|
SAHİH-İ MÜSLİM |
CİHAD |
51 - باب بيان
الشهداء
51/24- ŞEHİTLERİN BEYANI
BABI
164 - (1914) حدثنا
يحيى بن يحيى.
قال: قرأت على
مالك عن سمي،
عن أبي صالح،
عن أبي هريرة؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم قال
(بينما رجل،
يمشي بطريق،
وجد غصن شوك
على الطريق.
فأخره. فشكر
الله له. فغفر
له). وقال
(الشهداء
خمسة: المطعون،
والمبطون،
والغرق،
وصاحب الهدم،
والشهيد في سبيل
الله عز وجل(.
4917 -16411- Bize Yahya
b. Yahya tahdis edip dedi ki: Malik'e, Sümey’DEN rivayetini okudum. O Ebu
Salih'den, o Ebu Hureyre’DEN rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Bir adam bir yolda yürümekte iken yol üzerinde dikenli
bir dal buldu. Onu bir kenara itti. Allah onun bu amelini mükafatlandırarak ona
mağfiret buyurdu" buyurdu. Yine Allah Rasulü: "Şehitler beştir: Taun
hastalığına yakalanarak ölen, karın hastalığından ölen, boğularak ölen, göçük
altında kalan ile aziz ve celil Allah yolunda şehit olandır" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
652, 24721. Müslim, 6612; Tirmizi, 1958
165 - (1915) وحدثني
زهير بن حرب.
حدثنا جرير عن
سهيل، عن أبيه،
عن أبي هريرة.
قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم (ما
تعدون الشهيد
فيكم؟) قالوا:
يا رسول الله!
من قتل في سبيل
الله فهو
شهيد. قال (إن
شهداء أمتي
إذا لقليل)
قالوا: فمن
هم؟ يا رسول
الله! قال (من
قتل في سبيل
الله فهو
شهيد. ومن مات
في سبيل الله
فهو شهيد. ومن
مات في
الطاعون فهو شهيد.
ومن مات في
البطن فهو
شهيد(.
قال
ابن مقسم:
أشهد على
أبيك، في هذا
الحديث؛ أنه
قال (والغريق
شهيد(.
4918-165/2- Bana Zuheyr
b. Harb da tahdis etti, bize Cerir, Suheyl'den tahdis etti, o babasından, o Ebu
Hureyre’DEN şöyle dediğini rivayet etti:
Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Siz aranızda kimi şehit sayıyorsunuz" buyurdu.
Ashab: Ey Allah'ın Rasulü!. Allah yolunda öldürülen şehiddir dediler. O:
"Şüphesiz o taktirde ümmetimin şehitleri pek az olur. " O halde
kimlerdir onlar ey Allah'ın Rasulü diye sorulunca O: ''Allah yolunda öldürülen
şehiddir, Allah yolunda ölen şehiddir, taun hastalığından ölen şehiddir, karın
hastalığından ölen şehiddir"
İbn Miksem dedi ki: Ben
senin baban hakkında şehadet ederim ki o bu hadisi rivayetinde: Suda boğularak
ölen de şehiddir" demişti.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
(1915) - وحدثني
عبدالحميد بن
بيان الواسطي.
حدثنا خالد عن
سهيل، بهذا
الإسناد،
مثله. غير أن
في حديثه: قال
سهيل: قال
عبيدالله بن
مقسم: أشهد
على أخيك أنه زاد
في هذا الحديث
(ومن غرق فهو
شهيد(.
4919- .. ./3- Bana
Abdulhamit b. Beyan el-Vasiti de tahdis etti, bize Halid b. Suheyl bu isnad ile
aynısını tahdis etti. Ancak onun hadisinde şöyle denilmektedir: Suheyl dedi ki:
Ubeydullah b. Miksem dedi ki: Ben senin kardeşin hakkında onun bu hadiste
"suda boğulan da şehiddir" dediğine şahitlik ederim.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
2 م - (1915)
وحدثني محمد
بن حاتم.
حدثنا بهز.
حدثنا وهيب.
حدثنا سهيل،
بهذا الإسناد.
وفي حديثه:
قال: أخبرني
عبيدالله بن
مقسم عن أبي
صالح. وزاد
فيه (والغرق
شهيد(.
4920- .. ./4- Bana
Muhammed b. Hatim de tahdis etti, bize Behz tahdis etti, bize Vuheyl tahdis
etti, bize Suheyl bu isnad ile tahdis etti. O hadisi rivayetinde: Bana
Ubeydullah b. Miksem, Ebu Salih'den haber verdi dedi ve hadisinde: "suda
boğulan da şehiddir" ibaresini ziyade eyledi. 563
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
166 - (1916) حدثنا
حامد بن عمر
البكراوي.
حدثنا
عبدالواحد
(يعني ابن
زياد). حدثنا
عاصم عن حفصة
بنت سيرين.
قالت:
قال
لي أنس بن
مالك: بم مات
يحيى بن أبي
عمرة؟ قالت
قلت:
بالطاعون.
قالت فقال:
قال رسول الله
صلى الله عليه
وسلم (الطاعون
شهادة لكل
مسلم(.
4921-166/5- Bize Hamid
b. Ömer el-Bekravi tahdis etti, bize Abdulvahid -yani b. Ziyad- tahdis etti,
bize Asım, Sirin kızı Hafsa'dan şöyle dediğini tahdis etti: Enes b. Malik bana:
Yahya b. Ebu Amre neden öldü dedi. Ben: Taundan öldü dedim. (Hafsa) dedi ki: Bu
sefer Enes dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Taun her
müslüman için birşehadettir" buyurdu.
Diğer tahric: Buhari,
5732, 2830;
(1916) - وحدثناه
الوليد بن
شجاع. حدثنا
علي بن مسهر
عن عاصم، في
هذا الإسناد،
بمثله.
4922- .. ./6- Bunu bize
el-Velid b. Şüca'da tahdis etti, bize Ali b. Mushir, Asım'dan bu isnad ile
aynısını tahdis etti.
AÇIKLAMA: (4917)
Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Bir adam bir yolda
yürüyorken ... Allah da ona mağfiret buyurdu." Hadiste, yolda rahatsızlık
veren şeyleri yoldan almanın fazileti anlaşılmaktadır. Yolda rahatsızlık veren
her bir şeyi kaldırmak daha önce hadiste geçtiği gibi imanın şubelerinin en alt
mertebesidir.
Rasulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: "Şehitler beştir ... Ve Allah yolunda şehit"
Malik'in Muvatta'da yer alan Cabir b. Atik'in rivayet ettiği hadiste ise: Allah
yolunda öldürülmenin dışında şehitler yedidir denilmekte ve bu hadiste taun
hastalığından ölen, karın hastalığından ölen, suda boğularak ölen, göçük
altında kalıp ölen, zatülcenb hastalığından ölen, yangında ölen ve hamile iken
ölen kadını saymaktadır. Müslim'in bir rivayetinde de: ''Allah yolunda
öldürülen şehiddir. Allah yolunda ölen de şehiddir" denilmektedir.
Malik'in rivayet ettiği hadisin sahih olduğunda bir görüş ayrılığı yoktur.
Buhari ve Müslim bunu tahric etmeseler dahi.
Taun hastalığından ölen
kişi diğer rivayette "taun her bir Müslüman için bir şehadettir" diye
belirtildiği üzere taun hastalığına yakalanarak ölen kimsedir. Karın hastalığı
ise karında meydana gelen hastalığa yakalanan ve bundan ölen kişi demektir ki
bu da ishal (kolera gibi)dir.
Kadı Iyaz dedi ki: Bunun
istiska denilen ve karın şişkinliği meydana getiren hastalık olduğu da
söylenmiştir. Karnı bir şekilde hastalanan kişi olduğu da söylenmiştir.
Kayıtsız ve şartsız olarak karnındaki bir hastalık sebebi ile ölen kişi olduğu
da söylenmiştir.
Suda boğularak ölene
gelince bu, suda boğulup ölen kişidir. Göçük altında kalan kişi ise yıkıntı
altında kalarak ölene denilir.
Zatülcenb hastalığına
yakalanan kişiye gelince bu, bilinen bir hastalık olup böğrün iç tarafında
meydana gelen bir yara (iltihap)dır.
Yangında ölen kişi ise
ateş yangını sonucu ölene denilir.
Hamile iken ölen kadına
gelince buradaki "cu'" lafzı cim harfi ötreli fethalı ve kesreli
söylenebiliyor ise de ötreli söyleyiş "cu" daha meşhurdur. Yavrusu
karnında bulunduğu halde gebe olarak kadın demek olduğu söylendiği gibi bakire
iken ölen diye de açıklanmıştır. Doğrusu birincisidir.
(4918) Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Allah yolunda ölen de şehiddir"
buyruğu da hangi vasıfta ölürse ölsün şehiddir anlamındadır. Açıklaması daha
önce geçti. ilim adamları der ki: Bu ölüm şekillerinin şehadet olması ise şanı
yüce Allah'ın lütfu ile ve bu sebepleri n oldukça şiddetli ve verdikleri acı ve
ızdırabın çokluğu dolayısıyladır. Sahihteki bir başka hadiste:
"Malı uğrunda
öldürülen şehiddir, ailesi uğrunda öldürülen şehiddir" buyurulmuştur. iman
Kitabı'nda bunun açıklaması geçti. Bir başka sahih hadiste de: "Kılıcı
uğrunda öldürülen de şehiddir" buyurulmaktadır. ilim adamları der ki:
Allah yolunda öldürülen dışındaki bütün bu suretlerde öldürülenlerin şehit
olmalarından maksat, onlara ahirette şehitlerin sevabının verilmesi demektir.
Dünyada ise bunlar yıkanırlar ve namazları kılınır. iman Kitabı'nda buna dair
açıklamalar geçmiş bulunmaktadır. Yine orada belirtildiği üzere şehitler üç
kısımdır: Dünya ve ahirette şehit: Bu, kafirlerle savaş esnasında öldürülendir.
Dünya hükümleri dışında yalnız ahiret hükümlerine göre şehit:
Bunlar da burada sözü
edilen şekilde ölenlerdir. Bir de ahirette değil de sadece dünya hükümlerine
göre şehit olan kişi vardır ki bu da ganimetten çalan yahut da savaştan
arkasını dönüp kaçarken öldürülen kişidir.
(4919) Abdulhamid b.
Beyan'ın rivayet ettiği hadiste geçen "Abdullah b. Miksem dedi ki: Ben
senin kardeşine onun bu hadiste: suda boğularak ölen de şehiddir lafzını ziyade
ettiğine şahitlik ederim" ifadesi ise bizim diyarımızdaki nüshaların
çoğunluğunda bu şekilde hı harfi ile "kardeşime şahitlik ederim"
anlamındadır. Bazı nüshalarda ise be harfi ile: (Babana şahitlik ederim)
şeklindedir. Doğru olan da budur.
Kadı Iyaz dedi ki: İbn
Mahan'ın rivayetinde "babana" şeklindedir ki doğrusu budur.
El-CuICıdt'nin rivayetinde ise "kardeşine" diye kaydedilmiştir. Bu da
yanlıştır. Doğrusu daha önce Zuheyr'in rivayetinde geçtiği gibi "babana"
ifadesidir. Ve İbn Miksem bunu Suheyl b. Ebu Salih'e söylemiştir. Nitekim aynı
şekilde bundan sonraki rivayette de böylece zikretmiştir. Allah en iyi
bilendir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: