SAHİH-İ MÜSLİM |
İÇECEKLER |
7- SARHOŞLUK VEREN HER
ŞEYİN HAMR (ŞARAB, iÇKİ) VE HER HAMR'IN DA HARAM OLDUĞUNUN BEYANI BABI
Bu babtan gözetilen
maksada dair açıklamalar daha önceden geçmiş ve bunun delillerini insanların bu
husustaki farklı görüş ve mezhebleri ile birlikte ilk babta zikretmiş idik.
Burada zikredilen hadisler de sarhoşluk veren her bir şeyin haram olduğu ve ona
hamr (şarab, içki) denileceği hususunda da gayet açıktır.
Bizim mezhep alimlerimiz
de bütün bu nebizlere (şıralara) hamr den ilmesi üzerinde ittifak etmişlerdir.
Ama onların çoğunluğu da: Bu bir mecazdır. Çünkü hamr'ın gerçek anlamı üzümden
sıkılarak elde edilen hakkındadır demişlerdir. Onlardan bir topluluk ise
hadislerin Zahirdeki anlamlarından ötürü bu hakikat anlamında bir kullanımdır
demişlerdir. Allah en iyi bilendir.
5179-67/1- Bize Yahya b.
Yahya tahdis edip dedi ki: Ben Malik'e İbn Şihab'dan rivayetini okudum. O Ebu
Seleme b. Abdurrahman'dan, o Aişe'den şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bal şerbeti hakkında soru soruldu. O:
"Sarhoşluk veren her bir içecek haramdır" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
242, 5585, 5586; Tirmizi, 1863; Ebu Davud, 3682; Nesai, 5607, 5608, 5609, 5610,
3386
5180-68/2- Bana Harmele
b. Yahya et-Tucibi de tahdis etti, bize İbn Vehb haber verdi, bana Yunus, İbn
Şihab'dan haber verdi, o Ebu Seleme b. Abdurrahman'dan rivayet ettiğine göre
Aişe (radıyallahu anha)'yı şöyle derken dinlemiştir: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e bal şerbeti hakkında soru soruldu. Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de: "Sarhoşluk veren her bir içki haramdır"
buyurdu.
5181-69/3- Bana Yahya b.
Yahya, Said b. Mansur, Ebu Bekr b. Ebu Şeybe, Amr en-Nakid ve Zuheyr b. Harb,
hepsi İbn Uyeyne'den tahdis etti. (H.) Bize Hasan el-Hulvanive Abd b. Humeyd de
Yakub b. İbrahim b. Sa'd'dan tahdis etti. Bize babam Salih'den tahdis etti.
(H.) Bize İshak b. İbrahim ve Abd b. Humeyd de tahdis edip dedi ki: Bize
Abdurrezzak haber verdi, bize Ma'mer haber verdi, hepsi Zühri'den bu isnad ile
rivayet etti. Fakat Süfyan ve Salih'in hadisinde: Bal şerbeti hakkında Ona soru
soruldu ibaresi yoktur. Bu Ma'mer'in hadisinde vardır. Salih'in hadisi
rivayetinde ise: O (Aişe (r.anha) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i:
"Sarhoşluk veren her bir içecek haramdır" buyururken dinlemiştir,
şeklindedir.
AÇIKLAMA: (5179)
"Bal şerbeti hakkında ona soru soruldu." Bit' kesreli bir be sonra
sakin bir te sonra da ayn harfi ile yazılıp bu da bal nebizi (bal şerbeti)dir.
Yemenlilerin içeceğidir. Cevheri dedi ki: Buna aynı zamanda te harfi fethalı
olarak "bita'" da denilir. Kim' ve kima' gibi. "Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bal şerbetine dair soru soruldu O da: Sarhoşluk
veren her bir içki haramdır" buyurdu. Bu, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in kapsamlı sözlerinden (cevamiul kelim) dir. Hadiste, müftinin soru
soranın sorduğundan başkasına da ihtiyacının olduğunu görecek olursa, cevabına
hakkında soru sorulan hususa onu da eklemesinin müstehap olduğu hükmü
anlaşılmaktadır. Bu hadisin bir benzeri de: "O (deniz) suyu Tahir, meytesi
helal olandır" hadisidir.
5182-70/4- Bize Kuteybe
b. Said ve İshak b. İbrahim de -lafız Kuteybe'ye ait olmak üzere- tahdis edip
dedi ki: Bize Veki', Şu'be'den tahdis etti, o Said b. Ebu Burde'den, o babasından,
o Ebu Musa’DAN şöyle dediğini rivayet etti: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) beni ve Muaz b. Cebel'i Yemen'e gönderdi. Ben: Ey Allah'ın Rasulü!
Bizim diyarımızda arpadan yapılan ve kendisine elmizr denilen bir içecek ile ve
baldan yapılan el bit' denilen bir içecek vardır dedim. O: "Sarhoşluk
veren her şey haramdır" buyurdu.
5183- .. ./5- Bize
Muhammed b. Abbad tahdis etti. Bize Süfyan, Amr'dan tahdis etti. O bunu Said b.
Ebu Burde'den, o babasından, o dedesinden rivayetle dinlediğine göre Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), kendisini (dedesi Ebu Musa'yı) Muaz ile birlikte
Yemen'e göndermiş ve ikisine: "Müjdeleyin ve kolaylaştırın. Öğretin ve
nefret ettirip uzaklaştırmayın buyurdu." Zannederim: "Birbirinize
itaat edin (uyuşun)" da dedi. (Ravi) dedi ki: Dönüp gidince Ebu Musa
dönerek: Ey Allah'ın Rasulü! Onların bir miktar katılaşıncaya kadar pişirilen
(kaynatılan) baldan yaptıkları bir içecekleri ve arpadan yapılan el mizr
dedikleri bir içecekleri var dedi. Bunun üzerine ResuluIlah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Namazdan sarhoşluk veren {alıkoyan} her bir şey
haramdır" buyurdu.
5184-71/6- Bize İshak b.
İbrahim ve Muhammed b. Ahmed b. Ebu Halef -lafız İbn Ebu Halef'e ait olmak
üzere- de tahdis edip dedi ki: Bize Zekeriya b. Adiyy tahdis etti, bize
UbeyduIlah -ki o b. Amr'dır- Zeyd b. Ebu Uneyse’DEN tahdis etti, o Said b. Ebu
Burde'den rivayet etti. Bize Ebu Burde, babasından şöyle dediğini tahdis etti:
ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni, Muaz ile birlikte Yemen'e
gönderdi ve: "İnsanları davet edin. Müjdeleyin nefret ettirmeyin.
Kolaylaştırın zorlaştırmayın" buyurdu. Ben de: Ey Allah'ın Rasulü!
Yemen'de vakti ile yaptığımız iki içecek hakkında bize fetva ver. Bunların biri
el-bit' adında olup baldan nebiz olarak (şerbet olarak) şiddetleninceye kadar
yapılır. Diğeri ise el-mizr adında olup bu da darı ve arpadan yapılır.
Şiddetleninceye kadar da bırakılır (nebiz yapılır) dedim. (Ebu Musa) dedi ki:
ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Havatim'i ile birlikte Cevamiu'l-kelim
verilmişti. O da: "Ben namazdan sarhoş eden sarhoşluk veren her bir şeyi
yasaklıyorum" buyurdu.
AÇIKLAMA: (5182)
"Arpadan yapılan ve el-mizr denilen bir içecek" mizr ismi mim harfi
kesreli olup darıdan, arpadan ve buğdaydan da yapılır.
(5184) "RasuluIlah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Havatim'i ile birlikte Cevamiu'l-kelim
verilmişti." Yani oldukça çok ve geniş manaları kapsamakla birlikte
lafızları çok özlü idi.
"Havatim" ise
adeta birkaç sayılı kelimenin ihtiva ettiği çok manayı mühürleyen ve böylelikle
o hususta bilgi isteyen bir kimseye de ondan hüküm çıkartacak bir kimseye de
lafzının tatlı oluşu ve akıcı olması sebebi ile hiçbir şey dışarıda bırakmayan
söz demektir.
(5183) "Bize
Muhammed b. Abbad tahdis etti, bize Süfyan Amr'dan tahdis etti, o bunu Said b.
Ebu Burde'den dinledL" Bu isnad ile ilgili olarak Darakutni istidrakte
bulunarak şunları söylemiştir: Bu hususta İbn Abbad'a mutabaat olunmamıştır.
Ayrıca bu Amr b. Dinar'dan sahih olarak rivayet edilmemiştir. Hadis İbn Uyeyne,
o Mis'ar’dan diye rivayet edilmiş olmakla birlikte bu da sabit değildir ve
Buhari de bunu İbn Uyeyne'nin rivayeti olarak tahric etmemiştir demektedir.
Allah en iyi bilendir.
5185-72/7- Bize Kuteybe
b. Said tahdis etti, bize Abdulaziz -yani ed-Deraverdi- Umare b. Gaziye'den
tahdis etti, o Ebu'z-Zubeyr'den, o Cabir'den rivayet ettiğine göre bir adam
Ceyşan’DAN -ki Ceyşan Yemen'den'dir- geldi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'e darıdan yapılan ve el-mizr adı verilen içtikleri bir içki hakkında
soru sordu. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de: "O sarhoşluk veriyor
mu" buyurdu. Adam: Evet dedi. Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Sarhoşluk veren
her şey haramdır. Şüphesiz aziz ve celil Allah'ın sarhoşluk veren bir şey içen
kimseye tinetul habelden içireceğine dair bir taahhüdü vardır" buyurdu.
Ashab: tinetul habel nedir ey Allah'ın Rasulü! O: "Cehennem ehlinin
teridir -yahut cehennem ehlinin usaresidir-" buyurdu.
Diğer tahric: Nesai,
5725
5186-73/8- Bize Ebu
Rabi' el-Ateki ve Ebu Kamil tahdis edip dedi ki: Bize Hammad b. Zeyd tahdis
etti, bize Eyyub, Nafi'den tahdis etti, o İbn ümer’DEN şöyle dediğini rivayet
etti: RasUlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sarhoşluk veren her şey
hamrdır ve sarhoşluk veren her şey de haramdır. Kim dünyada hamr içip de onu
içmeye devam ettiği halde ve tevbe etmeden ölürse ahirette onu
içmeyecektir" buyurdu.
Diğer tahric: Ebu
davud, 3679; Tirmizi, 1861; Nesai, 5598, 5599, 5600, 5601
5187-74/9- Bize İshak b.
İbrahim ve Ebu Bekir b. İshak da tahdis etti, ikisi Ravh b. Ubade’DEN rivayet
etti, bize İbn Cureyc tahdis etti, bana Musa b. Ukbe, Nafi'den haber verdi, o
İbn Ömer’DEN rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Sarhoşluk veren her bir şey şaraptır ve sarhoşluk veren her bir şey
haramdır. "
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
5188- .. ./10- Bize
Salih b. Mismar es-Sülemi de tahdis etti, bize Ma'n tahdis etti, bize Abdulaziz
b. Muttalib, Musa b. Ukbe'den bu isnad ile aynısını rivayet etti.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
5189-75/11- Bize Muhammed
b. el-Müsenna ve Muhammed b. Hatim de tahdis edip dedi ki: Bize Yahya -ki o
el-Kattan'dır- Ubeydullah'dan tahdis etti, bize İbn Ömer’DEN şöyle dediğini
haber verdi -ki ben bunu ancak Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den diye
rivayet ettiğini biliyorum- buyurdu ki: "Sarhoşluk veren her bir şey bir
hamr (şarap)tır ve her bir hamr da haramdır. "
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: