|
SAHİH-İ MÜSLİM |
İMARE |
20 - باب
المبايعة بعد
فتح مكة على
الإسلام
والجهاد
والخير. وبيان
معنى (لا هجرة
بعد الفتح)
20/73- MEKKE'NİN FETHEDİLMESİNDEN
SONRA İSLAM, CİHAD VE HAYIR ÜZERİNE BEY'ATLEŞMEK VE: "FETİHTEN SONRA
HİCRET YOKTUR" BUYRUĞUNUN ANLAMINI BEYAN BABI
83 - (1863) حدثنا
محمد بن
الصباح أبو
جعفر. حدثنا
إسماعيل بن
زكرياء عن
عاصم الأحول،
عن أبي عثمان
النهدي. حدثني
مجاشع بن
مسعود السلمي.
قال:
أتيت
النبي صلى
الله عليه
وسلم أبايعه
على الهجرة.
فقال (إن
الهجرة قد مضت
لأهلها. ولكن
على الإسلام
والجهاد
والخير).
4803-83/1- Bize Muhammed
b. es-Sabbah Ebu Cafer de tahdis etti. Bize İsmail b. Zekeriyya, Asım
el-Ahvel’den tahdis etti, o Ebu Osman elNehdi'den rivayet etti. Bana Mücaşi b.
Mesud es-Sülemı tahdis edip dedi ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
huzuruna O'na hicret etmek üzere bey'at etmek üzere gittim. O: "Şüphesiz
hicret ehli için geçmiştir. Ama İslam cihad ve hayır üzerine (bey'at
sözkonusudur)" buyurdu.
AÇIKLAMA: "Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzuruna hicret üzere bey'at etmek üzere
gittim ... " hadisinin manası şudur: hicret edenler için apaçık bir
meziyet {ayrıcalık} teşkil eden övülmüş ve faziletli hicret, Mekke
fethedildikten sonra yapılan hicretti. Ama ben seninle İslam, cihad ve diğer
hayırlı fiilleri işlemek üzere bey'at ediyorum. Bu ifadeler özelden sonra
genelin zikredilmesi kabilindendir. Çünkü hayır cihaddan daha geneldir. Yani
ben seninle bütün bu hususları yapmam üzere bey'atleşiyorum demektir.
84 - (1863) وحدثني
سويد بن سعيد.
حدثنا علي بن
مسهر عن عاصم،
عن أبي عثمان.
قال: أخبرني
مجاشع بن
مسعود السلمي.
قال : جئت
بأخي إلى معبد
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم بعد
الفتح. فقلت:
يا رسول الله!
بايعه على
الهجرة. قال
(قد مضت
الهجرة بأهلها)
قلت: فبأي شيء
تبايعه؟ قال
(على الإسلام
والجهاد
والخير(.
قال
أبو عثمان:
فلقيت أبا
معبد فأخبرته
بقول مجاشع.
فقال: صدق.
4804-84/2- Bana Süveyd
b. Said de tahdis edip dedi ki: Bize Ali b. Mushir, Asım’dan tahdis etti, o Ebu
Osman’dan şöyle dediğini rivayet etti: Bana Mücaşi' b. Mesud es-Sülemı haber verip
dedi ki: Kardeşim Ebu Ma'bed ile birlikte Mekke'nin fethinden sonra Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına geldim ve: Ey Allah'ın Rasulü! Onunla
hicret üzere bey'atleş dedim. O: "Hicret onu yapanlarla birlikte geçip
gitti" buyurdu. Ben: O halde onunla hangi şey ile bey'atleşeceksin dedim.
O: "İslam, cihad ve hayır üzerine" buyurdu.
Ebu Osman dedi ki: Ben,
Ebu Ma'bed ile karşılaştım da ona Mücaşi'nin söylediklerini haber verdim. Ebu
Ma'bed: Doğru söylemiştir dedi.
(1863) - حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا محمد بن
فضيل عن عاصم،
بهذا الإسناد.
قال: فلقيت
أخاه. فقال:
صدق مجاشع.
ولم يذكر: أبا
معبد.
4805:.. .. ./3- Bunu bize
Ebu Bekr b. Ebu Şeybe tahdis etti, bize Muhammed b. Fudayl, Asım'dan bu isnad
ile tahdis etti. Dedi ki: Sonra kardeşi ile karşılaştım, o: Mücaşi' doğru
söylemiştir dedi ve Ebu Ma'bed'in adını zikretmedi.
85 - (1353) حدثنا
يحيى بن يحيى
وإسحاق بن
إبراهيم.
قالا: أخبرنا
جرير عن
منصور، عن
مجاهد، عن
طاوس، عن ابن
عباس. قال : قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم يوم
الفتح، فتح مكة
(لا هجرة. ولكن
جهاد ونية.
وإذا
استنفرتم فانفروا(.
4806-85/4- Bize Yahya b.
Yahya ve İshak b. İbrahim tahdis edip dedi ki: Bize Cerir, Mansur'dan haber
verdi, o Mücahid'den, o Tavus'dan, o İbn Abbas’DAN şöyle dediğini rivayet etti:
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) fetih günü yani Mekke fethinde:
"Hicret yoktur ama cihad ve niyet vard!T. Sizden savOşa çıkmanız istenirse
siz de çıkın" buyurdu.
(1353) - وحدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة وأبو
كريب. قالا: حدثنا
وكيع عن
سفيان. ح
وحدثنا إسحاق
بن منصور وابن
رافع عن يحيى
بن آدم. حدثنا
مفضل (يعني ابن
مهلهل). ح
وحدثنا عبد بن
حميد. أخبرنا
عبيدالله بن
موسى عن
إسرائيل. كلهم
عن منصور،
بهذا الإسناد،
مثله.
4807- .. ./5- Bize Ebu
Bekr b. Ebu Şeybe ve Ebu Kureyb de tahdis edip dediler ki: Bize Veki',
Süfyan'dan tahdis etti. (H.) Bize İshak b. Mansur ve İbn Rafi'de Yahya b.
Adem'den tahdis etti, bize Mufaddal-yani b. Muhelhiltahdis etti. (H.) Bize Abd
b. Humeyd de tahdis etti, bize UbeyduIlah b. Musa, İsrail'den haber verdi,
hepsi Mansur'dan bu isnad ile aynısını rivayet etti.
86 - (1864) وحدثنا
محمد بن
عبدالله بن
نمير. حدثنا
أبي. حدثنا
عبدالله بن
حبيب بن أبي
ثابت عن
عبدالله بن
عبدالرحمن بن
أبي حسين، عن
عطاء، عن
عائشة. قالت:
سئل
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
الهجرة؟ فقال (لا
هجرة بعد
الفتح. ولكن
جهاد ونية.
وإذا استنفرتم
فانفروا(.
4808-86/6- Bize Muhammed
b. Abdullah b. Numeyr de tahdis etti. .. Aişe dedi ki: Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e hicrete dair soru soruldu. O: "Fetihten sonra hicret
yoktur. Ama cihad ve niyet vardır. Ve sizden savaşa çıkmanız istenecek olursa
siz de çıkın" buyurdu.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: (4806)
"Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) fetih günü yani Mekke'nin
fethedildiği günü şöyle buyurdu: Hicret yoktur ama cihad ve niyet vardır."
Diğer rivayette (4808) "Fetihten sonra hicret yoktur" buyurmaktadır.
Mezhep alimlerimiz ve onların dışında diğer ilim adamları der ki: Dar-ı harbden
dar-ı İslam'a hicret kıyamet gününe kadar bakidir. Bu ilim adamları bu hadisi
iki şekilde te'vil etmişlerdir:
1. Mekke fethedildikten
sonra hicret yoktur. Çünkü bu durumda Mekke de dar-ı İslam olmuş idi. Dolayısı
ile oradan hicret düşünülemez oldu.
2. Daha sahih olan yorum
da şudur: Yani hicret edenlerin açık bir şekilde ayrıcalıklı oldukları fazileti
üstün, önemli ve yapılması istenen hicret artık Mekke'nin fethedilmesi ile sona
ermiş ve Mekke fethedildikten sonra hicret eden muhacirler için geçmiş
(gerçekleşmiş ecri taahhuk etmiş) oldu. Çünkü Mekke fethedildikten sonra İslam
güçlenmiş ve ondan önceki durumun aksine açıkça aziz olmuş oldu.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: ''Ama cihad ve niyet vardır" buyruğu da şu demektir:
Hicret sebebi ile hayrın elde edilmesi Mekke'nin fethi ile sona ermiş
bulunuyor. Ama siz bu ecri cihad ve salih niyet ile elde edebilirsiniz.
Hadis-i şerifte,
kayıtsız ve şartsız hayır niyet etmek ve bu niyet dolayısı ile sevap
kazanılacağı hükmü anlaşılmaktadır.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: "Savaşa çıkmanız istenecek olursa siz de çıkın"
buyruğu da şu demektir: İmam sizden cihad için çıkmanızı isteyecek olursa siz
de çıkın. Bu da cihadın farz-ı ayn değil de farz-ı kifaye olduğuna delildir. Bu
yeterliliğin (kifayenin) kendileri ile gerçekleşeceği kadar bir grup bunu
yerine getirecek olursa, geri kalanlardan cihada çıkma yükümlülüğü düşer. Hepsi
onu terk edecek olurlarsa hepsi de günahkar olur. Mezhep alimlerimiz der ki:
Günümüzde cihad farz-ı kifayedir. Kafirlerin Müslümanların topraklarına
inmeleri hali müstesnadır. O taktirde onlar üzerinde cihad etmek farz-ı ayn
olur. Eğer o şehir halkı (düşmanı İslam topraklarından püskürtmeye) yeterli
olmuyorsa bu sefer bu yeterliliği tamamlamak onların en yakınları hakkında
vacip (farz) olur. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zamanında ise mezhep
alimlerimizin kabul ettikleri daha sahih olan kanaate göre aynı şekilde yine
farz-ı kifaye idi. İkinci görüşe göre ise o zaman için farz-ı ayn idi. Bunun
farz-ı kifaye olduğunu söyleyenler Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
zamanında bir takım seriyyeler (birlikler) gazaya çıkıyor ve bu seriyyelerde
sadece onların bir kısmı bulunuyordu diyerek delil göstermişlerdir .
