SAHİH-İ MÜSLİM |
İMARE |
19/72- MUHACİRİN ESKİ
VATANINI TEKRAR VATAN EDİNMEYE DÖNÜŞÜNÜN HARAM KILINDIĞI BABI
4802-82/1- Bize Kuteybe
b. Said tahdis etti, bize Hakim -yani b. İsmailYezid b. Ebu Ubeyd'den tahdis
etti, o Seleme b. el-Ekva"dan rivayet ettiğine göre Haccac'ın yanına
girmiş', Haccac da: Ey Ekva'nın oğlu. Sen topuklarının üzerine gerisin geri mi
döndün? Bedevileştin mi dedi. Seleme: Hayır, ama Rasulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) çölde yaşamama izin vermişti dedi.
Diğer tahric: Buhari,
7087; Nesai, 4197
AÇIKLAMA: "Haccac,
Seleme b. Ekva (radıyallahu anh) ... dedi. Seleme de: ... bana izin vermişti
dedi." Kadı Iyaz dedi ki: Ümmet, muhacir kimsenin hicretini terk ederek
vatanına dönmesinin ve muhacir kimsenin tekrar bedevileşmesinin (çölde yaşamaya
geri dönmesinin) büyük günahlardan olduğunu icma ile kabul etmiştir. İşte
Haccac da buna işaret etmiş bulunuyor. Seleme de kendisine çöle çıkıp
gitmesinin Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in izni ile olduğunu ona
bildirmişti. (Devamla Kadı Iyaz dedi ki): Belki de Seleme kendi vatanından
başka bir yere dönmüştü. Ya da muhacirin hicret ettiği yerde kalmasından ve
bunun ona farz oluşundan kasıt Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in zamanı ile
sınırlı olabilir. Çünkü O'nun zamanında O'na yardımcı olmak ya da Onunla
birlikte olmak için bu gerekiyordu. Ya da böyle bir hüküm Mekke'nin fethinden
önce sözkonusu idi. Mekke fethi gerçekleşip, Allah da İslam'ı diğer bütün
dinlere üstün kılıp küfrü alçaltıp Müslümanları da aziz kılınca, artık hicretin
farziyeti de kalkmış oldu. Bunun için Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de:
"Fetihten sonra
hicret yoktur" ve: "Hicret, hicret ehli için artık geçmiş (kabul
edilmiş) bulunuyor" buyurdu. Yani Mekke fethedilmeden önce Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i kollamak, dinine yardımcı olmak, şeriatını da
muhafaza etmek için mallarını ve vatanlarını bırakıphicret edenler için artık
geçmiş bulunmaktadır demektir. Kadi Iyaz dedi ki: Mekke'nin fethedilmesinden
önce Mekke'l-ilere vacip (farz) olduğu hususunda ilim adamlarının görüş
ayrılığı yoktur. Ancak onlardan başkaları hakkında görüş ayrılığı vardır.
Mekkeli olmayanlara vacip olmadığı, sadece mendub olduğu da söylenmiştir. Bunu
Ebu Ubeyd, Kitabu'l-Emval adlı eserinde zikretmiş bulunmaktadır. Çünkü Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Mekke fethedilmeden önce huzuruna gelen heyetlere hicret
etmeleri emrini vermemişti. Bulunduğu beldenin bütün halkı Müslüman olmamış
kimseler hakkında -kafirlerin ahkamının uygulandığı bir yerde kalmaması için-
vacip olduğu da söylenmiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: