SAHİH-İ MÜSLİM |
GİYİM VE SÜSLENME |
35/34- ELBİSE VE BAŞKA
HUSUSLARDA SAHTEKARLIĞIN VE KENDİSİNE VERİLMEMİŞ
ŞEYLERLE DOYMUŞ GİBİ GÖRÜNMENİN YASAK OLDUĞU BABI
5548-126/1- Bize
Muhammed b. Abdullah b. Numeyr tahdis
etti, bize Veki ve Abde Hişam b. Urve’DEN tahdis etti, o babasından o Aişe
(radıyallahu anha)'dan
rivayet ettiğine göre bir kadın: Ey Allah'ın Rasulü!
Ben, kocamın bana vermediği şeyler için bana verdi diyorum diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'de: "Kendisine verilmedik şeylerle doymuş gibi
görünen bir kimse sahte iki elbise giyinmiş kimse gibidir" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etti.
5549-127/2- Bize Muhammed b. Abdullah b. Numeyr
tahdis etti, bize Abde tahdis etti, bize Hişam, Fatıma'dan tahdis etti, o Esma'dan
rivayet ettiğine göre bir kadın Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e gelip: Benim bir kumam var.
Kocamın bana vermediği bir şey ile malından doymuşum gibi görünmemen dolayı
bana bir vebal var mı dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kendisine verilmeyen bir şeyden doymuş gibi görünen bir kimse sahte iki
elbise giyen kimse gibidir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari, 5319; Ebu Davud, 4997
5550- ..
./3- Bize Ebu Bekr b. Ebu Şeybe tahdis
etti, bize Ebu Usame tahdis
etti. (H.) Bize İshak b. İbrahim de tahdis etti, bize
Muaviye haber verdi, ikisi Hişam'dan
bu isnad ile hadisi rivayet etti.
AÇIKLAMA: "Bir
kadın: Ey Allah'ın Rasulü! Kocamın bana vermediği
şeyler için bana verdi diyorum ... " Hadisi ile ilgili
olarak ilim adamları şu açıklamayı yapmışlardır: Burada kast edilen kendisinde
bulunmayan bir şeyden çokça varmış gibi izlenim veren kimse kast edilmektedir.
Bu da yanında olmayan, sahip olmadığı bir şeye sahipmiş gibi kendisini
gösterir. Böylelikle de insanlar arasında çok şeye sahip olduğu izlenimini
verir ve babl olan bir iddia ile kendisini süsler.
Bu, bir kimsenin sahte iki elbise giyenin yerildiği gibi yerilen bir kimsedir.
Ebu Ubeyd ve başkaları dedi ki: Bu, zahid
kimselerin ibadet ve vera sahibi kimselerin kılık
kıyafetlerini giyen ve bununla insanlara bu niteliklere sahip olduğunu izhar
etme maksadını güden ve böylelikle kalbinde bulunandan daha fazla huşu ve zühd sahibi olduğunu izhar eden kimsedir. İşte bunlar sahte
ve riyakarlık elbiseleridir.
Bir diğer açıklamaya
göre böyle bir kişi başkasına ait iki elbise giyinip bu iki elbisenin kendisine
ait olduğu izlenimini veren kişiye benzer. Bir diğer açıklamaya göre bu birentari (kamis) giyip de onun
yenlerine başka iki yen ekleyen ve böylelikle üzerinde iki entari izlenimi
olduğunu veren kimsedir. Hattabi bir başka kanaat
naklederek şunları söylemektedir. Burada elbiseden kasıt durum ve izlenen
yoldur. Çünkü Araplar elbise ile elbise giyen kimsenin halini kinayeli olarak
anlatırlar. Yani böyle bir kimse, olmayan bir şeyi söyleyen yalancıya benzer.
Bir başka görüşe göre de burada kastedilen kendisinden yalan şahitlikte
bulunması istenen kimsedir. Böylelikle bu kişi iki elbise giyinip süslenir ve
görünüşünün güzelliğinden ötürü de şahitliği reddedilmez. Allah en iyi
bilendir.
Babtaki hadislerin senedine gelince (5548) "bize Muhammed b.
Abdullah b. Numeyr tahdis
etti... Aişe (radıyallahu anha)'dan rivayete göre ... " deyip hadisi zikretmekte,
ondan sonra da
(5549) "İbn Numeyr'den, o Abde'den ...
o Esma'dan" deyip hadisi zikretmekte, ondan sonra da (5550) "Ebu Bekr b. Ebu
Şeybe'den diye ... Hişam'dan bu isnad ile"
demektedir.
Bu senetler bizim
diyarımızdaki bütün nüshalarda bu sıra ile kaydedilmiştir. Fakat İbn Mahan nüshasında (5550
numaralı) İbn Ebu Şeybe ve İshak'ın rivayeti (5548 numaralı) İbn Numeyr'in Veki'den
yaptığı rivayetten hemen sonra ve (5549 numaralı) İbn
Numeyr'in yalnızca Abde'den
yaptığı rivayetten önce kaydedilmiştir.
Hafızlar ise İbn Mahan'ın nüshasındaki bu
şeklin hatalı olduğunu ittifak ile kabul etmişlerdir. Abdulgani
b. Said ise bu çirkin bir hatadır demiş ve şunları
eklemiştir: Hişam'ın babasından, onun Aişe {r.anha)'dan diye hadis
rivayeti ancak Müslim'in İbn Numeyr'den
rivayeti ile Ma'mer b. Raşid’den
diye yoluyla bilinmektedir.
Darakutni de el-İlel adlı kitabında şunları
söylemektedir: Hişam'ın babasından, onun Aişe {r.anha)'dan diye rivayetini
bu şekilde ancak Ma'mer ile Mübarek b. Fedale rivayet etmektedir. Onlardan başkaları ise bunu Fatıma'dan, o Esma’dan diye rivayet etmektedir ki sahih
olan budur. (Darakutni devamla) der ki: Müslim'in Hişam'ın babasından o Aişe'den
diye hadis tahric etmesi ise sahih olamaz. Doğrusu Abde ve Veki' ile başkalarının
rivayet ettikleri şekilde Hişam'dan, o Fatıma'dan, o Esma’DAN şeklindeki rivayettir. Allah en iyi
bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
1/1- EBU'L-KASIM
DİYE KÜNYELENMENİN NEHYEDİLDİĞİ VE MÜSTEHAP OLAN İSİMLERİN BEYANI BABI