|
SAHİH-İ MÜSLİM |
CİHAD VE SİYER |
30/32- BEDİR GAZASI BABI
4597-83/1- Bize Ebu Bekir b. Ebi Şeybe tahdis
ett, bize Affan tahdis
etti, bize Hammad b. Seleme, Sabit'ten tahdis etti, o Enes (r.a.)'den rivayet ettiğine göre Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Süfyan'ın
döndüğü haberi kendisine ulaşınca istişare etti. Ebu Bekr konuştu. Ondan yüz çevirdi. Sonra Ömer konuştu, ondan
da yüz çevirdi. Bu sefer Sa'd b. Ubade
ayağa kalkarak: Bizi mi kastediyorsun ey Allah'ın Rasulü!
Nefsim elinde olana yemin ederim ki, eğer bize onları (atlarımızı) denize
sürmemizi emretsen hiç şüphesiz onları süreriz. Eğer bize onları, zorlanacak
olsalar dahi Berk elGimad'a sürmemizi emretsen onu da
yaparız, dedi.
Bunun üzerine Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanları (yola koyulmaya) çağırdı. Yola
koyuldular. Sonunda Bedir'de konakladılar. Kureyşlilerin
sulayıcıları yanlarından geçti. Aralarında el-Haccacoğullarına
ait siyah bir köle de vardı. Onu yakaladılar. Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
ashabı ona Ebu Süfyan ve
arkadaşları hakkında soru soruyorlar, o: Ebu Süfyan hakkında bir şey bilmiyorum. Ama işte Ebu Cehil, Utbe, Şeybe ve Umeyye b. Halef
(aralarındadır) diyordu. Bunları söyledi mi onu dövüyorlardı. Sonra: Tamam, ben
size haber vereyim. İşte bu Ebu Süfyan
(buradadır), dedi. Bu sefer onu bırakıp ona yine sordular. Tekrar: Ben Ebu Süfyan hakkında bir şey
bilmiyorum. Fakat işte Ebu Cehil, Utbe,
Şeybe ve Umeyye b. Halef
insanlar arasındadır, dedi. Bunu söyleyince onu tekrar dövmeye koyuldular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'de ayakta namaz kılıyordu. Bu hali görünce namazı
bitirdi ve: "Nefsim elinde olana yemin ederim ki size doğru söyleyince onu
dövüyorsunuz. Size yalan söyledimi de onu
bırakıyorsunuz" buyurdu.
Sonra Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İşte bu filanın ölüp yıkılacağı yerdir"
buyurdu. (Enes), dedi ki: Bu arada elini de yere koyuyordu. İşte burada burada, dedi. Onların hiçbiri Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
elini koyduğu yerden başka bir yerde yıkamadı.
Yalnız Müslim rivayet
etmiştir
AÇIKLAMA: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Süfyan'ın geldiği haberini
alınca ashabı ile istişare etti. .. Onları denize sürmemizi emretsen şüphesiz
süreriz." İlim adamları der ki: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ensar'ı sınamak istemişti. Çünkü onlar ile kendisi ile
birlikte savaşmak ve düşmanın peşinden gitmek üzere çıkmaları şartı ile bey'at etmemişti. Onlar ile kendisini, kendisine saldırmak
isteyenlere karşı koruyacakları na dair bey'at etmişti. Ebu Süfyan'ın kervanı için Medine'nin dışına çıkmak gereği
ortaya çıkınca onların buna muvafakat ettiklerini öğrenmek istedi. Onlar da bu
defasında ve başkasında tam bir muvafakat ile en güzel bir şekilde cevap
verdiler.
Hadiste arkadaşlarla görüş
ve bilgi sahibi kimselerle istişare edip, danışmak gereği anlaşılmaktadır.
"Onları
sürmemizi" derken kastettikleri atlarıdır.
"Berk el-Gimad" deki "Berk" kelimesi be harfi fethalı
re harfi sakindir.
Hadis kitaplarında ve muhaddislerin
rivayetlerinde bilinen ve meşhur olan budur. Kadı lyaz
da muhaddislerin rivayetlerinden bunu böylece nakletmiş ve şunları söylemiştir:
Bazı dil bilginleri doğrusunun be harfinin kesreli (birk
şeklinde) okunacağıdır demişlerdir. Nitekim Buhari de
Ebu Zer'in üstadları da
bunu böylece kaydetmişlerdir. Kadı lyaz da Müslim
Şerhi'nde bunu bu şekilde zikretmiştir. Yine Kadı lyaz
el-Meşarik'de: Ravilerin çoğunluğu bunu fethalı
olarak rivayet etmişlerdir demiş ve sözlerini şöyle sürdürmüştür: Asili, Müstemli ve Ebu Muhammed el-Ham
evi ise bunu kesreli olarak kaydetmişlerdir.
Derim ki: Dil
bilginlerinden bir topluluk ise bunu sadece kesreli olarak zikretmişlerdir. Ama
hepsi de ittifakla re harfinin sakin olduğunu kabul etmişlerdir. Bundan tek
istisna Kadı lyaz'ın el-Asili'den
bunu hem sakin hem fethalı olarak zaptettiğine dair
nakildir. Bu ise garip ve zayıftır.
"el-Gimad" ise kesreli bir gayn
iledir. Ötreli olarak da söylenir ve bunlar iki meşhur söyleyiş olmakla
birlikte kesreli söyleyiş daha fasihtir. Muhaddislerin rivayetlerinde meşhur
olan da budur. Ama ötreli söyleyiş lügat kitaplarında meşhurdur. el-Meşarik ve el-Metali' sahibi de her iki şekli İbn Dureyb'den nakletmişlerdir.
Kadı lyaz da şerhinde şunları söylemektedir: Biz bunu
her iki Sahih'de ve Buhari
ve Müslim'de kesreli olarak zaptettik. Ama İbn Dureyd bu harfin ötreli ve
kesreli okunacağını nakletmektedir. el-Hazimı ise el-Mu'telif ve'I-Muhtelif fi Esmai'l-Emakin adlı eserinde gayn harfi kesrelidir, ötreli okunacağı da söylenir
demiştir. İbnu'l-Furat ise
çoğu yerde bunu ötreli zaptetmiştir. Ama benim üstadlardan çoğunlukla işittiğim kesreli söyleyiştir.
Burası ise Mekke'nin arka tarafında sahil cihetinde beş gecelik bir mesafedeki
bir yerdir. Bunların iki belde oldukları da söylenir. el-Hazimi'nin
söyledikleri bunlardır.
Kadı Iyaz
ve başkaları, dedi ki: Burası Hecer'in uzaklarında
bir yer adıdır.
İbrahim el-Harbi, dedi
ki: Berkü'l-Gimad ve Seafatu'l-Hecer uzak olan yerler
hakkında kinaye olmak üzere kullanılır.
"Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'de ayakta namaz kılıyordu. Bu hali görünce namazdan
aynıd!..." Burada insarafe:
ayrıldı tabiri namazından selam ile ayrıldı demektir. Bundan namaz esnasında
herhangi bir husus ortaya çıkacak olursa, namazı çabuk kılmanın müstehap olduğu hükmü anlaşılmaktadır.
Nüshalarda 'bnu döversiniz onu bırakırsınız" anlamındaki fiiller
bu şekilde nunsuz olarak kaydedilmiştir. Bu da bir
söyleyiştir. Defalarca daha önce açıklanmıştı. Yani kastettiğim nasb edici ve cezm edici
olmaksızın nun harfinin hazfedilebileceğidir.
Hadisten ayrıca şu
hükümler de anlaşılmaktadır:
1. Ahdi bulunmayan
kafiri -esir dahi olsa- dövmek caizdir.
2. Burada nübüvvet
alametlerinden iki mucize vardır. Biri ResuluIlah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
onların azılı zorbalarının ölecekleri yerleri haber vermesi ve hiçkimsenin gösterdiği yerden başka bir yerde ölüp
yıkılmaması, ikincisi ise dövdükleri kölenin ona ilişmedikleri zaman doğru
söylediği, onu dövdükleri zaman yalan söylediğini haber vermesi ve gerçekte de
böyle olmasıdır. Yüce Allah en iyi bilendir.
"Onlardan hiçbir
kimse uzaklaşmadı." Yani gösterdiği yerden uzakta ölmedi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: