdis etti, bize Muhammed b. Harb tahdis etti, bana Muhammed b. el-Velid el-Zubeyri, el-Zühri’DEN tahdis etti, o Ubey b. ez-Zubeyr'den, o Um Seleme'nin kızı Zeyneb'den, o Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zevcesi Um Seleme'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), zevcesi Um Seleme'nin evindeki bir cariyeye yüzünde bir sanlık görmesi üzerine (onun için): "Buna bir göz değmiştir. Bu sebeple ona rukye yaptırınız" buyurdu. (Ravi dedi ki): Yüzünde bir sarılık gördüğünü kastediyor.

Diğer tahric: Buhari, 5739

AÇIKLAMA: "Yüzünde bir sarılık gördü ... " Sefanın anlamını hadiste (ravi) sarılık olarak açıklamıştır. Siyahlık diye de açıklanmıştır. İbn Kuteybe dedi ki: Sefa yüzün kendi renginden farklı bir renk demektir. Bunun şeytanın bir değmesi neticesinde ortaya çıktığı da söylenmiştir.

Bu hadis, Darakutni'nin Buhari ve Müslim'e karşı hadisteki bir illetsebebi ile istidrakte bulunduğu hadislerdendir. O dedi ki: Bu hadisi Akil, Zühri'den, o Urve’DEN mürsel olarak rivayet ettiği gibi Malik ve ondan başka Yahya b. Said'in arkadaşları da bunu Süleyman b. Yesar'dan, o Urve'den diye mürsel olarak rivayet etmişlerdir. Darakutni (devamla) dedi ki: Bunu Ebu Muaviye müsned olarak rivayet etmiş ise de sahih değildir. Abdurrahman b. İshak da ez-Zühri'den, o Said’den demiş olmakla birlikte hiçbir şey yapmamıştır. Darakutni'nin ifadeleri bunlardır.

5690-60/10- Bana Ukbe b. Mukrem el-Ammi tahdis etti, bize Ebu Asım, İbn Cureyc'den tahdis edip dedi ki. Bana Ebu'z-Zubeyr'in haber verdiğine göre o Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinlemiştir: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arihazm {denilen aile)e yılan rukyesine ruhsat verdi. Umeys kızı Esma'ya da: "Neden kardeşlerimin oğullarının cisimlerinin oldukça zayıflamış olduğunu görüyorum ki. Acaba bir ihtiyaçları mı var" buyurdu. O, hayır ama onlar çok çabuk göze geliyorlar dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O halde onlara oku" buyurdu. (Esma) dedi ki: Ben kendisine (okumasını) arz ettim de O: "Onlara oku" buyurdu.

Yalnız Müslim rivayet etmiştir

AÇIKLAMA: "Neden kardeşlerimin cisimlerini zayıflamış görüyorum" daria: zayıf ve nahiv demektir. Kastedilenler de Cafer (r.a.)'ın çocuklarıdır.

5691-61/11- Bana Muhammed b. Hatim de tahdis etti, bize Ravh b. Ubade tahdis etti, bize İbn Cureyc tahdis etti, bana Ebu'z-Zubeyr'in haber verdiğine göre o Cabir b. Abdullah'ı: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yılandan dolayı rukyeye Amroğullarına ruhsat verdi derken dinlemiştir.

Ebu'z-Zubeyr dedi ki: Ben yine Cabir b. Abdullah'ı şöyle derken dinledim: Bizler Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte oturuyarken bizden bir adamı bir akrep soktu. Bir adam: Ey Allah'ın Rasulü! Okuyayım mı dedi. O: "Sizden kardeşine faydalı olabilecek bir kimse varsa yapsın" buyurdu.

5692- .. ./12- Bana Said b. Yahya el-Um evi de tahdis etti, bize babam tahdis etti, bana İbn Cureyc, bu isnad ile aynısını tahdis etmekle birlikte o:

Oradakilerden bir adam: Ey Allah'ın Rasulü! Ona okuyayım mı dediğini söyledi ve: Okuyayım mı demedi.

5693-92/13- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe ve Ebu Said el-Eşec tahdis edipdedi ki ... Ebu Süfyan Cabir'den şöyle dediğini rivayet etti: Akrep {sokmasın) dan dolayı okuyan bir dayım vardı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okumayı yasakladı. (Cabir) dedi ki: Bir adam Ona varıp: Ey Allah'ın Rasulü! Sen okumayı yasakladın, ben ise akrep sokmasından dolayı rukye yapıyor(okuyor)um dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunun üzerine: "Sizden kardeşine faydalı olabilen bir kimse yapsın" buyurdu.

Diğer tahric: İbn Mace, 3515

5694- .. ./14- Bunu bize Osman b. Ebu Şeybe de tahdis edip dedi ki: Bize Cerir, A'meş'den bu isnad ile aynısını tahdis etti.

5695-63/15- Bize Ebu Kureyb tahdis etti ... Cabir dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okumaları (rukye yapmayı) yasakladı. Amr b. Hazm'ın çocukları Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gelerek: Ey Allah'ın Rasulü! Bizim nezdimizde akrep sokmasından dolayı okuduğumuz bir rukye vardı. Siz ise rukyeleri yasakladınız dediler (Cabir) dedi ki: Yaptıkları rukyeyi Ona arz edince O: "Bunda bir sakınca görmüyorum. Sizden kardeşine faydalı olabilen bir kimse ona faydalı olsun" buyurdu.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

22/7 - MUHTEVASINDA ŞİRK OLMADIĞI SÜRECE OKUMADA (RUKYEDE) BİR SAKINCA OLMADIĞI BABI