87 - (1865) وحدثنا
أبو بكر بن
خلاد الباهلي.
حدثنا الوليد
بن مسلم.
حدثنا
عبدالرحمن بن
عمرو
الأوزاعي.
حدثني ابن
شهاب الزهري.
حدثني عطاء بن
يزيد الليثي؛
أنه حدثهم
قال: حدثني
أبو سعيد
الخدري؛
أن
أعرابيا سأل
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم عن
الهجرة؟ فقال
(ويحك! إن شأن
الهجرة لشديد.
فهل من إبل)
قال: نعم. قال
(فهل تؤتي
صدقتها؟) قال:
نعم. قال
(فاعمل من
وراء البحار.
فإن الله لن
يترك من عملك
شيئا(.
4809-87/7- Bize Ebu Bekr
b. Hallad el-Bahili de tahdis etti, bize Velid b. Müslim tahdis etti, bize
Abdurrahman b. Amr b. Evzai tahdis etti, bana İbn Şihab ez-Zühri tahdis etti,
bana Ata b. Yezid el-leysi'nin tahdis ettiğine göre o kendilerine tahdis edip
dedi ki: Bana Ebu Said el-Hudri'nin tahdis ettiği üzere bir bedevi Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e hicrete dair soru sordu. Allah Rasulü: "Be
adam şüphesiz hicretin işi pek ağırdır. Senin develerin var mı" buyurdu.
Bedevi: Evet dedi. Allah Rasulü: "Peki onların zekatını veriyormusun"
buyurdu. Adam: Evet dedi. Allah Rasulü: "Sen (istersen) denizlerin
ötesinden amel et. Şüphesiz Allah, senin amelinden hiçbir şeyi
eksiltmeyecektir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
1452, 2633, 3923, 6165; Ebu Davud, 2477; Nesai, 4175
(1865) - وحدثناه
عبدالله بن
عبدالرحمن
الدرامي. حدثنا
محمد بن يوسف
عن الأوزاعي،
بهذا
الإسناد،
مثله. غير أنه
قال (إن الله
لن يترك من
عملك شيئا)
وزاد في الحديث
قال (فهل
تحلبها يوم
وردها؟) قال:
نعم.
4810- .. ./8- Bunu bize
Abdullah b. Abdurrahman ed-Darimi de tahdis etti, bize Muhammed b. Yusuf,
EvzaI’DEN bu isnad ile aynısını rivayet etti ama onun rivayetine göre:
"Şüphesiz Allah, senin amelinden hiçbir şeyi eksiltmeyecektir" dedi
ve hadiste: "Sen o develerini suya geldikleri gün sağıyor musun?"
buyurdu, adam: Evet dedi ibarelerini ziyade eyledi.
AÇIKLAMA: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kendisine hicrete dair soru soran bedeviye:
"Şüphesiz hicretin işi pek ağırdır ... Allah, senin amelinden hiçbir şeyi
eksiltmeyecektir" buyurması şu demektir: Allah, nerede olursan ol senin
amellerinin sevabını eksiltmeyecektir.
İlim adamları der ki:
Burada denizlerden kasıt kasabalar, şehirlerdir. Çünkü Araplar kasabalara
"bihar (denizler)" kasabaya (karyeye) de buhayra derler. İlim
adamlarının dediklerine göre bu bedevinin hakkında soru sorduğu hicretten kasıt
ise Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte Medine'de kalıp aile halkını
ve vatanını terk etmesidir. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in O adamın buna
gücünün yetmeyeceğinden ve haklarını gereği gibi yerine getiremeyeceğinden
sonra da topuklan üzerine gerisin geri döneceğinden korktuğu için ona: Senin,
hakkında soru sorduğun hicretin durumu pek ağırdır. Ama sen kendi vatanında ve
bulunduğun yerde hayırlı ameller işle. Onun sana faydası olacaktır ve Allah o
amelinden senin hiçbir şeyini eksiltmeyecektir. Allah en iyi bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
21/74- KADINLARIN
BEY'ATİNİN NASIL OLDUĞU BABI